چکاپ مراقبت های قبل از بارداری اولین قدم در برنامه ریزی یک بارداری سالم است. هدف این چکاپ یافتن مواردی است که می تواند بر بارداری شما تأثیر بگذارد. شناسایی این موارد مهم است؛ زیرا 8 هفته اول بارداری زمانی است که اندام های اصلی در جنین رشد می کنند. (منبع مطلب)
در چکاپِ مراقبت های قبل از بارداری چه اتفاقی می افتد؟
در این جلسه ملاقات، شما و ماما یا متخصص زنان در مورد موارد زیر صحبت می کنید:
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
- رژیم غذایی و سبک زندگی
- سابقه خانوادگی و پزشکی
- دارو های مصرفی
- بارداری های قبلی
پزشک زنان یا ماما یا دیگر درمانگرهای متخصص در این زمینه سابقه واکسیناسیون را بررسی می کنند تا مطمئن شوند که شما همه واکسن های مورد نیاز با توجه به گروه سنی خود را تزریق کرده اید. همچنین در مورد خطرات عفونت های انتقالی جنسی و نحوه محافظت از خودتان در برابر این عفونت ها صحبت می کند.
حتما بخوانید: ۷ کاری که باید انجام دهید تا زایمان طبیعی راحت تری داشته باشید!
چگونه قبل از بارداری سالم تر باشم؟
ماه های قبل از بارداری بهترین زمان برای مراقبت از خود و حفظ سلامت بدن است. مراحلی که باید طی کنید، شامل موارد زیر می باشد:
- خوردن رژیم غذایی سالم
- مصرف ویتامین های ضروری
- ورزش منظم
- رسیدن به وزن سالم و نگهداشتن آن
- کنار گذاشتنِ مصرف مواد ناسالم مثل دخانیات، الکل، ماری جوانا، دارو های غیر قانونی و دارو های مصرفی به غیر از مصارف و دلیل پزشکی
- امن نگه داشتن محیط زندگی
آیا ابزاری وجود دارد که بتواند به من در برنامه ریزی وعده های غذایی سالم کمک کند؟
بله. برای این کار یک ابزار کاربردیِ راهنمای برنامه ریز غذا به نام MyPlate وجود دارد که توسط دپارتمان های کشاورزی ارائه می شود. در وب سایت www.choosemyplate.gov، شما یاد می گیرید که چگونه انتخاب های غذایی سالم در هر وعده غذایی خود داشته باشید.
قبل از بارداری باید چه چیزهایی در مورد وزن خودم بدانم؟
اگر برای بارداری برنامه ریزی کرده اید، حتما باید قبل از باردار شدن به وزن سالم برسید. کمبود وزن یا اضافه وزن باعث ایجاد مشکلاتی در دوران بارداری می شود. حتما با متخصص زنان یا ماما یا درمانگر خود در مورد اضافه وزن و کاهش وزن تان صحبت کنید تا مشکلی برای دورانِ بارداری تان ایجاد نکند.
حتما بخوانید: کمبود ویتامین d در بارداری: عوارض بر کودک و روش درمان
چقدر باید وزن اضافه کنم، برای اینکه بدن سالمی داشته باشم؟
باید وزن خود را متناسب با قدتان در سطح سالمی نگه دارید. شاخص توده بدنی انسان عددی است که از نسبت قد به وزن محاسبه می شود و تعیین می کند که آیا شما وزن نرمالی دارید یا اینکه دچار کمبود وزن یا اضافه وزن یا چاقی هستید؟ می توانید از حسابگر آنلاین در سایت https://www.nhlbi.nih.gov/health/educational/lose_wt/BMI/bmicalc.htm هم استفاده کنید تا شاخص توده بدنی تان را به دست بیاورید. چهار دسته بندی از وزن بر اساس شاخص توده بدنی وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:
- کمبود وزن برای شاخص زیر ۱۸.۵
- وزن نرمال برای شاخص بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹
- اضافه وزن برای شاخص بین ۲۵ تا ۲۹.۹
- چاقی برای شاخص ۳۰ به بالا
اضافه وزن یا چاقی در دوران بارداری چگونه باعث ایجاد مشکلات می شود؟
وزن اضافه در دوران بارداری می تواند مشکلاتی را برای حاملگی یا حتی زایمان ایجاد کند که شامل موارد زیر است:
- فشار خون بالا
- زایمان زودتر از موعد
- دیابت بارداری
- مسمومیت بارداری
- چاقی در دوران بارداری
همچنین ممکن است خطرات زیر را افزایش دهد:
- آسیب به جنین
- اجبار برای زایمان سزارین
- ماکروزومی
- نقص جنین مخصوصاً نقص لوله عصبی
اگر متخصص زنان یا ماما یا هر درمانگر دیگری به شما پیشنهاد داد که باید وزنتان را کم کنید، به یاد داشته باشید که حتی کاهش وزن به مقدار خیلی کم می تواند تاثیر زیادی روی سلامت کلی بدنتان داشته باشد. همین باعث می شود که بارداری سالم تری داشته باشید. بهترین راه برای کاهش وزن، ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و فعالیت زیاد جسمی و تحرک است. کم کردن کالری در طول روز می تواند مرحله اول باشد. یک راه ساده برای کاهش کالری این است که از نوشیدنی های قند دار مانند نوشابه دوری کنید؛ همچنین حواس تان به مقدار غذایی که می خورید هم باشد و میزانِ آن را کنترل کنید.
چقدر باید ورزش کنم؟
سعی کنید که هر هفته 150 دقیقه فعالیت بدنی متوسط داشته باشید و در کنار آن فعالیت های تقویت کننده عضلات تان را 2 روز یا بیشتر در هفته انجام دهید. می توانید تعداد دقیقه های توصیه شده را به جلسات تمرینی کوتاه تری در طول هفته هم تقسیم کنید. به عنوان مثال، می توانید 5 روز در هفته یک تمرین 30 دقیقه ای انجام دهید. روتینی را تنظیم کنید که بهترین و بیشترین فواید را برای شما داشته باشد.
آیا کمبود وزن در بارداری مشکل ایجاد می کند؟
بله، کمبود وزن خطر تولد نوزاد با وزن کم را افزایش می دهد. نوزادان کم وزن هنگام زایمان و بعد از تولد در معرض خطر مشکلاتی هستند. از طرفی کمبود وزن خطر زایمان زودرس را نیز افزایش می دهد.
حتما بخوانید: بارداری هفته به هفته با تصویر (بهمراه نکات بسیار مهم)
آیا راه و روش سالمی برای وزن گیری وجود دارد؟
اگر متخصص زنان یا ماما یا دیگر درمانگران پیشنهاد کنند که باید وزن اضافه کنید؛ سعی داشته باشید کالری مصرفی روزانه خود را بالا ببرید که از میزان کالری سوزی تان بالاتر باشد. در واقع مصرف کالری سالم و میان وعده ها در طول روز می تواند موثر باشد. می توانید برای افزایش کالری از مواد زیر استفاده کنید:
- آجیل
- کانولا بار
- شیک مغذی به جای غذا
- اسموتی
- میوه
- ماست
آیا باید مصرف ویتامین را شروع کنم؟
بله. شما باید ویتامین های لازم را قبل از بارداری شروع کنید و بعد از این هم که باردار می شوید، حتما مصرفِ آنها را ادامه دهید. ویتامین های دوران بارداری حاوی تمام ویتامین ها و مواد معدنی توصیه شده روزانه هستند که قبل و در طول بارداری به آن ها نیاز دارید، از جمله اسید فولیک و آهن. این ویتامین های دوران بارداری نیز ممکن است به کاهش حالت تهوع و استفراغ کمک کنند، البته اگر قبل از بارداری شروع به مصرف آنها کرده باشید.
چقدر باید از فولیک اسید استفاده کنم؟
حداقل یک ماه قبل از بارداری یا در طول دوازده هفته اول بارداری؛ هر روز باید ویتامین های لازم که حاوی حداقل ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید باشد را استفاده کنید. بعضی از خانم ها مانند افرادی که قبلاً فرزندشان نقص لوله عصبی داشته، باید ۴۰۰ میلی گرم فولیک اسید را هر روز استفاده کنند که ده برابر مقدار معمولی بوده و یک مکمل جداگانه حداقل سه ماه قبل از بارداری و سه ماه اول بارداری مصرف کنند. شما با نظر متخصص یا ماما می توانید تصمیم بگیرید که به فولیک اسید با توجه به سابقه بدنی و سلامت خود نیاز دارید یا خیر.
چرا آهن برای دوران بارداری اهمیت دارد؟
آهن برای ایجاد خونِ بیشتر در بدن استفاده می شود که شما و جنین در دوران بارداری به آن نیاز دارید. خانم هایی که باردار نیستند، در طول روز به ۱۸ میلی گرم آهن نیاز دارند. خانم های باردار به ۲۷ میلی گرم آهن در روز نیاز دارند که البته این افزایش آهن در اکثر ویتامین های قبل از بارداری یافت می شود.
۱۵ آزمایش ضروری قبل از بارداری که باید برای چکاپ انجام دهید
از کجا مطمئن شوم که به اندازه کافی آهن دریافت می کنم؟
علاوه بر مصرف ویتامین های قبل از بارداری همراه با آهن، باید مواد غذایی حاوی آهن مثل لوبیا، عدس، سرلاک، گوشت گاو، گوشت بوقلمون، جگر و میگو مصرف کنید. همچنین باید از مواد غذایی استفاده کنید که باعث جذب آهن می شود، مثل آب پرتقال، گریپ فروت، توت فرنگی، بروکلی و فلفل دلمه ای.
چرا قبل از بارداری باید مصرف بعضی از مواد را کنار بگذارم؟
استفاده از بعضی از مواد مثل تنباکو، الکل، ماری جوانا، داروهای غیر قانونی یا داروهایی به غیر از دلیل پزشکی باعث ایجاد مشکلات جدی برای دوران بارداری و جنین می شود، برخی از این مشکلات عبارتند از:
- نقص نوزاد
- وزن پایین نوزاد
- تولد زودهنگام
- به دنیا آمدن جنین مرده
موادی که حاوی دارو هایی مثل هروئین، کوکائین و متامفتامین ها باشند، جزء این دسته قرار می گیرند. همچنین اکسی کدون یا دیگر اپیوئیدها که برایتان تجویز نشده اند، هم می توانند در این دسته قرار بگیرند. اگر هر کدام از این مواد را استفاده می کنید، اکنون زمان آن است که آنها را ترک کنید. برای ترک آنها قبل از بارداری، حتما باید از متخصص کمک بگیرید.
مراقبت از پوست در بارداری (12 نکته ساده اما لازم)
چگونه می توانم برای ترک سیگار و موارد این چنینی کمک بگیرم؟
ترک رفتارهای مضر نیازمند حمایت دیگران است. حتماً باید از افرادی کمک بگیرید. ماما یا متخصص زنان یا درمانگرتان می تواند راه هایی را به شما پیشنهاد کند تا بتوانید مراحل اولیه را راحت تر طی کنید.
آیا همسرم باید این مواد را ترک کند؟
همسر یا هر کسِ دیگری که در نزدیکی شما زندگی می کند، در دوران بارداری تان نباید سیگار بکشد، زیرا سیگار کشیدن طرف مقابل روی جنین تاثیر می گذارد و باعث ایجاد مواد شیمیایی سمی می شود، همچنین ممکن است خطر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را هم بالا ببرد. پس همسرتان هم باید قبل از اقدام به بارداری این مواد را کنار بگذارد. سیگار، الکل یا استفاده از داروهایی که به اسپرم مردان آسیب وارد می کند؛ تاثیرات مخربی روی جنین خواهند داشت.
در مورد محیط اطراف، باید چه چیزهایی بدانم؟
قبل از اینکه باردار شوید یا در دوران بارداری تان، احتمالا با مواد شیمیایی در محیط اطراف خود (محیط کار یا منزل) تماس خواهید داشت. بعضی از این مواد شیمیایی تاثیرات مخربی روی جنین دارند که شامل سرب؛ جیوه و آفت کش های خاص می شوند. وجود بعضی از این مواد در منزل یا حتی در محل کارتان ممکن است که پروسه باردار شدن را برای شما سخت کند.
بلد باشید: کمر درد از هفته چندم بارداری شروع می شود؟
آیا قرار گرفتن در معرض مواد خطرناک در محل کار اشکال دارد؟
اگر نمی دانید که در محل کارتان در معرضِ مواد سمی مثل جیوه، سرب، آفتک ش، حلال یا امواج رادیویی هستید یا خیر، حتماً با رئیس خود صحبت کنید. امواج رادیویی یک نوع انرژی است که قابل مشاهده نیست و برای شغل های صنعتی و پزشکی استفاده می شود و صد در صد برای جنین شما خطرناک هستند.
آیا می توانم در مورد خشونت همسرم با مامای خود صحبت کنم؟
ماما یا پزشک زنان یا درمانگر ممکن است از رابطه شما در دوران بارداری سوالاتی بپرسد. او باید مطمئن شود که محیط زندگی شما خطرناک نیست. در نتیجه اگر خشونت همسر را تجربه کردید، به پزشک تان بگویید، زیرا ممکن است برای شما یا فرزندان تان خطرناک باشد.
آیا وضعیت های پزشکی مزمن می تواند باعث مشکلات در دوران بارداری شود؟
بله. بعضی از بیماری های مزمن ممکن است مشکلاتی را در دوران بارداری ایجاد کند که شامل موارد زیر هستند:
- افسردگی
- دیابت یا بیماری قند
- اختلالات مربوط به غذا خوردن
- فشار خون بالا
- اختلالات تشنج
بعضی از این مشکلات خطر آسیب به جنین مانند نقص جنین را بالا می برد. وضعیت های دیگر هم ممکن است باعث افزایش خطر مشکلات برای خود شما باشد اما به این معنا نیست که نمی توانید بارداری سالم یا فرزند سالم داشته باشید. مراقبت خوب می تواند این خطرات را کاهش دهد.
حتما بخوانید: آموزش ۲۰ نکات مهم قبل از بارداری برای زنان
اگر مشکل یا بیماری مزمن دارم باید چه کار کنم؟
اگر بیماری مزمن دارید، حتماً باید تحت کنترل بوده و قبل از بارداری جلسات منظم مراجعه به پزشک داشته باشید. شاید این بیماری و مشکل شما خوب مدیریت شود اما باز هم اصرار زیاد برای حاملگی، وضعیت را بدتر کند. برای اینکه مشکلات را به حداقل برسانید، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.
- به صورت منظم به متخصص زنان یا ماما مراجعه کنید.
- حتما به متخصصان مربوطه در مورد مشکل خاص تان در دوران بارداری مراجعه کنید.
آیا می توانم به جای داروهای شیمیایی، از دستورات گیاهی یا مکمل استفاده کنم؟
بعضی از داروها، ویتامین ها و دستورات گیاهی به جنین آسیب وارد می کند و نباید در دوران بارداری استفاده شود. اگر هر کدام از آنها را استفاده می کنید، حتما در جلسه مراجعه، آنها را به پزشک خود نشان دهید و همراه با خودتان بیاورید (جعبه دارو هم حتما باید آورده شود). پزشک یا ماما تعیین می کند که آیا مصرف آنها در دوران بارداری اشکالی دارد یا خیر.
آیا باید داروهای تجویزی را قطع کنم؟
تا زمانی که با متخصص زنان یا ماما صحبت نکردید هیچ دارویی را قطع نکنید. بعضی از دارو ها خطر نقص جنین را افزایش می دهند اما بعضی دیگر برای مصرف در دوران بارداری با توجه به مشکلی که دارید؛ مفید هم هستند که همه این ها باید توسط پزشک تعیین شود.
اگر عفونت انتقالی جنسی داشتم؛ باید چه کار کنم؟
اگر فکر می کنید که به این نوع عفونت دچار شدید، حتما باید سریعاً برای درمان اقدام کنید. همسرتان هم حتما باید تحت درمان قرار بگیرد. هرگز نباید تا پایان درمان رابطه جنسی داشته باشید.
حتما بلد باشید: ۹ تا از نکات بارداری (قبل، حین و بعد از بارداری)
آیا باید برای ایدز یا اچ آی وی تست بدهم؟
بله، همه خانم ها باید این تست را بدهند. اچ‌آی‌وی یا ایدز درمان نمی شود اما اگر وضعیت بدن خود را بدانید، می توانید تصمیمات مهمی در مورد بارداری بگیرید. همچنین باید گزینه های درمانی را هم بررسی کنید تا این عفونت به جنین انتقال پیدا نکند.
در مورد واکسیناسیون قبل از بارداری باید چه چیزهایی را بدانم؟
عفونت های خاص در دوران بارداری ممکن است باعث نقص نوزاد یا مشکلات بارداری شود. خیلی از عفونت ها را می توانید با واکسن پیشگیری کنید. بسیار مهم است که واکسن های پیشنهادی را قبل از بارداری استفاده کنید، زیرا بعضی از آنها را نمی توان در دوران حاملگی تزریق کرد. دو واکسن برای خانم های باردار لازم و ضروری است که شامل واکسن آنفولانزا و واکسن کزاز می شود. واکسن دیفتری و سیاه سرفه هم جزء این دسته هستند. واکسن آنفولانزا و سیاه سرفه در دوران بارداری خطری ندارند اما باز هم بهتر است که از پزشک تان اجازه بگیرید.
من در بارداری گذشته مشکلاتی داشتم، آیا در بارداری بعدی هم این مشکلات را خواهم داشت؟
بعضی از مشکلات بارداری ممکن است دوباره تکرار شوند؛ مثلاً زایمان زود هنگام، فشار خون بالا، دیابت بارداری یا مسمومیت بارداری از این دسته هستند اما داشتن مشکل در بارداری گذشته، لزوما به این معنا نیست که در آینده هم آن را تجربه می کنید. چرا که اگر قبل از بارداری یا در دوران بارداری به اندازه کافی از بدن خود مراقبت کرده باشید، درمانگر یا ماما یا پزشک زنان تان در مورد مشکلات شما در گذشته سوالاتی خواهد پرسید تا وضعیت تان مشخص شود و دیگر تکرار نشوند.
20 سوال بارداری ناخواسته (رایج ترین و مهم ترین ها)
