بزرگ کردن کودکان مودب و حرف گوش کن در دنیای امروزی کمی مشکل بنظر می رسد. ارتباطات دیجیتال، حالات ادبی خاصی ایجاد کرده است و مواردی مانند سلام رسمی، تشکر از دیگران و احوال پرسی های معمول تقریباً منسوخ شده است. اما انسان ها هنوز هم به صورت شخصی در تعامل هستند و باید از کودکی روش های صحیح برقراری ارتباط را بیاموزند. رفتارهای خوب در برقراری تعاملات اجتماعی بی اندازه کمک کننده است. آموزش ادب به کودکان نه تنها برقراری ارتباط را آسان تر می کند، بلکه بچه ها را برای مشاغل، دوستی ها و روابط آینده آماده می سازد. تحقیقات همچنین نشان می دهد که این امر می تواند به سلامت روان آنها کمک کند.
داشتن رفتار خوب، یک عادت خوب است. “رفتار مودبانه روشی برای زندگی کردن است که فرد باید آن را نه تنها در میهمانی ها و مجالس مهم بلکه باید در همه حال حفظ کند”. آموزش ادب و احترام به فرزند باید در اوایل کودکی انجام شود تا به یک عادت در زندگی او تبدیل گردد.
چرا کودک حرف گوش نمی کند؟
اولین گام برای مقابله با کودک حرف گوش نکن، پیدا کردن دلایل و ریشه ی این موضوع است. سعی کنید در همه حال رابطه ی خوب خود را با فرزندتان حفظ کنید و صبور باشید. همچنین قبل از عصبانی شدن و تنبیه کودک، ابتدا دلیل سرپیچی فرزندتان را بشنوید. شناخت دلایل سرپیچی از والدین، اولین گام در حل این مشکل بشمار می آید.
برخی از دلایل احتمالی سرپیچی و عدم اطاعت کودک از والدین عبارتنداز:
۱-پرحرفی کردن والدین: همیشه این را به یاد داشته باشید که تذکر بیشتر برابر با تاثیر کمتر است! استفاده از کلمات بزرگ و توضیح طولانی در مورد چیزی، مانند اینکه چرا او را به خاطر انجام کار اشتباهی تنبیه کرده اید، می تواند موجب تاثیر کمتر حرف های شما شود. سعی کنید به اندازه صحبت کنید و از پرحرفی و دادن تذکرات و نصیحت های طولانی بپرهیزید.
۲- نشنیدن صدای والدین: بعضی اوقات ساده ترین توضیح، صحیح ترین است. گاهی فرزندان ما چنان غرق بازی یا کاری می شوند که به معنای واقعی کلمه ممکن است صدای ما را نشنوند.
۳- عدم تمایل کودک به اطاعت از والدین: گاهی اوقات تنها دلیل سرپیچی از والدین، لجبازی و بی رغبتی است. در واقع، کودکان ما به سادگی نمی خواهند آنچه را که ما از آنها می خواهیم انجام دهند.
۴- صحبت با کودک حین انجام کارهای خود: این اتفاق زیاد می افتد مثلا شما مشغول تهیه شام هستید و می خواهید به فرزندتان یادآوری کنید که تکالیف خود را تمام کند، بنابراین از اتاق دیگر یا جای دیگر خانه سر او فریاد می زنید. این موجب تاثیر کمتر کلام شما می شود.
۵- استفاده از کلماتی که کودک دوست ندارد: والدین اغلب جملات خود را با کلماتی مانند “شما”، “اگر”، “چرا” یا کلمات منفی دیگری مانند “نه”، “نمی توانی” و “گوش نمی کنی” شروع می کنند. این کلمات بچه های شما را از گوش دادن به حرف هایتان باز می دارد. سعی کنید صبور باشید و در انتخاب کلمات خود دقت کنید.
۶- سخت گیری بیش از حد یا التماس کردن به کودک برای انجام کارها: سخت گیری های زیاد یا التماس کردن به کودک برای انجام کاری، هر دو به یک نسبت بی تاثیر واقع می شوند. برای مثال گفتن جمله ی تاکیدی “همین الان این اسباب بازی ها را جمع کن!” یا جمله ی ملتمسانه ی “خواهش می کنم لطفا، لطفاً، لطفاً اسباب بازی ها را جمع کن!” هر دو به احتمال زیاد نتیجه مشابهی را با گذشت زمان به دست می آورند. سعی کنید میانه رو باشید و از افراط و تفریط زیاد بپرهیزید.
۷- اثبات اراده به والدین: کودکان خردسال یا بزرگتر، سعی می کنند که اراده خود را اثبات کنند تا نشان دهند که آنها هم فرد مستقلی هستند و متأسفانه این به معنای گفتن “نه” به دستورات والدین است.
۸- انتقاد زیاد والدین از کودک: آیا خودتان کسی را که دائما از شما انتقاد می کند دوست دارید؟ یا تمایل دارید که به حرف ها و انتقادات مکرر او توجه کنید؟ اگر به طور مرتب منفی باشید (مثلا جملاتی مانند “من نمی دانم چرا نمی توانی به حرف هایم گوش کنی!” را دایما برای کودک تکرار کنید) فرزندتان هم ممکن است رغبتی به پیروی از دستورات شما نداشته باشد و یا حتی واکنش منفی نشان دهد.
۹- خستگی کودک: همانطور که احتمالاً تاکنون متوجه شده اید، توانایی کودکان در پیروی از والدین در ساعات عصر کاهش می یابد. کنترل کودک در این زمان ضعیف تر است و ممکن است نیاز به استراحت داشته باشد. به همین دلیل کودکان احتمالا در این ساعت از روز قادر به پیروی از دستورات نیستند.
۱۰- عدم اطلاع کودک از قوانین: بسیاری از ما به راحتی فراموش می کنیم که کودکان همیشه قوانین اساسی مانند نحوه رفتار در یک موزه یا یک میهمانی را نمی دانند. آنها همچنین در صورت عدم آموزش صحیح، از انتظارات ما مطلع نیستند.
راه های آموزش رفتارهای صحیح به کودکان
شما به عنوان والدین، مسئولیت آموزش بسیاری از دروس مهم زندگی را به فرزندان خود دارید.
بزرگ کردن بچه های دلسوز که دارای منش خوبی هستند می تواند یک کار چالش برانگیز باشد، اما چند اصل اساسی وجود دارد که می تواند به هموار کردن راه کمک کند.
۱-احترام بگذارید
شاید باور این موضوع برایتان سخت باشد اما جالب است بدانید که تربیت کودک درست از زمان تولد آغاز می شود. پایه و اساس ادب، احترام به افراد دیگر است. احترام گذاشتن به دیگران یکی از با ارزش ترین خصوصیاتی است که می توانید به فرزند خود بیاموزید و این از همان نوزادی شروع می شود.
کودک حساس به طور طبیعی کودک محترمی خواهد شد چون به احساسات دیگری اهمیت می دهد و طبیعتاً به فردی خوش رفتار تبدیل می شود. رفتار احترام آمیز والدین با فرزندان اهمیت زیادی دارد و بیش از هر کتاب اخلاق دیگری می تواند کودک را خوش رفتار کند.
۲- کلمات مودبانه را از سنین خردسالی به فرزندتان آموزش دهید
حتی به بچه های دو ساله هم می توان کلماتی مانند “لطفا” و “ممنون” را آموزش داد. در این زمان ممکن است کودک هنوز معنی اجتماعی این کلمات را درک نکرده باشد اما او نتیجه می گیرد که “لطفا” به معنی دریافت کردن نیازها و ” ممنون ” نشاندهنده ی پایان تعامل است. با آموزش این کلمات، شما زیبایی های اجتماعی را در واژگان فرزندتان کاشته اید.
حتی قبل از اینکه کودک معنای این کلمات را بفهمد یاد می گیرد که آنها مهم هستند زیرا پدر و مادر از این لغات زیاد استفاده می کنند و در زمان بیان آنها حالات چهره ی زیبا و خوبی دارند. به این ترتیب کودکان این اصطلاحات را قبل از درک معنی آن یاد می گیرند و آنها را در جملات خود بکار می برند.
- برای تربیت بهتر، چگونه با بچه ها بطور اصولی رفتار کنیم؟
- معرفی ۵ کلاس آموزشی که حتما کودکان خود را باید به آنها بفرستید!
۳- الگوی رفتاری خوبی برای کودک باشید
اگر می خواهید فرزندتان رفتارهای خوبی داشته باشد، ابتدا باید خودتان رفتار خوبی داشته باشید. کودکان بیشتر از اعمال شما می آموزند نه از پندها و نصیحت هایتان. اولین قدم برای داشتن فرزند مودب، داشتن والدین مودب است.
در طی تعادملاتی که هر روز با افراد دیگر دارید، از کلماتی مانند “لطفا”، “متشکرم”، ” خوش آمدید” و “ببخشید” استفاده کنید تا کودک آنها را بشنود و یاد بگیرد. با همان ادب و احترامی که در قبال افراد بزرگسال دارید، با کودک رفتار کنید. بگذارید کودک تان معنی ادب و احترام را از رفتار شما بیاموزد.
۴- به کلمات خود توجه کنید
کودکان خردسال قادر به تشخیص حرف خوب از بد نیستند و نمی توانند بسیاری از حرف ها را فیلتر کنند! این گاهی اوقات منجر به ایجاد موقعیت های شرم آور بخصوص در جمع دوستان می شود. احتمال دارد کودک متوجه فردی شود که متفاوت به نظر می رسد و می خواهد درباره آن نظر دهد یا در مورد آن سوال کند. او همچنین ممکن است در مقابل هدایا یا غذاهای دیگران بی میلی نشان دهد و بگوید که آن را دوست ندارد.
خوشبختانه با افزایش سن و تمرین بیشتر، بچه ها یاد می گیرند قبل از صحبت کردن فکر کنند. در ضمن، به فرزندان خود توضیح دهید که گفتن حرف های ناخوشایند یا اظهار نظر در مورد ظاهر شخصی دیگران در ملاء عام، کار بدی است. به بچه های خود بگویید که وقتی با هم تنها شدید، می توانند افکار و سؤالات خود را با شما در میان بگذارند.
۵- با دیدن رفتارهای مودبانه کودک، او را ستایش کنید
با دیدن کارهای خوب فرزندتان مثلا بلند شدن از روی صندلی برای دادن جای خود به یک فرد سالخورده، پوشاندن بینی و دهان در زمان سرفه و عطسه و دیگر کارهای مودبانه، از او تقدیر و تشکر کنید. اگر کودک بداند که شما به تلاش هایش توجه دارید و او را ستایش می کنید، مطمئناً تلاش بیشتری برای تسلط بر این کار خواهد کرد.
۶- از داستان استفاده کنید
از تمام داستانهای آموزنده و اخلاقی می توان بارها و بارها استفاده کرد تا به کودک یادآوری شود که بهترین رفتار چیست. می توانید داستانهایی را برجسته کنید که شخصیت هایی با رفتار خوب و بد دارند و از او بخواهید شخصیت مورد علاقه اش را انتخاب کند. واضح است که کودک شخصیت مثبت را دوست دارد و شما می توانید تاکید کنید که اگر او این خصوصیات را داشته باشد می تواند مانند شخصیت مورد علاقه اش باشد.
۷- در خانه تمرین کنید
آموزش رفتارهای خوب و مودبانه باید در خانه انجام گیرد زیرا فرزند شما در محیط خارج از خانه نمی تواند از طریق تلپاتی رفتارهای مورد انتظار شما را بفهمد! کودک باید بداند قوانین چیست. به فرزند خود بگویید رفتارهای مودبانه را بنویسد و آنها را در فعالیتهای روزمره و حتی بازی های خود اجرا کند.
۸- کودک را تحقیر نکنید
تمام آموزش های شما باید بصورت خصوصی انجام شود و نه در حضور میهمان ها یا همسالان کودک. تحقیر کردن فرزندتان حتی اگر فقط در حضور خواهر و برادر باشد ممکن است تأثیر نامطلوبی بر او بگذارد.
- چگونه با کودکان دبستانی رفتار کنیم؟ (تحقیقات جدید)
- چگونه بصورت اصولی با فرزندانمان رفتار کنیم؟ +فیلم آموزشی
۹- کودک را به انجام کاری مجبور نکنید
زبان مهارتی است که باید از آن لذت برده شود نه اینکه با زور و اجبار از آن استفاده گردد.
کودک ممکن است حتی قبل از درک کلمات مودبانه از گفتن آنها خسته شود. وقتی به کودک یادآوری می کنید که بگوید “لطفا”، این کار را به عنوان بخشی از گفتار آموزش دهید نه به عنوان شرط لازم برای بدست آوردن آنچه می خواهد. به این ترتیب مطمئن باشید که کودک حرف هایتان را بخوبی می شنود.
۱۰- رفتار فرزند خود را بدون هیچ وقفه ای اصلاح کنید
اشتباهات فرصتی برای یادگیری ایجاد می کنند. هنگامی که اشتباهات فرزند خود را “در عمل” تصحیح می کنید، به آنها کمک می کنید اشتباه خود را بپذیرند و رفتارهای خود را بر اساس آنچه انتظار دارید شکل دهند. اصلاح فرزند شما در لحظه ی انجام کار، می تواند فوراً هرگونه رفتار نادرست را متوقف کند. این نکته را هم در نظر داشته باشید که تذکرات پی در پی و مداوم ممکن است خسته کننده و بی تاثیر واقع شود.
۱۱- به کودک خود یاد دهید که حرف دیگران را قطع نکند
این مشکلی ست که بسیاری از کودکان به خصوص بچه های کوچکتر دارند. پریدن وسط حرف دیگران به این دلیل است که اغلب بچه ها می خواهند افکار خود را بلافاصله ابراز کنند. کودکان نیز به طور طبیعی خود محور هستند و ممکن است برای قطع نکردن حرف دیگران، نیاز به یادآوری داشته باشند. به فرزند خود یاد دهید که ابتدا منتظر تمام شدن حرف دیگران بماند و پس از تمام شدن آن، شروع به صحبت کند.
۱۲- سازگار و صبور باشید
آموزش ادب و رفتار صحیح به کودک می تواند زمان ببرد. به یاد داشته باشید هنگام استفاده از رفتارهای خوب، بچه ها را ستایش کنید. وقتی رفتار کودک قابل قبول نیست، به سادگی خاطرنشان کنید که باید از کلمه یا رفتار مناسب استفاده کند و از مثال هایی برای تاثیر بیشتر استفاده کنید.
سعی کنید برای یاد دادن ادب و احترام به کودک صبور باشید. آموزش رفتارهای مودبانه کاری ست که هر روز باید انجام گیرد تا زمانیکه به یک عادت تبدیل شود و فرزندان شما با بزرگتر شدن در موقعیت های اجتماعی از آن استفاده کنند.
۱۳- فعالیتهای سرگرم کننده داشته باشید
با استفاده از بازی و سرگرمی، رفتارهای خوب را به فرزند خود یاد دهید. به یاد داشته باشید که بچه ها تظاهر به بازی می کنند و از این طریق چیزهای زیادی می آموزند. این شیوه یادگیری تأثیر طولانی مدت خواهد گذاشت.
- ۱۴ روش عالی رفتار با کودکان پر انرژی و شلوغ
- تاثیر تبلت، کامپیوتر و موبایل بر کودکان تان طبق تحقیقات جدید
فعالیتهایی که به کودکان شما رفتارهای صحیح را آموزش می دهد
- خانه بازی: یکی از ساده ترین کارها برای آموزش کودکان، دادن آموزش های ساده در زمان بازی است. مثلا وقتی با کودک خانه بازی می کنید، با او طوری رفتار کنید که خود از او انتظار دارید رفتار کند. به نظرات فرزندتان احترام بگذارید و با کاربرد کلمات مودبانه بازی را ادامه دهید.
- استفاده از فلش کارتها: آموزش رفتارها و کلمات مودبانه از روی فلش کارت و سپس همکاری با فرزند خردسال، روشی بسیار مؤثر برای آموزش است. فلش کارت روش شگفت انگیزی برای اطمینان از به اشتراک گذاشتن همه چیز است.
- بردن کودک به مجالس خاص: بچه ها تفاوت بین محیط بچه گانه و رسمی را درک می کنند. بازدید از مکان های رسمی مخصوص بزرگترها، به کودک این امکان را می دهد که به درستی و مودبانه رفتار کند. این یک روش برای توجه بیشتر به یادگیری رفتارهای مودبانه است.
- بردن کودک به محیط های عمومی و همگانی: وقتی روی یک نیمکت پارک در ملاء عام می نشینید، کودک می تواند انواع رفتارهای خوب و بد را ببیند. اوقاتی از روز را در خارج از خانه سپری کنید و چیزهایی که می بینید را با فرزند خود به اشتراک بگذارید. کودک با دیدن رفتارهای مختلف، می تواند به تشخیص خوب از بد بپردازد.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
باسلام وخسته نباشید بنده دختری ۸ ساله دارم که مشکل در تمرکز دارد از نظر هوشی بالاست ومعلمش وروانشناس تایید کردن ازشما می خواستم درمورد تمرکز راهکارهای به بنده بفرماید تا تمرکزش را تقویت کنم .ممنون از شما باسپاس
باسلام خدمت شما من نوه ای دارم ۹ساله که دوست دارم بااون راجب دین وایران و همه‌چی که براش لازم صحبت کنم ولی متاسفانه بلدنیستم چطور شروع به صحبت وچی بگم لطفا راهنمایی بفرمایید باتشکر خدانگهدارتان
سلام خسته نباشید دخترمن 5سالشه و توی جمع حرف نمیزنه و هرچقد که خاله و عمه وعموسعی میکنن بغلش کنن و باهاش صحبت کنن اصلا ارتباط نمیگیره نمیدونم باید چیکارکنم
مردم بهم میگن وقتی یه پسر مودب یا هم کف خودتو میبینی چه حسی پیدا میکنی والله هیچی چون هیج کار رمانتیکی برا من نکرده