آموزش موقعیت و جاها به کودکان (زیر، رو، کنار، نزدیک، جلو و عقب)

در این مطلب قرار است یاد بگیریم چطور موقعیتها و محل های مختلفی که یک شئ یا فرد می توانند در آنها قرار بگیرند را به بچه ها آموزش بدهیم. این کلمات حروف اضافه ای هستند که به موقعیتهای مختلف اشاره می کنند؛ مثلا وقتی می گوییم: “کلید زیر فرش بود”. کلمه “زیر” در اینجا یکی از همان کلماتیست که به موقعیت یک شئ اشاره می کند.

آموزش این کلمات موقعیتی به کودکان از طریق بازی و فعالیتهای سرگرم کننده باعث می شود آنها مهارتهای اولیه ریاضی و جغرافی را یاد بگیرند. فهمیدن درست موقعیت هر چیز در محیط و نحوه قرارگیری اشیا نسبت به یکدیگر بخشی از درک بصری و رشد شناختی کودک را تشکیل می دهند.

این مهارت رو حتما بهش یاد بدین: روش های تقویت فن بیان کودک (10 ترفند تقویت مهارت گفتاری)

نمونه هایی از کلمات موقعیتی

بعضی از حروف اضافه مثل “برای” یا “از آنجا”، مفهوم انتزاعی و سختی برای بچه های خردسال دارند. برای همین بهتر است کار آموزش را با حروف اضافه مکانها شروع کنید. با استفاده از مثالهای عملی می توانید به راحتی این حروف اضافه مکانی را به کودکتان یاد بدهید.

این کلمات شامل موارد زیر می شوند:

• بالا
• پایین
• جلو
• پشت
• زیر
• رو
• بین
• کنار
• نزدیک
• دور
• داخل
• خارج
• آن طرف
• این طرف
• با، به همراه

چگونه موقعیت ها را به بچه ها یاد بدهیم؟

با اینکه این حروف کلماتی هستند که ما اکثر اوقات از آنها استفاده و الگوبرداری می کنیم، اما آموزش آنها به بچه های خردسال به این راحتیها هم نیست. خوشبختانه روشهای خوبی برای آموزش موقعیتهای مختلف به کودکان وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید. بهترین روش برای آموزش هر مفهومی به کودکان، بازی کردن با آنهاست. بچه ها موقع بازی کردن به طور ناخودآگاه چیزهای زیادی یاد می گیرند.

بازیهای سرگرم کننده برای آموزش موقعیتهای مکانی به کودکان

بازی ها و سرگرمیهای مختلفی مثل شعر و آهنگ، کتابهای تصویری و بازی با عروسکها نمونه هایی از روشهای جذاب و سرگرم کننده برای آموزش موقعیتهای مکانی به کودکان هستند که در حین حرکت، حواس مختلفی مثل لمس، شنوایی و بینایی را درگیر می کنند.

می توانید از بازیهای زیر برای آموزش به کودکتان استفاده کنید:

1- بازی پیدا کردن عروسک خرسی

خرس عروسکی یا یکی از اسباب بازیهای مورد علاقه کودکتان را گوشه ای از اتاق مخفی کنید و بعد از کودکتان بخواهید دنبالش بگردد. وقتی اسباب بازی اش را پیدا کرد از او بپرسید که این عروسک یا اسباب بازی کجا بود؟ این بازی را می توانید به صورت چند نفری با تعداد بچه های بیشتر و به نوبت هم انجام بدهید. علاوه بر این می توانید کودک را موقع نزدیک یا دور شدن به مخفیگاه عروسک راهنمایی کنید.

در کنار این مطلب بخوانید: آموزش تفکر خلاق به کودکان با ۱۶ روش

2- بازی ترسیم اشیاء

در این بازی باید یک نقاشی که از قبل روی کاغذ کشیده اید را به کودکتان بدهید. اگر قرار است این بازی با چند کودک انجام شود، باید طوری با فاصله از هم بنشینند که نتوانند برگه های همدیگر را ببینند. به عنوان مثال، تصویر یک آدم برفی بامزه را روی کاغذ بکشید و به بچه ها بدهید. بعد با صدای بلند بگویید: “حالا یه کلاه روی سر آدم برفی بکشید”. بچه ها باید دستورالعملها را دنبال کنند و هر چیزی که می گویید را سر جایش بکشند. می توانید کودکتان را برای کشیدن این موارد راهنمایی هم بکنید. در نهایت برگه ها را جمع و نقاشی ها را در کنار هم بررسی کنید.

3- بازی سالی میگه

این بازی نسخه دیگری از بازی معروف سیمون میگه (Simon Says) است که در آن شخصیت سالی یک سری دستورات را به بازیکنان می دهد؛ مثلا: “سالی میگه دستتو بذار رو سرت”. برای اینکه بازی کمی سختتر و جذابتر شود بهتر است جهات «چپ» و «راست» را هم وارد بازی کنید؛ مثلا بگویید: “سالی میگه برو به راست و کتابو بزار پایین”.

4- آهنگهای شاد و جذاب

موسیقی باعث ایجاد ارتباط بین ذهن و بدن می شود. برای همین استفاده از شعر و آهنگ روش بسیار خوبی برای تمرین کلمات موقعیتی با بچه هاست. شعرها و آهنگهای کودکانه زیادی در اینترنت وجود دارد که به بچه ها یاد می دهند چطور از حروف اضافه برای اشاره به محل قرار گرفتن چیزهای مختلف استفاده کنند. می توانید گشتی در اینترنت بزنید و کلیپ ها و آهنگهای شاد و آموزنده مخصوص کودکان را پیدا نمایید.

5- بازی اردکهای کوچولو

برای انجام این بازی فقط کافیست روی یک برگه کاغذ یا مقوا یک منظره زیبا نقاشی کنید و بعد چند اردک مقوایی درست کنید و آنها را روی قسمتهای مختلف برگه بگذارید. سپس از کودکتان بخواهید بگوید که هر اردک کجا قرار دارد (مثلا زیر درخت، کنار برکه، بالای تپه، روی آب و …)

بلد باشید: 14 بهترین بازی فکری برای کودک (افزایش هوش)

6- بازی بریدن و چسباندن

بچه ها از کار با چسب و قیچی خوششان می آید. پس می توانید از این کار سرگرم کننده برای آموزش موقعیتهای مختلف به او استفاده کنید. فقط کافیست از فرزندتان بخواهید عکسها و تصاویر مورد علاقه است را از کتابها و مجلات قدیمی برش بدهد و بیرون بیاورد. بعد یک برگه که پس زمینه مصور و نقاشی شده دارد به او بدهید. حالا به او بگویید عکسهایی که بریده را کجا بچسباند؛ مثلا: “گربه رو بچسبون کنار درخت”، “سیب رو بزار روی درخت”، “خورشید رو بچسبون بالای ابرا و غیره”.

7- کتابهای مصور جذاب

کتابها جزو بهترین منابع یادگیری مفاهیم مختلف برای بچه ها هستند. کتابهای مصور و بامزه زیادی وجود دارند که می توانند حروف اضافه مکانی و موقعیت های مختلف را به کودک شما یاد بدهند. می توانید یکی از صفحات کتاب را هم کپی بگیرید، از کودکتان بخواهید شکلهای مختلف آن را برش بزند و بعد طبق داستان کتاب آنها را سر جای خودشان یا جایی که شما به او می گویید بچسباند. مثلا می توانید 5 تا فیل بامزه را قیچی کنید تا فرزندتان آنها را در جاهای مختلف (بالا، پایین، رو، زیر، داخل، خارج) روی کاغذ پس زمینه که مصور است بچسباند.

8- کرم کوچولو کجاست؟

با همراهی کودکتان شکل چند تا سیب و کرم را روی مقوا یا کاغذهای رنگی مختلف بکشید و آنها را برش بزنید. بعد از کودکتان بخواهید مثلا کرم قرمز را بالای سیب بگذارد، کرم آبی را داخل سیب، کرم زرد را زیر سیب و غیره. این بازی هم رنگها را به کودک شما یاد می دهد و هم موقعیتهای مکانی.

18 مهارت ضروری: این ۱۸ مهارت ضروری را به کودکان تان آموزش دهید

9- بازی لاکپشت خوشگل من

یکی از بازیهای جذابی که می توانید بدون هیچ وسیله و فقط با انگشتهای دستتان انجام بدهید بازی لاکپشت خوشگل من است. برای این کار فقط کافیست یک سری جملات آهنگین و شعرگونه را بخوانید و با انگشتهایتان حرکات مربوطه را انجام بدهید:

این لاکپشت خوشگل منه (دستتان را مشت کنید و انگشت شست را بیرون نگه دارید)

اون تو لاکش زندگی میکنه (انگشت شستتان را داخل مشت ببرید)

خونشو خیلی دوست داره.

وقتی میخواد غذا بخوره، سرش رو بیرون میاره (انگشت شست را از مشت بیرون بیاورید)

وقتی میخواد بخوابه، دوباره داخل میره ( دوباره انگشت شست را به داخل ببرید)

بازیهای انگشتی جذاب زیادی وجود دارند که در عین سادگی می توانند مفاهیم مختلف را به کودک شما آموزش بدهند.

10- بازی عنکبوت کوچولو

این بازی بامزه هم یکی دیگر از فعالیتهای سرگرم کننده برای یاد دادن موقعیتها به کودکان است. برای این کار فقط کافیست یک عنکبوت کاغذی کوچک درست کنید و با کودکتان شروع به بازی کنید. عنکبوت را به کودک بدهید و از او بخواهید آن را طبق گفته های شما حرکت بدهد؛ مثلا: “عنکبوت کوچولو داره از دیوار بالا میره. یهو پاش لیز میخوره میفته پایین. این ور رو نیگا میکنه، اون ور رو نیگا میکنه. یه گل قشنگ میبینه.

اینم مهمه: آموزش چپ و راست به کودکان (2 ویدیوی آموزشی)

از روی اون بالا میره و …” می توانید خودتان با خلاقیتی که دارید داستان جذابی بسازید که در آن شخصیت داستان در موقعیتهای مکانی مختلف قرار می گیرد و کودک آنها را می آموزد.