آیا تا به حال فکر کرده اید که فرزندتان چقدر در زندگی مستقل است؟ آیا اگر فرزندتان مدتی در خانه تنها بماند قادر به مراقبت از خود خواهد بود؟ آیا فکر می کنید فرزندتان مهارت های اساسی زندگی برای رویارویی با دنیای واقعی را آموخته است؟ درست است که آموزش مهارت های نرم افزاری مثل آموزش افترافکت مهم است اما آنها را در بزرگسالی هم می توان به کودک یاد داد.
اهمیت
در مورد این سوالات خوب فکر کنید! هر فرد برای موفقیت در زندگی، به مهارت هایی نیاز دارد که باید از دوران کودکی آموخته باشد.
شما بعنوان یک والد باید بدانید که برخی از مهارت های مورد نیاز زندگی، در مدرسه (یا هر کلاس آموزشی دیگری) به کودکان یاد داده نمی شود و این شما هستید که باید چنین مهارت هایی را در فرزند خود پرورش دهید. برای یادگیری این مهارت های ضروری، باید کودک خود را در خانه و از طریق تجربیات و فعالیت های مختلف، آموزش دهید.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
اما این مهارت های ضروری کدامند و چگونه می توان آنها را به کودکان آموخت؟
اگر به دنبال جواب این سوال هستید، در این مطلب با ما همراه شوید. در اینجا ما به شما خواهیم گفت که این مهارت های مهم زندگی کدامند و چگونه می توانیم آنها را به فرزندان خود بیاموزیم.
اگر فرزند شما نتواند از خود مراقبت کند و مستقل نباشد، نمی تواند مهارت های اساسی زندگی یا ویژگی های مهم شخصیتی را در خود پرورش دهد.
پس اگر می خواهید یک فرزند قوی داشته باشید، باید این مهارت های ضروری را از کودکی به فرزندتان بیاموزید. قبل از آموزش این مهارت ها، به این نکته توجه کنید که پرورش فرزند سالم و صالح کار آسانی نیست و برای دستیابی به این نعمت بزرگ، باید در حین بزرگ شدن کودک، خودسازی را تمرین کنید. بنابراین ابتدا از خودتان شروع کنید و الگوی خوبی برای فرزندتان باشید!
اکنون نگاهی به ۱۸ مهارت ضروری در زندگی می اندازیم که یادگیری آنها برای هر کودک در حال رشد ضروری است. با کمک این مهارت ها، ورود کودک به دوره ی بزرگسالی آسان می شود و به راحتی می تواند پله های موفقیت را یکی پس از دیگری طی کند.
۱- اصول دفاع شخصی را به کودکان بیاموزید
بدون شک داشتن امنیت بخصوص در دنیای امروز، برای هر فردی لازم است. آموزش دفاع شخصی به کودکان نه تنها باعث استقلال بیشتر آنها می شود بلکه موجب تقویت اعتماد به نفس نیز می گردد.
یادگیری اصول دفاع شخصی (چه برای پسران و چه برای دختران) یک ضرورت است. فرزند شما باید بتواند در هر شرایطی از خود دفاع کند و اجازه ندهد دیگران به او آسیبی برسانند. بنابراین این مهارت ضروری را از فرزندتان دریغ نکنید و با فرستادن کودک به کلاس های رزمی، حافظ سلامت او در حال و آینده باشید.
۲- کمک های اولیه را به فرزندتان بیاموزید و او را از اهمیت سلامتی آگاه کنید
شما قرار نیست که همیشه، در همه جا و در هر لحظه کنار فرزندتان باشید. یا نباید فکر کنید که هرگاه فرزندتان آسیب دید، زمین خورد یا جوش زد، همیشه در کنار او خواهید بود! بنابراین اصول مراقبت های اولیه را در مواقع ضروری به کودکتان بیاموزید.
این مهارت اساساً چیزی است که باید در مدارس آموزش داده شود اما ما توصیه می کنیم که خودتان هم دست بکار شوید و اصول مهم کمک های اولیه را در خانه به کودک آموزش دهید.
این کار را می توانید با نشان دادن جعبه کمک های اولیه و محتوای آن به کودک انجام دهید. بچه ها یادگیرنده های بسیار خوبی هستند و همه چیز را به ذهن می سپارند!
مهارت مهم دیگر این است که به کودک یاد دهید از سلامتی خود مراقبت کند. به جای اینکه فرزندتان را مجبور به خوردن سبزیجات کنید، با او درمورد خطرات و مضرات خوردن غذاهای بی ارزش صحبت کنید و توضیح دهید که غذای سالم چقدر برای او و سلامتیش مفید است.
به عنوان مثال به کودکانی که به ورزش علاقه مند هستند، غذاهایی معرفی کنید که موجب تقویت قدرت و استقامت بدنی می شوند و آنها را قادر می سازد در ورزش مورد نظر خود موفق شوند.
همچنین برای کودکانی که به خصوصیات ظاهری مانند مو اهمیت می دهند، در مورد اهمیت مصرف غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ صحبت کنید.
به فرزندتان بگویید که سلامتی بزرگترین نعمت زندگی است و ما باید با تغذیه ی سالم و ورزش، از آن مراقبت کنیم.
۳- به فرزندتان یاد دهید که کارها و وظایف خود را انجام دهد
وقتی بچه ها بزرگ می شوند، به احتمال زیاد برای ادامه تحصیل یا کار کردن، از خانه و خانواده خود جدا می شوند. پس اگر مسئولیت پذیری و مهارت های زندگی روزمره را از دوران کودکی یاد نگیرند، در آینده به مشکل بر می خورند.
بسیاری از والدین بخاطر علاقه و توجه زیاد به فرزندانشان، سعی می کنند تمام کارهای آنها را انجام دهند. اما این کار بسیار غلطی است و تنها نتیجه ی آن، بار آوردن انسان های ضعیف و نازپروده است.
اطمینان حاصل کنید که فرزندتان در قبال کارهای خود “مسئول” است و قبل از اینکه خیلی دیر شود، این مهارت را به او آموزش دهید! از فرزندتان بخواهید لوازم مورد نیاز مدرسه اش را در کیف بگذارد یا در جمع کردن میز نهار و شام به شما کمک کند. همچنین به او یاد دهید که اتاقش را مرتب کند و پس از بازی کردن با اسباب بازی ها، آنها را جمع کند و سر جای خود قرار دهد. بطور کلی به کودکان یاد دهید که انجام کارهای روزمره هر فرد، تنها به عهده ی خود اوست و نباید از دیگران انتظار خدمت رسانی داشته باشند.
۴- نحوه مدیریت زمان را به کودک یاد دهید
مدیریت زمان در دنیای پرمشغله ی امروزی، یکی از مهارت های اساسی ست که باید از دوران کودکی آموزش داده شود. احتمالاً از خود می پرسید که چگونه می توانم این مهارت را به فرزندم بیاموزم؟ خب این کار سختی نیست و تنها کافی ست به فرزندتان اجازه دهید، مدیریت وقت خود را بر عهده بگیرد.
این کار را با تهیه یک ساعت زنگ دار برای کودک انجام دهید. به این ترتیب اجازه دهید فرزندتان با کوک کردن ساعت، وظیفه ی بیدار شدن از خواب و آماده شدن برای رفتن به مدرسه را بر عهده بگیرد.
همچنین می توانید روی تبلت یا گوشی فرزندتان یک اپلیکیشن برنامه ریز نصب کنید تا از آن برای پیگیری کارهای مدرسه و انجام سایر کارهای خارج از برنامه استفاده کند.
بنابراین با محول کردن این وظایف به کودک، اهمیت و نحوه ی مدیریت زمان را به او آموزش دهید.
۵- مهارت های تصمیم گیری را به کودک بیاموزید
هر انسانی باید بتواند برای زندگی خود تصمیم گیری کند. مواردی مانند تحصیلات، شغل، انتخاب شریک زندگی و بسیاری از تصمیمات مهم دیگری وجود دارد که باید در زندگی خود بگیریم. اما چطور می توان مهارت تصمیم گیری مناسب را از سنین پایین به کودک آموزش داد؟
برای انجام اینکار تنها کافی ست نحوه تصمیم گیری عاقلانه را به روش های کوچک و ساده به کودک آموزش دهید. ابتدا از فرزندتان بخواهید که بین دو بازی، یا بین دو نوع لباس یا دو نوع غذا، یکی را انتخاب کند.
با استفاده از این ترفند، کودک عواقب ناشی از هر تصمیم را درک خواهد کرد. کودک خود را در روند اینکار راهنمایی کنید و به او کمک کنید تا قبل از تصمیم گیری، مزایا و معایب هر چیز را بسنجد!
۶- روش مدیریت پول و اصول بودجه بندی را به کودک آموزش دهید
روش مدیریت پول را به فرزند خود بیاموزید. این یک مهارت ضروری در میان مهارتهای زندگی است. هر هفته یا هر دو هفته یکبار، به فرزند خود مقدار مشخصی پول تو جیبی بدهید و از او بخواهید که هزینه های خود را با این مقدار پول مدیریت کند.
اگر فرزندتان می خواهد چیزی گرانتر بخرد، از او بخواهید که کمی صبر کند و برای خرید آن، پول تو جیبی خود را پس انداز کند.
یا می توانید به کودک بگویید که به ازای هر مقدار پولی که پس انداز می کند، شما هم مبلغ مشخصی را به پس اندازش اضافه می کنید تا بتواند زودتر وسیله ی مورد نظر خود را بخرد.
اینکار باعث ایجاد انگیزه بیشتر و آموزش مفهوم پس انداز به کودک می شود.
به کودک بگویید چرا بعضی اوقات کالاهای نسبتاً ارزانتری را انتخاب می کنید. هنگام خرید، کودک را تشویق کنید که یکی از دو نوع کالا را انتخاب کند.
مهارت زندگی: آموزش مدیریت هزینه ها و بودجه بندی، این عادت را در کودک ایجاد می کند که پول را هدر ندهد و به ارزش آن احترام بگذارد.
کارشناسان معتقدند که درک اهمیت پول و مدیریت آن چیزی است که هر کودک بالای ۱۰ سال باید بخوبی بداند.
کودکان از سن ۷ سالگی در مدرسه از طرق مختلف ازجمله ریاضیات، با مفهوم پول آشنا می شوند اما هیچ کس اهمیت بودجه بندی، برنامه ریزی، پس انداز و ارزش واقعی پول را به آنها نمی آموزد. این مفاهیم زمانی برای کودک قابل فهم می شوند که در زندگی واقعی با آنها مواجه شود.
برای کودک خود یک حساب بانکی باز کنید و از او بخواهید هر ماه مقداری از پول توجیبی خود را در آن واریز کند. همچنین او را تشویق کنید پولی که بعنوان هدیه دریافت می کند یا در ازای انجام کارهای خانه از شما می گیرد را در حساب بانکی خود پس انداز کند.
۷- روش صحیح خرید کردن را به کودک بیاموزید
یکی از مهارت های زندگی برای بچه ها، خرید مواد غذایی است! همیشه فرزندتان را برای خرید مواد غذایی همراه خود ببرید. وقتی وارد مغازه شدید، یک پاکت به کودک بدهید و از او بخواهید چیزهایی برای شما فراهم کند.
همچنین می توانید هر ماه مسئولیت خرید چند وسیله را به عهده ی فرزندتان بگذارید. بعنوان مثال خرید برخی میان وعده ها و آب میوه ها را به کودک واگذار کنید و پس از اتمام کار، به او بیاموزید که چگونه هزینه آن را پرداخت کند!
این به کودک کمک می کند تا بتواند مهارت خرید کردن را در خود پرورش دهد و با مفهوم پول و نحوه ی شمارش آن آشنا شود و علاوه بر این، اعتماد بنفس خود را تقویت کند.
۸- به فرزندتان اجازه دهید در آشپزی کردن به شما کمک کند
بچه ها هم می توانند آشپزی کنند! موافق نیستید؟
برای آموزش آشپزی به کودک، می توانید با کارهای ساده شروع کنید! نحوه تهیه ساندویچ کره بادام زمینی و مربا را به کودک خود بیاموزید. روش کره زدن به یک تکه نان و نحوه تهیه سالاد را به او بیاموزید.
از کودک بخواهید تا سبزیجات را خرد کند، لیموها را فشار دهد و آنها را برای تهیه سالاد کنار هم قرار دهد.
علاوه بر این کودکان می توانند با نگه داشتن مواد مورد نیاز آشپزی یا تمیز نگه داشتن میز آشپزخانه هنگام تهیه غذا، در امر پخت و پز به شما کمک کنند. آموزش مهارت های آشپزی به کودکان موجب تقویت مهارت های حرکتی و افزایش هماهنگی چشم و دست می شود و می تواند در بزرگسالی به او کمک کند.
۹- اهمیت حفظ محیط زیست را به فرزندتان بیاموزید
آموزش اهمیت محیط زیست و نگهداری از آن در سنین پایین به کودک می آموزد که نسبت به کره زمین محبت بیشتری داشته باشد. به کودک خود بیاموزید که چگونه می توان با ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی و کارهای روزمره، به حفظ محیط زیست کمک کرد. کودک را وادار کنید که در انجام هر کاری، دوستدار محیط زیست باشد.
همچنین می توانید فرزندتان را وادار به انجام فعالیت های زیست محیطی مانند باغبانی و جمع آوری زباله ها و در نهایت ریختن آنها در سطل زباله کنید. اگر حیاط دارید بخشی از حیاط را به کودک اختصاص دهید تا هرچه دوست دارد در آنجا بکارد.
به کودکان کمک کنید بذر بکارند و آبیاری گیاهان را به عهده ی آنها بگذارید. اگر حیاط ندارید، می توانید از گلدان های کوچک استفاده کنید.
مهارت های زندگی: به کودک خود بیاموزید که چرا حفظ محیط زیست ضروری است. آنها را به تمرین عادت های دوستدار محیط زیست وادار کنید.
۱۰- اجازه دهید فرزندتان کارهای خود را به صورت مستقل انجام دهد
بگذارید فرزندانتان کارهای خودشان را انجام دهند. اجازه دهید کیف مدرسه را خودشان ببندند، تختخواب را مرتب کنند و حتی میان وعده ی خود را تهیه کنند!
با کمک کردن به کودک، انجام کارها را برای او هیجان انگیز کنید. طرح و رنگ ملافه ها و روتختی جدید کودک را مطابق شخصیت کارتونی مورد علاقه ی او انتخاب کنید.
برای صبحانه یک ساندویچ یا یک پنکیک با میوه های خرد شده، مربا، شربت یا شیر و غیره تهیه کنید تا کودک بتواند بشقاب صبحانه ی خود را بچیند و آن را همانطور که دوست دارد بخورد.
۱۱- نحوه تعامل با مردم را به کودک یاد دهید
بسیاری از والدین به فرزندشان یاد می دهند که از غریبه ها دوری کنند چون اکثر آنها خطرناک هستند اما این کار چندان عاقلانه ای نیست. همه ی دوستان خوبی که امروز داریم، زمانی برای ما غریبه بوده اند.
در عوض، به فرزندان خود یاد دهید دقیقاً همان کاری را انجام دهند که بزرگسالان انجام می دهند. به آنها بیاموزید که بین غریبه های خوب و غریبه های بد تفاوت قائل شوند. نحوه تعامل با غریبه های خوب را به کودکان بیاموزید.
به فرزندتان بیاموزید که چگونه با دیگران دوست شود، چگونه با بزرگسالان خوب رفتار کند و نحوه تعامل با این افراد را یاد بگیرد.
اگر کمی دقت کنیم متوجه می شویم که همه ی انسان ها هر روز در حال تعامل با افراد دیگر هستند. اگر این مهارت را در سنین پایین به کودکان یاد ندهیم، مانع از رشد مهارت های اجتماعی مثبت در آنها خواهیم شد.
۱۲- نظافت کردن و سایر کارهای منزل را به فرزندتان بیاموزید
بدون شک مشارکت دادن بچه ها در انجام فعالیت های نظافتی واقعاً سخت است. ما موافقیم! اما به شما اطمینان می دهیم که تلاش هایتان بی نتیجه نخواهد بود و ارزشش را خواهد داشت!
ابتدا از کودکان بخواهید که اتاقشان را تمیز نگه دارند، تختخوابشان را مرتب کنند و همه چیز را سر جای خود قرار دهند. سپس می توانید از آنها بخواهید ظرف هایی که برای غذا خوردن استفاده می کنند را بشویند یا با دستمال تمیز کنند.
نکات انتخاب اسباب بازی کودکان: برای هر سن چه اسباب بازی بخریم؟
یک روز از کودک بخواهید که میزها را گردگیری کند و روز دیگر از او بخواهید که کیسه ی سطل آشغال را بیرون بیاورد. همچنین می توانید از کودک بخواهید میز نهار را به هر طریقی که دوست دارد به بهترین شکل بچیند و در اینکار خلاقیت بخرج دهد.
برای تشویق بیشتر کودک، می توانید به او بگویید که در صورت مشارکت در انجام کارهای خانه، گاهی اوقات پول تو جیبی بیشتری دریافت خواهد کرد.
البته در دادن دستمزد و افزایش پول تو جیبی در ازای انجام کارها، زیاده روی نکنید چون فرزند شما باید یاد بگیرد که کمک کردن در کارهای خانه، یکی از وظایف او در قبال والدین است.
۱۳- اصول و نحوه سفارش غذا در رستوران را به کودک بیاموزید
نحوه رفتار در رستوران و روش سفارش غذا را به فرزندتان بیاموزید. از کودک بخواهید که سفارش غذا بدهد و در مورد آنچه می خواهد بخورد، تصمیم بگیرد.
همچنین نحوه غذا خوردن با قاشق و چنگال، چگونگی قرار دادن قاشق و چنگال روی بشقاب بعد از تمام شدن غذا و بطور کلی اصول صحیح غذا خوردن را به کودک بیاموزید.
۱۴- نحوه استفاده از نقشه ها را به فرزندتان آموزش دهید
کار خود را با آموزش مسیرهای اطراف خانه شروع کنید و دفعه ی بعد از کودک بخواهید که شما را از مدرسه به سمت خانه راهنمایی کند. انجام اینکار باعث می شود که کودک مستقل شود و مانع از گم شدن او در مسیرهای اطراف خانه شود.
سپس نحوه خواندن نقشه را به کودک یاد دهید و همچنین نحوه استفاده از GPS و دنبال کردن دستورالعمل های آن را به او بیاموزید.
۱۵- کودک را در شستن لباس ها مشارکت دهید
کودک را در انجام کارهای خانه مانند لباس شستن مشارکت دهید. می توانید نحوه روشن کردن ماشین لباسشویی، جدا کردن لباس ها با رنگ ها و جنس های مختلف، مقدار مواد شوینده مورد نیاز، نحوه خشک کردن و آفتاب کردن لباس ها را به کودک بیاموزید. هر چه فرزندتان در انجام کارهای شخصی و روزمره مستقل تر شود، برای ورود به دوره ی بزرگسالی موفق تر خواهد بود.
۱۶- مبانی سفر را به کودک یاد دهید
کودکان به غیر از مسیریابی، باید اصول سفر کردن (از یادگیری دوچرخه سواری گرفته تا یادگیری نحوه استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی)، را هم بدانند.
اطمینان حاصل کنید که فرزندتان بر این مهارت ها مسلط باشد و در کنار آن بخوبی از مسیرها مطلع باشد.
نحوه خرید بلیط مترو یا اتوبوس را به کودک بیاموزید و مسیرهایی که اتوبوس ها، متروها یا تاکسی ها به سمت خانه میروند را به او یاد دهید.
اینها مهارتهای مهمی هستند که کودک شما بعداً و همچنین در موارد اضطراری به آنها نیاز خواهد داشت.
۱۷- به فرزندتان بیاموزید که از دیدگاه دیگران به موقعیت ها بنگرد
هنگامی که فرزندتان در مورد مشکلی که با دوست خود داشته است یا مشکلی که برای او پیش آمده است به شما مراجعه می کند، او را تشویق کنید تا از منظر دیگران به وضعیت پیش آمده نگاه کند.
حتی در هر فرصتی، واکنش های احساسی افراد را به کودک توضیح دهید. مثلا توضیح دهید که چرا شخصی غمگین یا عصبانی است.
تقویت این مهارت، توانایی های حل مسئله و سطح درک کودکان از افراد پیرامون خود را بسیار افزایش می دهد.
۱۸- انعطاف پذیری و سازگاری را به کودک بیاموزید
مهارت مهم دیگر این است که به کودک خود یاد بدهید در زندگی انعطاف پذیر باشد. شما نباید به تمام مشکلات و مسایل پیش روی فرزندتان ورود پیدا کنید و تمام مشکلات را خودتان به تنهایی حل کنید. یک انسان زمانی می تواند در زندگی به یک فرد قوی و انعطاف پذیر تبدیل شود که یاد بگیرد با مشکلات خود روبرو شود و آنها را حل کند.
مهارت های حل مسئله را به فرزندتان بیاموزید تا برای مقابله با چالش ها آماده شود. کودک باید انعطاف پذیری را یاد بگیرد تا بتواند در آینده با تغییرات مختلف و محیط های گوناگون سازگار شود.
شما باید بعنوان یک والد، نمونه ی سازگاری و انعطاف پذیری فرزندتان باشید. به این ترتیب کودک همه چیز را می بیند و از شما یاد می گیرد. حتی از مهارت های نرم افزاری هم مثل افترافکت و برنامه نویسی مهمتر است.
نتیجه گیری
اگر می خواهید یک فرزند مستقل و قوی داشته باشید، آموزش این مهارت ها را از فرزندتان دریغ نکنید. پایه و اساس شخصیت کودک تا سن شش یا هفت سالگی شکل می گیرد و رشد این مهارت های زندگی، ویژگی های مثبت شخصیتی کودک را افزایش می دهد.
در این مرحله سنی، کودک باید در انجام کارهای خانه و روزمره خود، نسبتاً مستقل باشد. همچنین باید از هرگونه قانون مشخصی که برای او وضع می کنید پیروی کند. همه ی اینها نشان دهنده ویژگی شخصیتی درک و استدلال است.
مهارت های زندگی دیگری که پیشنهاد می شود به کودکان بیاموزید عبارتند از: مهربانی، مثبت اندیشی، صبر، استقامت، خود باروی و سخت کوشی.
توسعه مهارت های زندگی در سنین کودکی بسیار مهم است و به کودک یاد می دهد که در زندگی چه وظایفی دارد و چه کارهایی باید انجام دهد.
این مهارت های زندگی را به گونه ای به فرزندتان آموزش دهید که برای او سرگرم کننده و هیجان انگیز باشند. به این ترتیب در آینده نگران استقلال و تسلط فرزندتان بر مهارت های زندگی نخواهید بود!
