شما بیشتر شبیه مادرتان هستید یا بیشتر شبیه پدرتان؟ چرا نوه ها گاهی شبیه پدربزرگ و مادربزرگ شان می شوند؟ پاسخ به این سوال؛ این است که همه چیز به ویژگی های ارثی بستگی دارد که از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. با ادامه این مطلب همراهمان باشید تا در مورد ویژگی های ارثی و نحوه تأثیر آن ها بر فرزند بیشتر بدانید.
ویژگی های ارثی چه هستند؟
ویژگی‌های ارثی که به عنوان خصوصیات ژنتیکی یا خانوادگی هم شناخته می شوند، ویژگی های ژنتیکی هستند که از والدین تان به ارث می برید. همه موجودات زنده نیمی از ژن های شان را از یکی از والدین و نیمی از ژن های شان را از والد دیگرشان می گیرند. با این حال ، تنها یکی از آن ژن ها به عنوان یک ویژگی ارثی در یک موجود زنده ظاهر می شود و کل ژن ها با هم از یک والد به فرزند نمی رسد.
به طور مثال اگر یک سگِ مادر موهای بلند و یک سگ پدر مو های کوتاهی داشته باشند، توله سگ آن ها یا موی کوتاه و یا موی بلند را به ارث می برد. مخلوط ژن های مختلف در فرزندان موجودات زنده باعث می شود تا هر موجودی روی زمین از نظر ژنتیکی منحصر به فرد باشد.
حتما بخوانید: تربیت فرزند از چه زمانی شروع می شود؟ (نکات)
نمونه هایی از صفات ارثی
حیوانات ویژگی هایی که منتقل می کنند شامل خز، پوسته های محافظ ضخیم و پرهای جذاب برای یافتن جفت می شود. ژن های انسان هم به همین صورت عمل می کنند . برخی از صفات مثل رنگ مو ، چشم و پوست، صفات چند ژنی هستند؛ یعنی ژن های متعددی وجود دارند که رنگ آن ها را تعیین می کنند. به این ویژگی های ارثی رایجی که کودکان از والدین شان می گیرند، نگاهی بیندازید.
رنگ مو
اگر مادرتان مو های بلوند و پدرتان مو های مشکی دارد، احتمالا از هر دو رنگ ژن دارید. اما فقط یک ویژگی در رنگ موهای تان نمایان می شود. شما حتی ممکن است رنگ موی متفاوتی نسبت به والدین تان داشته باشید و این زمانی اتفاق می افتد که یک ویژگی پدربزرگ و مادربزرگ را به ارث برده باشید.
رنگ چشم
چشم های قهوه‌ای یک آلِل غالب ( یکی از جفت ژن ها ) هستند، بنابراین اگر یکی از والدین شما چشم های قهوه ای و دیگری چشم های آبی داشته باشد، احتمالا شما چشم های قهوه ای دارید. با این حال، اگر یکی از والدین چشمان آبی داشته باشد، ممکن است این ویژگی مغلوب به شما منتقل شود و در عوض چشم تان را آبی کند.
رنگ پوست
اگر فردی با پوست بسیار روشن از فردی با پوست بسیار تیره دارای فرزند شود، آن کودک معمولا رنگ پوستش بینابینی خواهد شد. علتش هم این است که که حداقل سه ژن وجود دارد که رنگ پوست را تعیین می کند. کودکان هم آلل های پوست روشن و هم آلل های پوست تیره را از والدین شان می گیرند. به همین دلیل رنگ پوست آن ها ترکیبی از رنگ پوست والدین شان است.
دست غالب
چپ دستی معمولا در خانواده ها دیده می شود و به نظر می رسد که یک ویژگی ارثی است. دانشمندان دریافته اند که هم ژن ها و هم محیط در تصمیم گیری برای این که با کدام دست بنویسید ، نقش دارند. با این حال، اگر والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ چپ دستی دارید، احتمال این که چپ دست باشید؛ بیشتر از فردی است که فقط والدین و پدربزرگ و مادربزرگ راست دست دارد.
ساختار اسکلتی
آیا تا به حال کسی به شما گفته که شبیه یکی از والدین تان هستید؟ ممکن است علتش این باشد که شما ساختار استخوان و صورت آن ها را به ارث برده اید. والدینی که استخوان گونه بلندی دارند، ممکن است درست مثل والدینی که بینی بزرگ یا چانه برجسته دارند ، این ویژگی را به فرزندان شان هم منتقل کنند. حتی استخوان های بقیه بدن هم از والدین تان به ارث می رسد.
قد
پزشکان اغلب سعی می کنند تا قد کودکان را بر اساس قد والدین شان پیش بینی کنند. کودکان معمولا قدی بین قد پدر و مادرشان خواهند داشت. البته عوامل محیطی مثل تغذیه هم می تواند نقش داشته باشد. اگر قدتان خیلی بلندتر یا کوتاه تر از والدین تان است ، به شجره‌ی خانوادگی تان نگاه کنید تا ببینید آیا می توانید ویژگی های مشابهی را در اجدادتان پیدا کنید.
سایر صفات ارثی
ویژگی های ارثی دیگری هم وجود دارد که از والدین به ارث می رسند. به احتمال زیاد ، اگر یک یا چند مورد از ویژگی های زیر را دارید، والدین و یا پدربزرگ و مادربزرگ تان هم همین طور هستند:
- رول کردن زبان: والدینی که می توانند زبان شان را رول کنند معمولا این ویژگی را به فرزندان شان هم منتقل می کنند.
- کور رنگی: کودکان ( معمولا پسران ) دارای کور رنگی قرمز یا سبز هستند که این ژن را از مادرشان به ارث می برند.
- پس رفت خط رویش مو ها: اگر یکی از والدین شما پیشانی بلند یا پس رفتگی خط رویش مو داشته باشد، ممکن است شما هم چنین ویژگی را داشته باشید.
- احتمال زاییدن دوقلو های ناهمسان: توانایی یک زن برای آزاد کردن دو تخمک به طور همزمان و در نتیجه به دنیا آوردن دوقلو های ناهمسان، یک ویژگی ارثی است ( به همین دلیل است که دوقلو های ناهمسان در خانواده های دو قلودار بیشتر است.)
- خم کردن 90 درجه انگشت شست به پشت : اگر وقتی انگشت شست را بالا می گیرید، شست تان خمیده می شود، احتمالا انگشت شست یکی از والدین تان هم همین طور است.
احتمالا می توانید به صد ویژگی دیگری که با والدین تان به صورت مشترک دارید، فکر کنید. این لیست تا ابد ادامه خواهد داشت !
مقایسه صفات ارثی با صفات اکتسابی
اما در مورد ویژگی هایی مثل مهارت های ورزشی یا دوست داشتن غذا های تند ممکن است ژنتیک دخیل نباشد. با این که این ویژگی ها می توانند در خانواده ها هم وجود داشته باشند، به عنوان ویژگی های اکتسابی یا ویژگی های آموختنی شناخته می شوند. شما این ویژگی ها را به خاطر حضور در یک خانواده یا صرفا زندگی کردن با آن ها به دست می آورید. نمونه هایی از صفات اکتسابی عبارتند از:
- علاقه به فیلم های ترسناک
- مهارت های آشپزی
- حس شوخ طبعیِ بسیار
- زخم های ناشی از جراحات
- دندان های صاف به خاطر ارتودنسی کردن
- توانایی نواختن گیتار
- علاقه به مطالعه
صفات اکتسابی ممکن است که به یک جزء ژنتیکی متکی باشند. به طور مثال کودکانی که در ورزش مهارت دارند؛ ممکن است توده عضلانی و بینایی قویش ان را از والدین شان به ارث برده باشند . با این حال، بسیاری از ویژگی های اکتسابی از روال طبیعی زندگی ناشی می شود.
حتما بخوانید: 20 نکته که درباره نوزادان و اولین بچه باید بدانیم
گاهی همه چیز به ژن ها برمی گردد!
درک بیشتر در مورد ریشه های ژنتیکی می تواند به شما کمک کند تا در مورد خودتان بیشتر بدانید. وقتی متوجه شدید که چه ویژگی های مشترکی با والدین تان دارید، می توانید با همین دیدگاه به همه موجودات زنده دنیا نگاه کنید. برای اطلاعات بیشتر در مورد ژنتیک، در مورد تفاوت بین ژنوتیپ و فنوتیپ به طور کامل مطالعه کنید.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
