پریود شدن بخش جداناپذیری از چرخه قاعدگی همه خانمهاست و زمانی رخ می دهد که دیواره رحم شما در پایان سیکل قاعدگی و در حالیکه تخمکها بارور نیستند فرو می ریزد. هورمونها وظیفه کنترل چرخه قاعدگی را به عهده دارند. بعد از تخمک گذاری، میزان هورمونهای استروژن و پروژسترون در بدن شما کاهش پیدا می کند و این تغییر هورمونی یکی از عوامل اصلی سندروم پیش از قاعدگی یا PMS (مخفف premenstrual syndrome) است.
علائم PMS در روزهای نزدیک به پریود بروز می کنند و به همین خاطر به آن سندروم قبل از قاعدگی گفته می شود. این علائم شامل نفخ، نوسانات خلقی و میل به غذا خوردن هستند. برای اینکه اطلاعات بیشتری درباره PMS، نحوه تشخیص آن و روشهای درمانی موجود کسب کنید تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
PMS چیست؟
PMS به معنای سندروم پیش از قاعدگی است که گاهی اوقات اصطلاح قدیمی تر تنش پیش از قاعدگی (PMT) هم برای آن به کار می برند. به طور کلی PMS اصطلاح گسترده ای است که برای اشاره به طیف وسیعی از علائمی استفاده می شود که خیلی از خانمها در نیمه دوم چرخه قاعدگیشان از آنها رنج می برند.
این علائم به خصوص با نزدیکتر شدن شما به دوره پریودتان شدیدتر می شوند. با اینکه هنوز علت واقعی بروز این علائم مشخص نیست، اما احتمالا PMS به خاطر واکنش بدن به تغییر میزان هورمونهای مرتبط با چرخه قاعدگی بروز می کند. علاوه بر این گفته می شود که تغییرات شیمیایی در مغز و نوع رژیم غذایی هم می توانند در بروز PMS نقش داشته باشند.
علائم PMS چیست؟
PMS طیف وسیعی از علائم مختلف را شامل می شود و تخمین زده می شود که تا 75% از خانمها یک یا چند مورد از این علائم را در هر چرخه قاعدگی تجربه می کنند. علائم سندروم پیش از قاعدگی شامل موارد زیر می شوند:
- حساس شدن سینه ها
- افسردگی
- اضطراب
- سردرد
- خستگی
- زودرنجی و عصبانیت
- نفخ شکم
- هوس غذاهای مختلف
با اینکه همه خانمهایی که پریود می شوند مستعد ابتلا به PMS هستند؛ اما اکثر خانمها در دهه 20 و 30 سالگی زندگیشان علائم سندروم پیش از قاعدگی را تجربه می کنند. در اغلب موارد این علائم خفیف تا متوسط هستند ولی در برخی موارد هم PMS می تواند شدید باشد که در این حالت به آن اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی (PMDD) گفته می شود.
علائم پی ام اس (اینفوگرافیک)
PMS چه زمانی شروع می شود؟
معمولا علائم سندورم پیش از قاعدگی حدود 5 روز قبل از شروع پریود شما بروز می کنند و حدود 4 روز بعد از شروع پریود هم از بین می روند. در این مدت میزان استروژن و پروژسترون بعد از تخمک گذاری کاهش پیدا می کند و برای همین علائم PMS ظاهر می شوند.
همچنین ممکن است این تغییرات هورمونی باعث تغییرات شیمیایی در مغز شود و این تغییرات روی میزان ترشح هورمون سروتونین اثر بگذارد. سروتونین یک انتقال دهنده عصبی و یک ماده شیمیایی در مغز است که روی خلق و خو، خستگی، هوسها و خواب تاثیر می گذارد.
من باردار هستم یا اینها علائم PMS هستند؟
اگر اخیرا رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید، احتمالا به شک می افتید که علائمتان نشانه های اولیه بارداری هستند یا علائم PMS؟ واقعیت این است که علائم اولیه بارداری خیلی شبیه علائم PMS است و برای همین تفکیک آنها از همدیگر سخت است.
علائم اولیه بارداری شامل موارد زیر می شوند:
- قطع پریود
- حساس شدن سینه ها
- حالت تهوع
- پر ادراری
- خستگی
- زودرنجی و عصبانیت
- نفخ شکم
- گرفتگی عضلات
- لکه بینی خفیف
- یبوست
- هوس غذاهای مختلف
- گرفتگی بینی
با اینکه بعضی از علائم مثل قطع پریود فقط مختص بارداری است؛ اما چون خیلی از علائم PMS و بارداری شبیه همند ممکن است برخی مواقع با هم اشتباه گرفته بشوند.
یادتان باشد که حتی بین شبیه ترین علائم PMS و بارداری باز هم تفاوتهای ریز و ظریفی وجود دارد. نگاهی به جدول زیر بیندازید تا متوجه تفاوتهای این علائم با هم بشوید:
|
علائم |
PMS |
بارداری |
| حساس شدن سینه ها | حساسیت سینه ها از خفیف تا شدید متغیر است. سینه ها متورم می شوند و بافت سینه برآمده و فشرده می شود. | سینه ها دردناک و حساس به لمس می شوند. احساس می کنید که سینه هایتان پر و سنگین شده اند. |
| تغییرات خلق و خو | احساس زودرنجی و بداخلاق شدن می کنید. دلتان می خواهد گریه کنید و ممکن است اضطراب هم داشته باشید. | تغییرات خلقی شامل احساس غم و اندوه می شود و راحتتر گریه تان می گیرد، ولی در عین حال ممکن است احساس وجد و هیجان هم داشته باشید. |
| خستگی | مشکل خواب دارید و احساس خستگی می کنید. | احساس خستگی در سه ماهه اول بارداری به خاطر افزایش میزان پروژسترون شدید است. |
| حالت تهوع | ممکن است ناراحتی گوارشی خفیفی مثل حالت تهوع داشته باشید، ولی بعید است که بیمار شوید. | حالت تهوع به همراه استفراغ دارید. با اینکه اصطلاح تهوع صبحگاهی برای خانمهای باردار خیلی رایج است، اما در واقع ممکن است هر موقع از روز احساس تهوع داشته باشید. |
| ویار یا هوس غذا | احتمالا هوس خوردن شکلات، کربوهیدرات، شیرینی یا غذاهای شور می کنید. | هوس های خیلی خاصی دارید و از بعضی مزه ها و بوها بیزار می شوید. حتی شاید هوس ترکیبهای غذایی غیر معمولی را داشته باشید. |
| گرفتگی عضلات | گرفتگی عضلات 24 تا 48 ساعت قبل از عادت ماهانه در ناحیه رحم بروز می کند. | گرفتگی های خفیفی در قسمت پایین شکم یا کمر دارید. |
اگر علائمی دارید که شما را نگران کرده، بهترین کار مراجعه به پزشک است. اگر احساس می کنید باردار هستید یا شک دارید که این علائم برای چیست، می توانید از تست های بارداری خانگی استفاده کنید یا آزمایش خون بدهید.
تفاوت علائم بارداری و پی ام اس (اینفوگرافیک)
آیا درمانی برای PMS وجود دارد؟
برای کاهش علائم PMS چندین روش وجود دارد؛ اما باید با آزمون و خطا بفهمید که کدام روش برای شما از همه مناسبتر است.
یکی از ساده ترین راهها این است که حتما مقدار زیادی آب بنوشید و رژیم غذایی متعادل و سالمی داشته باشید. مصرف مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه هم فکر خوبیست. علاوه بر این بهتر است میزان نمک، شکر و غذاهای فرآوری شده را هم کم کنید. برای خیلی از خانمها کنار گذاشتن کافئین (که معمولا در چای، قهوه و کولا یافت می شود) و مشروبات الکلی در این دوران تاثیر مثبتی دارد. مصرف مکمل های ویتامین B6 و روغن گل مغربی هم روشهای مفید دیگری برای کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی هستند.
آزمایش بارداری خون، روش انجام و همه نکات کاربردی
اگر PMS باعث سردرد یا میگرن در شما می شود می توانید از مکملهای منیزیم استفاده کنید؛ اما قبل از این کار حتما با پزشک مشورت کنید.
ورزش منظم هم یکی دیگر از گزینه های خوب برای کاهش علائم PMS است، چون استرس و تنش را کاهش می دهد و خلق و خو و روحیه شما را بهتر می کند. 30 دقیقه پیاده روی، شنا یا دویدن 3 بار در هفته هم می تواند به کاهش علائم شما کمک کند. علاوه بر این، ورزش احساس خستگی را هم کم و به خواب بهتر شما کمک می کند.
در کنار این روشها می توانید از تکنیک های آرامش بخش مثل یوگا، مدیتیشن و یا تمرینهای تنفسی هم استفاده کنید. اگر این تغییرات ساده کمکی به بهبود علائم PMS شما نکرد به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند برای کنترل و کاهش این علائم داروهایی برایتان تجویز کند.
PMS چگونه تشخیص داده می شود؟
با اینکه برای تشخیص PMS راههای مختلفی وجود دارد، اما هیچ آزمایش قطعی و دقیقی برای این کار موجود نیست. از آنجایی که برخی بیماریها و مشکلات دیگر هم علائمی مثل PMS دارند، برای تشخیص دقیق و حرفه ای باید به پزشک مراجعه کنید.
احتمالا پزشک از شما می خواهد که علائم جسمی و روحی PMS را طی چند ماه یادداشت کنید و به این توجه کنید که آیا این علائم با دوره های پریودتان رخ می دهند یا نه. بعد از سه یا چهار ماه یادداشت کردن علائم و احساسات، می توانید الگوی این علائم را تشخیص بدهید. با اینکه ممکن است این الگو در خانمها مختلف باشد، اما اکثر خانمهای مبتلا به PMS متوجه می شوند که بعد از شروع پریود، علائمشان خیلی سریع برطرف می شود.
الگوی دیگری که می تواند به پزشک در تشخیص PMS یا سایر اختلالات کمک کند این است که یک هفته به پریودتان مانده باشد و شما هیچ علامت خاصی نداشته باشید.
PMS و PMDD چه تفاوتی با هم دارند؟
PMDD یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی نوع شدید PMS است که 3 تا 8 درصد از خانمها به آن مبتلا می شوند. این نوع PMS با علائم فیزیکی و روحی شدیدی همراه است. علائم جسمی PMDD شبیه همان علائم PMS است؛ اما علائم و نشانه های روحی و احساسی آن برخلاف PMS نیستند.
علائم PMDD شامل موارد زیر است:
- تغییرات خلقی شدید
- احساس غم و اندوه یا ناامیدی
- اضطراب یا تنش شدید
- زودرنجی یا عصبانیت
PMDD هم کمی زودتر از پریود شروع می شود و علائم آن 7 تا 10 روز قبل از شروع قاعدگی ظاهر می شوند. این احتمال وجود دارد که PMDD به خاطر مشکلات زمینه ای مثل افسردگی یا اضطراب به وجود بیاید؛ یعنی تغییرات هورمونی علائم اختلال خلقی موجود را بدتر کنند.
علائم بارداری در هفته اول بعد از لقاح و 7 نکته کاربردی
سوالات رایج درباره PMS
1- PMS چند روز قبل از پریود اتفاق می افتد؟
معمولا علائم PMS حدود پنج روز قبل از شروع پریود شما بروز می کنند.
2- آیا PMS با افزایش سن بدتر می شود؟
بله. PMS می تواند در دهه 30 و 40 زندگی شما و به خصوص با نزدیک شدن به یائسگی بدتر هم بشود. خانمهایی که به خاطر نوسانات هورمونی دچار تغییرات خلقی می شوند با نزدیک شدن به سن یائسگی حساستر می شوند. با این حال وقتی خانمی یائسه شد، PMS هم به دنبال قطع پریود از بین می رود.
3- چرا علائم PMS در من انقدر بد و شدید است؟
اگر متوجه شده اید که تغییرات خلق و خوی شما در دوران قبل از پریود خیلی شدید است احتمالا به سندروم ناخوشی قبل از قاعدگی یا همان PMDD دچار شده اید که شکل شدیدتر PMS است. اگر نگران این موضوع هستید حتما به پزشک مراجعه کنید.
4- چرا دچار PMS می شویم؟
هنوز دلیل دقیق و مشخصی برای PMS وجود ندارد، اما چندین عامل در بروز علائم PMS نقش دارند:
- تغییر میزان هورمونها
- تغییرات شیمیایی در مغز
- داشتن افسردگی از قبل
5- برای بهبود نوسانات خلقی ناشی از PMS چه کار کنیم؟
تغییر سبک زندگی مثل ورزش کردن و داشتن رژیم غذایی سالم به بهبود علائم PMS کمک می کند. علاوه بر این روشهایی مثل مراقبه، تمرینات تنفسی یا یوگا هم می تواند علائم PMS را کاهش بدهد.
6- چطور PMS را درمان کنیم؟
برخی تغییرات در شیوه زندگی مثل داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش کردن و تکنیک های آرام سازی بدن می تواند در این زمینه مفید باشد، اما اگر با این روشها هم علائم PMS شما بهبود پیدا نکرد به پزشک مراجعه کنید تا داروهای لازم برایتان تجویز شود.
7- آیا شکلات برای PMS خوب است؟
تحقیقی که در سال 2017 انجام شد نشان داد که نزدیک به 50% خانمهای آمریکایی موقع بروز علائم PMS هوس خوردن شکلات می کنند. اما این تحقیق نشان می دهد که شواهد فیزیولوژیکی زیادی پشت این هوس وجود ندارد؛ یعنی این اتفاق بیشتر یک مساله فرهنگی جا افتاده است و واقعا بدن شما در چنین مواقعی هوس شکلات خوردن نمی کند. اما اگر حس می کنید با شکلات خوردن حالتان بهتر می شود هیچ اشکال و ضرری ندارد.
8- آیا منیزیم در کاهش علائم PMS موثر است؟
بله. مصرف منیزیم به کاهش برخی علائم PMS بخصوص سردرد و میگرن ناشی از آن کمک می کند؛ اما یادتان باشد قبل از مصرف هر نوع مکملی باید با پزشک مشورت کنید. علاوه بر این میتوانید از خوراکی های حاوی منیزیم هم استفاده کنید که عبارتند از:
- اسفناج
- آجیل
- غلات کامل
- غلات غنی شده
جمع بندی
گاهی اوقات PMS زندگی را هم برای خود شما و هم برای اطرافیانتان تلخ و ناخوشایند می کند. دانستن اینکه این علائم نشانه شروع پریود شما هستند می تواند به خودتان و عزیزانتان کمک کند تا راحتتر و بهتر با این مسئله کنار بیایید. وقتی بدانید این علائم به خاطر نزدیکی به دوره پریودتان است متوجه طبیعی بودن و نرمال بودنشان می شوید و می فهمید که در این دوره باید بیشتر از خودتان مراقبت کنید.
حتما بخوانید: 8 علائم بارداری قبل از پریود شدن و موقع پریود
داشتن رژیم غذایی متعادل، 30 دقیقه ورزش چند روز در هفته و مراقبه و استفاده از تکنیک های آرامبخش به کاهش علائم PMS کمک می کنند؛ ولی اگر این علائم به این آسانیها دست از سرتان برنمیدارند بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا درمان مناسبی برایتان تجویز شود.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
