آزمایش بارداری هورمونی به نام گنادوتروپین جفتی انسانی(HCG) را در بدن اندازه گیری می کند. این هورمون در دوران بارداری تولید و در خون و ادرار یافت می شود.
آزمایش اچ سی جی را می توان ده روز پس از لقاح به منظور تشخیص بارداری انجام داد. از این آزمایش می توان برای تشخیص مشکلات دوران بارداری هم کمک گرفت.
درباره آزمایش HCG
هدف از این آزمایش
این آزمایش به طور معمول با هدف تشخیص بارداری انجام می شود و هم از طریق ادرار و هم از طریق خون قابل انجام است. ممکن است لازم باشد آزمایش اچ جی سی برای تایید و اطمینان از بارداری تکرار شود. آزمایش هایی که میزان اچ سی جی را اندازه می گیرند در ابتدای دوران بارداری به تشخیص سن جنین نیز کمک می کنند.
آزمایش اچ سی جی گاهی با اهداف زیر نیز انجام می شود:
- تشخیص یا رد بارداری خارج رحمی. بارداری خارج رحمی زمانی اتفاق می افتد که تخمک بارور در ناحیه ای غیر طبیعی قرار می گیرد.
- بررسی بارداری پیش از عمل جراحی یا سایر درمان های پزشکی.
- غربالگری سندروم داون در خانم های باردار
- کنترل بارداری هایی که خطر سقط جنین دارند.
- کمک به تشخیص بیماری تروفوبلاستیک بارداری (GTD) که به بیماری های ایجاد کننده تومور اشاره می کند.
آزمایش HCG چه چیزی را اندازه گیری می کند؟
همانطور که گفتیم، آزمایش بارداری هورمونی به نام گنادوتروپین جفتی انسان (اچ سی جی) را در بدن اندازه گیری می کند. اچ سی جی در دوران بارداری در میزان بالاتری تولید میشود. نتایج آزمایش اچ سی جی به دو شیوۀ متفاوت ارائه می شود:
- کیفی: آزمایش های اچ سی جی کیفی با توجه به وجود یا عدم وجود هورمون اچ سی جی در نمونه به صورت منفی یا مثبت گزارش می شود. آزمایش های کیفی هم از طریق نمونه خون و هم از طریق نمونه ادرار انجام می شوند. این نوع آزمایش اغلب برای تأیید بارداری انجام می شود.
- کمّی: آزمایش اچ سی جی کمّی میزان اچ سی جی موجود در خون را اندازه گیری می کند. این نوع آزمایش معمولاً از طریق نمونه خون انجام می شود اما بعضی از آزمایش های ادرار هم می توانند تا حدودی اندازه گیری کمّی را ارائه دهند. آزمایش های اچ سی جی کمّی علاوه بر تأیید بارداری به عنوان بخشی از فرآیند تشخیص بارداری های غیر طبیعی و یا مشکلاتی که مربوط به بارداری نیستند اما میزان هورمون اچ سی جی را افزایش می دهند، نیز کاربرد دارند.
چه زمانی باید آزمایش بارداری را انجام داد؟
این آزمایش معمولاً زمانی انجام می شود که تصور شود شخص باردار است. ده روز پس از لقاح می توان بارداری را از طریق آزمایش تشخیص داد. دقت آزمایش بارداری زمانی بیشتر می شود که حداقل یک تا دو هفته پس از عقب افتادن پریود انجام شود. صورت مشاهدۀ علائم و نشانه های بارداری خارج از رحمی یا سقط جنین هم این آزمایش انجام می شود.
نشانه های بارداری خارج از رحم عبارتند از:
- خون ریزی غیر طبیعی واژن
- درد در قسمت پایین کمر
- درد در زیر شکم یا قسمت لگن
- گرفتگی در یک سمت لگن
درصورت عدم تشخیص و درمان به موقع، بارداری خارج از رحمی علائم بیشتر و شدیدتری از خود نشان می دهد بنابراین لازم است زنانی که در سن باروری هستند در صورت مشاهدۀ این علائم با پزشکشان مشورت کنند.
آزمایش بارداری همچنین قبل از انجام برخی روشهای درمانی مثل عمل جراحی یا شیمی درمانی که احتمال آسیب به جنین را دارند هم انجام می شود. تشخیص لزوم انجام آزمایش بارداری برای هر بیمار بر عهدۀ پزشک مربوطه است.
نحوه انجام آزمایش بارداری
چگونه می توان آزمایش داد؟
انجام آزمایش هایی مثل خون گیری یا نمونه ادرار به دستور پزشک نیاز دارد. این آزمایش ها را می توان در مطب پزشک، بیمارستان یا آزمایشگاه انجام داد. آزمایش ادرار را در خانه هم می توان انجام داد. اگر احتمال می دهید که باردار هستید با پزشک خود دربارۀ نحوۀ انجام این آزمایش مشورت کنید.
آیا می توان این آزمایش را در خانه انجام داد؟
تست بارداری خانگی یکی از روشهای سریع و راحت برای تشخیص بارداری است. این آزمایش خانگی بسیار شبیه آزمایش اچ سی جی کمّی است که از طریق نمونه ادرار در آزمایشگاه انجام می شود. البته تفاوت هایی هم با هم دارند که شامل موارد زیر م شوند:
- آزمایش های بارداری خانگی دستورالعمل های ویژه ای دارند که باید به دقت دنبال شوند. در صورت انجام آزمایش خانگی با دقت به راهنمایی های آن توجه کنید. هر برند توانایی تشخیص مخصوص خودش را دارد.
- حتما باید با دقت به راهنمایی های مربوط به مدت زمان انتظار پس از عقب افتادن پریود توجه کنید. اگر زودتر از موعد مقرر آزمایش را انجام بدهید امکان دارد علیرغم بارداری، نتیجه تست منفی باشد.
- تست های بارداری خانگی معمولاً باید با استفاده از ادراری که از اولین دستشویی صبحگاهی به دست آمده است انجام شوند. ادرار در این زمان بیشترین غلظت و اچ سی جی کافی برای تشخیص حاملگی را دارد.
- اغلب آزمایش های خانگی در صورتی که درست انجام شوند نتیجه ای مشابه آزمایش اج سی جی کمّی دارند که توسط متخصص و از طریق نمونه ادرار در آزمایشگاه انجام می شود. اگر نتیجۀ شما مثبت باشد لازم است تا در مورد اقدامات لازم بعدی از جمله سایر آزمایش های تأیید بارداری به پزشک مراجعه کنید.
هزینۀ این آزمایش چقدر است؟
هزینۀ آزمایش بارداری به عوامل مختلفی مثل پوشش بیمۀ شخص، نوع آزمایش و مکان انجام آزمایش بستگی دارد. اگر این آزمایش توسط پزشک نوشته شود بیمه به جز موارد فرانشیز و بیمۀ اشتراکی، بیشتر هزینه ها را پرداخت می کند.
انجام آزمایش بارداری
آزمایش بارداری با استفاده از نمونه خون یا ادرار انجام می شود.
- در روش اول مقداری خون از یکی از رگ های بازو گرفته می شود. این کار در مطب پزشک انجام می شود و سپس نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود.
- در روش دوم ادرار در ظرفی جمع آوری می شود و سپس یک قطره از ادرار روی نوار حاوی مواد شیمیایی ریخته می شود. این کار هم در مطب پزشک انجام می شود و هم در خانه و با استفاده از کیت آزمایش خانگی.
قبل از آزمایش
معمولاً لازم نیست قبل از انجام این آزمایش ناشتا باشید یا آمادگی خاصی داشته باشید. البته بهتر است همیشه برای اطلاع از هرگونه راهنمایی های پیش از آزمایش با پزشک مشورت کنید.
حین انجام آزمایش
زمانی که آزمایش در یک مرکز پزشکی یا آزمایشگاه انجام می شود متخصص مربوطه شما را در مورد انجام آزمایش از طریق نمونه خون یا ادرار راهنمایی می کند.
در صورت نیاز به خون گیری، سرنگ وارد بازوی شما می شود و خون از رگ گرفته می شود. قبل از خون گیری به منظور افزایش تجمع خون در رگ، یک نوار کشی دور بازوی شما بسته می شود. پس از آن محل خون گیری تمیز و ضد عفونی می شود. سرنگ خون گیری ممکن است سوزش کمی ایجاد کند اما معمولاً در عرض کمتر از یک دقیقه درد آن از بین می رود.
حتما بخوانید: ۱۰ نکته از کارهایی که قبل از بارداری باید انجام دهید
برای جمع آوری نمونه ادرار باید در ظرف استریلی که متخصص به شما داده است ادرار کنید. در بیشتر موارد بهتر است که نمونه از اولین ادرار صبحگاهی باشد. جمع آوری نمونه ادرار معمولاً کمتر از چند دقیقه طول می کشد.
بعد از آزمایش
بعد از انجام خون گیری از یک چسب زخم یا پد پنبه ای برای جلوگیری از خونریزی استفاده می کنند. امکان دارد به شما توصیه کنند تا چسب زخم را حدود یک ساعت یا بیشتر روی محل خونگیری نگه دارید. ارائۀ نمونه ادرار نیازی به راهنمایی های پس از آزمایش یا محدودیت خاصی ندارد.
نتایج آزمایش بارداری
دریافت نتایج آزمایش
مدت زمان آماده شدن نتایج آزمایش بارداری به نوع آن آزمایش بستگی دارد.
زمان آماده شدن نتایج آزمایشی که از طریق نمونه خون انجام شده است از چند ساعت تا بیش از یک روز طول می کشد. نتیجۀ آزمایشی که از طریق نمونه ادرار انجام شده است معمولاً ظرف یک تا دو دقیقه آماده می شود. چون هر دو نوع این آزمایش عموماً در یک مرکز پزشکی انجام می شود متخصص نتیجه را به شما اعلام می کند.
تفسیر نتایج آزمایش
نحوۀ ارائۀ گزارش آزمایش بارداری به کمّی یا کیفی بودن آن بستگی دارد.
نتایج آزمایش کیفی
آزمایش های کیفی به صورت منفی یا مثبت گزارش می شوند.
- نتیجۀ منفی نشانگر این است که فرد احتمالاً باردار نیست. البته اگر زودتر از موعد اقدام به انجام این آزمایش کنید به دلیل پایین بودن میزان هورمون اچ سی جی نتیجۀ منفی کاذب به دست می آورید. اگر احتمال حاملگی وجود دارد لازم است تا آزمایش پس از یک هفته تکرار شود.
- نتیجۀ مثبت می دهد که فرد احتمالاً باردار است. البته احتمال نتیجۀ مثبت کاذب در زنان یائسه یا افرادی که در حال هورمون درمانی هستند هم وجود دارد.
نتایج آزمایش کمی
نتایج آزمایش کمی بر حسب واحد بین المللی میلی بر میلی لیتر (miu/ ml) بیان می شود. اچ سی جی در افرادی که باردار نیستند دیده نمی شود. در سی روز اول بارداری، میزان اچ سی جی حدوداً هر دو تا سه روز دو برابر می شود. این هورمون در سه ماهۀ اول بارداری همچنان افزایش می یابد و در سه ماهۀ دوم و سوم به آرامی کاهش پیدا می کند.
اگر آزمایش اچ سی جی به دلیل بارداری غیر طبیعی یا سایر مشکلات پزشکی انجام شده باشد از روش آزمایش کمّی استفاده می شود. مشورت با پزشک متخصص بهترین راه برای اطلاع بیشتر از نتیجۀ آزمایش و اقدامات مورد نیاز بعدی است.
علائم بارداری در هفته اول بعد از لقاح و 7 نکته کاربردی
آیا نتایج آزمایش بارداری دقیق است؟
با اینکه هیچ آزمایشی صد در صد دقیق نیست اما آزمایش بارداری جزء آزمایش های بسیار دقیق محسوب می شود. البته امکان نتیجۀ مثبت برای افرادی که باردار نیستند اما یائسه یا در حال هورمون درمانی هستند وجود دارد. احتمال نتیجۀ منفی هم برای افرادی که باردار هستند اما بلافاصله پس از لقاح و زمانی که مقدار اچ سی جی کافی نیست اقدام به آزمایش می کنند وجود دارد. اگر نتیجۀ شخصی که احتمال بارداری برای او هست منفی باشد، باید بعد از گذشت یک هفته دوباره آزمایش را تکرار کند.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
