لمس شدن نخستین حسی است که ابتدا در رحم ایجاد می شود و مهم ترین حس در بدو تولد است. از طریق لمس کردن می توانیم عشق، امنیت و حس آرامش برقرار کنیم و به کودک در سازگاری محیط خارج از رحم کمک کنیم. این حس ارتباط و احساس تعلق و پذیرش را فراهم می کند.
لمس کردن همچنین هورمون های قدرتمندی تولید می کند که مهمترین آن اکسی توسین است و به عنوان “هورمون عشق” شناخته می شود. لمس کردن احساس نوعدوستی و عشق بین والدین و نوزاد را تشویق می کند که در روند ایجاد روابط مثبت میان والدین و فرزند مهم است.
حتما بخوانید: پاسخ به سوال رایج مادران “چیکار کنم نوزادم چاق بشه”
بسیاری از نوزادان ممکن است در دوران بارداری برخی از موارد پرخطر را تجربه کرده باشند و برخی نیز ممکن است تولد زودرس داشته باشند. حتی احتمال این وجود دارد که نوزادان با برخی بیماری ها متولد شوند. بنابراین ممکن است کودک با شرایط متنوعی مواجه شود. ماساژ درمانی که می تواند بصورت روزانه انجام شود، پیشرفت های بسیار خوبی در کودک ایجاد می کند. در این مطلب به فواید ماساژ نوزاد، بهترین زمان برای انجام اینکار و بهترین روغن ماساژ نوزاد اشاره شده است.
آیا می توان نوزاد را ماساژ داد؟
تا زمانی که شما اینکار را به درستی انجام دهید، بله می توانید! ماساژ کودک تازه متولد شده شامل نوازش ملایم و ریتمیک بدن کودک با کف دست است. شما باید بدون فشار دادن برروی بدن کودک یا اعمال فشار قوی، لمس های ملایم و نرمی برقرار کنید. از روغن استفاده کنید تا دستان شما بتوانند روی پوست لطیف کودک راحت حرکت کنند و خطر اصطکاک کاهش یابد. به این ترتیب از تحریک پوست جلوگیری می شود.
برخی از مزایای چشمگیر ماساژ دادن کودک تازه متولد شده عبارتنداز:
- پیوند آنها را با مادر خود از طریق تماس جسمی بهبود می بخشد.
- به آرامش بخشیدن به کودک کمک می کند.
- سیستم گوارش کودک را بهبود می بخشد.
- میزان خواب کودک را بهبود می بخشد.
- با ماساژ دادن می توانید بدن خود را به کودک بشناسانید.
- از نظر وزنی، رشد را افزایش می دهد.
- مغز کودک را توسعه می دهد.
- ناراحتی ناشی از مشکل دندان را تسکین می دهد.
- رشد عضلات را تقویت می کند.
از چه زمانی می توان ماساژ کودک را شروع کرد؟
دستورالعمل مشخصی در مورد حداقل سن برای شروع ماساژ کودک وجود ندارد.
ماساژ برای نوزادان می تواند به آرامی از روز اول تولد، پس از آوردن نوزاد به خانه شروع شود. این ماساژ سبک توسط خود مادر می تواند انجام شود یا می توانید پدر را ترغیب کنید از این فرصت برای تقویت ارتباط خود با کودک استفاده کند. هر عضو دیگر خانواده نیز می تواند در خانه ماساژ ملایمی به نوزاد بدهد.
حتما بخوانید: چرب کردن ناف نوزاد: فواید، بهترین روش انجام و همه نکات مهم
اما یک عقیده کلی وجود دارد که ماساژ دادن نوزاد باید بعد از یک ماهگی انجام شود. دلیل این امر این است که پوست کودک در بدو تولد بسیار ظریف است و بطور کامل توسعه نیافته است و ۱۵ روز طول می کشد تا پوست در برابر آب مقاوم شود.
در حدود ۱۵ روزگی، بند ناف نوزاد می افتد. تا آن زمان، اگر روغن ماساژ در ناف و بند ناف گیر بیفتد، احتمال ایجاد عفونت وجود دارد. اگر قصد دارید کودک خود را به جلسات ماساژ گروهی ببرید، توصیه می شود تا شش هفتگی کودک صبر کنید زیرا نوزادان بسیار کوچک ممکن است در محیط های بسیار شلوغ استرس پیدا کنند.
بهترین زمان برای ماساژ دادن نوزاد
بهترین زمان برای ماساژ نوزاد وقتی است که او هوشیار، استراحت کرده و علاقمند به محیط است. وقتی کودک کمتر احساس گرسنگی یا خستگی می کند و بین دو بار تغذیه، زمانی را برای اینکار انتخاب کنید. حداقل باید ۴۵ دقیقه از زمان شیر خوردن کودک گذشته باشد. همچنین ۱۵ دقیقه بعد از ماساژ صبر کنید و سپس کودک را مجددا تغذیه کنید. بدین ترتیب به بدن کودک فرصت خوبی بدهید تا کاملاً استراحت کند.
هنگامی که زمان مشخصی برای ماساژ فرا رسیده است، می توانید بعد از حمام یا قبل از خواب، اینکار را انجام دهید. ماساژ کودک قبل از حمام ایده آل است زیرا می توانید روغن را در حین حمام بشویید تا از تجمع روغن باقیمانده یا لوسیون بر روی پوست حساس کودک جلوگیری کنید.
حتما بخوانید: ماساژ کودک چه فوایدی دارد و چگونه آن را انجام دهیم؟
ممکن است در صورت داشتن پوستی بسیار خشک یا در صورتی که پزشک متخصص اطفال اجازه دهد، بعد از حمام نیز کودک خود را ماساژ دهید. به طور کلی اگر بتوانید بطو منظم فرزندتان را قبل از خواب ماساژ دهید، به بهترین مزایا دست پیدا خواهید کرد.
چه زمانی باید از ماساژ دادن اجتناب کرد؟
ماساژ درمانی می تواند در موارد زیر خطرناک باشد:
- فشار خون بالا
- فتق
- مشکلات پوستی مانند تاول، اگزما یا هر عارضه دیگر
- در صورتی که نوزادان دچار تب هستند یا به وضوح ناراحتی را تجربه می کنند، بهتر است ماساژ را به وقت دیگری موکول کنید
- روی زخم یا بریدگی پوست را ماساژ ندهید. در عوض، اینکار را در اطراف محل آسیب دیده انجام دهید
- حداقل تا ۳ سالگی از لوسیون معطر استفاده نکنید
بهترین روغن برای ماساژ نوزاد تازه متولد شده چیست؟
نوزادان در مقایسه با بزرگسالان معمولاً دارای پوست حساس تری هستند. از این رو بهتر است از روغن هایی که دارای مواد ارگانیک و بی خطر هستند استفاده کنید (ترجیحا روغن بادام و نارگیل). از آنهایی که حاوی مواد شیمیایی کمتری هستند استفاده نمایید زیرا مواد شیمیایی باعث خشکی یا سوزش پوست می شوند.
از انتخاب روغن های گرم و نامناسبی که باعث خواب آلودگی کودک می شود خودداری کنید. برخی از بهترین روغن ها برای نوزادان عبارتند از: روغن آووکادو، روغن زیتون، روغن انگور و روغن آفتابگردان.
حتما بخوانید: خواب نوزاد سالم چقدر باشد؟ زمان مراجعه به پزشک و ۳ نکته مهم
برخی از متخصصان روغنهای گیاهی را پیشنهاد می کنند که به سرعت جذب می شوند، اما تحقیقات شواهد بسیار کمی نشان می دهد که روغن های مختلف دارای میزان جذب متفاوتی هستند. اگر کودک شما تمایل به مکیدن انگشت شست خود را دارد، حتماً بعد از ماساژ سریعا لباس هایش را بپوشانید.
این کار باعث می شود کودک نتواند دست خود را روی شکم بمالد و روغن آن را جمع کند. به این ترتیب از وارد شدن روغن به دهان کودک جلوگیری می شود.
مراحل ماساژ دادن
مرحله ۱: برای شروع ماساژ همه چیز از جمله آمادگی فرزندتان را مد نظر قرار دهید. ماساژ را در مواقعی انجام دهید که کودک بخاطر کولیک ناراحت است. این تکنیک ها باعث تسکین درد می شوند نه ایجاد درد.
مرحله ۲: روغن و کرم را با هر دو دست خود از قفسه سینه کودک به سمت پاها و پایین آن پخش کنید.
مرحله ۳: یک مربع را در اطراف ناف کودک تصور کنید، به صورتی که از هر سمت ناف، دو سانتی متر امتداد داشته باشد. این منطقه ای است که شما می توانید با خیال راحت تکنیک های ماساژ خود را بر روی معده کودک انجام دهید.
مرحله ۴: با انگشت شست خود، اطراف ناف کودک را به سمت بیرون ماساژ دهید یا می توانید روی شکم نوزاد (یا دور ناف) را بصورت دایره ای بمالید و ماساژ دهید. این به گرم شدن شکم و تسکین درد کمک می کند.
مرحله ۵: دایره ای را با نوک انگشتان خود و در اطراف مربع خیالی دور ناف، در جهت عقربه های ساعت بکشید.
مرحله ۶: حرکت دایره ی کامل را با یک دست انجام دهید به گونه ای که پشت سر آن، دست دیگر خود را بصورت یک نیم دایره دور ناف حرکت می دهید. این روش “ماه خورشید” نامیده می شود. هنگام انجام این تکنیک، برای فرزندتان شعر بخوانید. فراموش نکنید که این ماساژ نیز مانند دیگر حرکت ها، در جهت عقربه های ساعت انجام شود.
مرحله ۷: وقتی کودک شما دچار درد است، ابتدا از تکنیک های غیرمستقیم استفاده کنید. به اینصورت که پاهای نوزاد را بگیرید و به آرامی مانند رکاب زدن دوچرخه حرکت دهید. این کار موجب خارج شدن گازها از معده کودک می شود. هر دو پا را به سمت دست خود بکشید و به آرامی پاهای کودک را حرکت دهید که انگار سوار دوچرخه است. حرکت بین هر رکاب دوچرخه باید حدودا ۵ ثانیه باشد.
مرحله ۸: زانوهای نوزاد را به سمت معده ی او جمع کنید. با زانوها یک دایره در جهت عقربه های ساعت ترسیم کنید. این به کاهش فشار و درد معده کمک می کند.
مرحله ی ۹: پاهای کودک را بصورت ضربدری بالا ببرید یا می توانید یک دست و یک پای نوزاد (پای راست و دست چپ و برعکس) را بالا ببرید و کمی نگه دارید و سپس رها کنید. این حرکت را چند بار تکرار کنید.
مرحله ۱۰: دست تان را روی شکم کودک خود قرار دهید، این کار “آرامش لمسی” نامیده می شود. شما از این روش برای اتصال تنفس با کودک خود استفاده خواهید کرد و احساس عشق به او می فرستید. این همچنین زمان خوبی برای احساس وجود گاز در روده است. هر مرحله را چهار تا شش بار انجام دهید و تمام مراحل را حداقل دو بار در روز به مدت دو هفته تکرار کنید.
نحوه ماساژ دادن اصولی نوزاد
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
