با اینکه متاسفانه همه معلمان به آموزشها و منابع مورد نیاز برای تدریس اصولی به دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری دسترسی ندارند؛ اما هر معلمی می تواند با ارائه دروس و فعالیتهای ویژه، این دسته از کودکان را هم درگیر روند آموزشی کند و رویشان تاثیر مثبت بگذارد. علاوه بر این، مددکاران اجتماعی هم می توانند به کمک معلمان و مدیران بیایند و با آگاهی بخشی به معلمین و ارائه دانش خود و منابع لازم، این اطمینان را به وجود بیاورند که نیازهای خاص کودکان ابتدایی دارای ناتوانی یادگیری برآورده می شود.
در ادامه به بهترین این فعالیت های سودمند و موثر اشاره می کنیم:
1- از طریق داستان گویی مهارتها و رفتار اجتماعی مثبت را در کودکان تقویت کنید
بچه های مبتلا به اختلال اوتیسم (autism) اغلب در یادگیری مهارت های اجتماعی با مشکل مواجه می شوند. برای همین، ارائه درسهایی که بتواند تعاملات اجتماعی مناسب را به صورت داستان به کودکان یاد بدهد و آنها را به شکل مناسبی با هنجارهای اجتماعی آشنا کند بسیار موثر است.
به عنوان مثال اگر دانش آموز مبتلا به ناتوانی یادگیری رفتار بدی با دانش آموزان دیگر دارد، مددکار یا معلم می تواند با تعریف کردن یک داستان مناسب دلیل منفی بودن این رفتار را بگوید و سپس جایگزینهای مثبتی برای این رفتار ارائه کند تا کودک در آینده آنها را به کار بگیرد.
2- از فعالیت های یادگیری چندحسی استفاده کنید
برای دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی (dyslexia) خواندن و نوشتن کار سختی محسوب می شود. با ترکیب فعالیتهایی که حواس مختلف کودک را به کار می گیرند می توان به روشی سرگرم کننده و در عین حال موثر اطلاعات لازم را به او یاد داد.
کارهایی مثل نوشتن کلمات و جملات با استفاده از اشیاء و ابزارهای قابل لمس مثل ماکارونی خام یا لگو، بازی پیدا کردن گنج با موضوع حروف و کلمات، انجام فعالیتهای بدنی موقع تمرین هجی کردن کلمات مثل پرتاب توپ بسکتبال یا حرکت پروانه موقع بخش کردن یک کلمه از جمله فعالیت های یادگیری چندحسی به حساب می آیند.
این راهکارهای طولانی مدت را هم در کنار این مطلب بخونید: برای اختلال یادگیری کودکان چه کنیم؟ 5 استراتژی موثر
3- بچه ها را به داشتن برنامه روتین، مسئولیت پذیری و برقراری روابط مثبت تشویق کنید
کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی- کم توجهی (ADHD) با ساکت و آرام نشستن یکجا مشکل دارند و اغلب اوقات حرکات آنها حواس بقیه دانش آموزان را پرت می کند. در چنین مواردی توصیه می شود که مددکار اجتماعی به معلم کودک کمک کند تا برنامه روتین جدی و سخت گیرانه ای برای دانش آموز طراحی کند که طی آن مسئولیتهایی به کودک محول شود.
به عنوان مثال، برای کاهش بی قراریهای کودک سر کلاس درس او را به انجام فعالیتهای بدنی مثبت مثل تمیز کردن قفسه های کتاب یا مرتب کردن وسایل کلاس مشغول کند. اغلب اوقات قرار دادن دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی- کم توجهی و سایر ناتوانیهای یادگیری در کنار همسن و سالانی که تواناییهای یادگیری قوی دارند برای کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری مفید و موثر است.
4- برای قانون مدار کردن بچه ها و تقویت یادگیریشان از تصاویر کمک بگیرید
بهتر است که مفاهیم آموزشی برای دانش آموزان مبتلا به اوتیسم به صورت تجسمی و عینی ارائه شوند. استفاده از ابزارهای تصویری برای آموزش به این کودکان باعث می شود آنها علاوه بر کسب دانش، هنجارهای اجتماعی را هم بهتر بفهمند و رفتارهای خاص را یاد بگیرند.
به عنوان مثال، اگر دانش آموزتان از فعالیتی که به او گفته اید خوشش نمی آید و انجامش نمی دهد به او قول بدهید که بعد از تمام شدن این تکلیف می تواند کاری که دوست دارد را انجام بدهد. برای تشویق او به انجام فعالیتها از کارتهای تصویری “اگر/ بعد” استفاده کنید. این کارتها نشان می دهند که مثلا اگر املا نوشتن تمام شود کودک می تواند بازی کند. استفاده از این کارتهای تصویری همچنین باعث می شود که کودک دستورالعملها و انتظاراتی که شما به عنوان معلم از او دارید را متوجه شود.
5- دانش آموز را تشویق کنید تا دایره لغاتش را گسترده کند
دانش‌آموزان مبتلا به اوتیسم، نارساخوانی و اختلال بیش فعالی- کم توجهی برای یادگیری چیزهای مختلف با مشکلات خاصی روبرو هستند؛ اما یکی از مشکلات رایج و مشترک بین همه این دانش آموزان مساله افزایش دایره لغات است.
طبق اعلام انجمن ناتوانی های یادگیری آمریکا (Learning Disabilities Association of America) والدین، معلمان و مددکاران اجتماعی می توانند با استفاده از روشهای خلاقانه که در عین سرگرم کننده بودن مفید و موثر هم هستند بچه ها را به تقویت دایره لغاتشان تشویق کنند. به عنوان مثال معلم می تواند دانش آموزی که ناتوانی در یادگیری دارد را تشویق کند تا با استفاده از ابزارهای تصویری 3 کلمه در هفته حفظ کند یا هر بار که کودک مبتلا به ADHD یا نارساخوانی کلمه جدیدی حفظ کرد از روشهای تشویقی برای انگیزه دادن به او استفاده کند.
11 ترفند تکمیلی برای کمک به کودک مبتلا به بیماری
1- این را بپذیرید که همه ما در برخی زمینه ها خوب هستیم و یادگیری بعضی چیزها هم برایمان سخت است. خیلی مهم است که از نقاط قوت و ضعف همدیگر باخبر باشیم و آنها را بشناسیم.
2- به جای نتیجه، تلاش کودک را تحسین کنید. مهم است که بدانیم کودک تمام تلاشش را برای انجام کاری به کار گرفته و دنبال جواب درست و غلط نبوده. به عنوان مثال به او بگویید: “خیلی خوشحالم از اینکه میبینم برای حل این مساله ریاضی چقدر داری تلاش میکنی”. یا: “من خیلی بهت افتخار میکنم که انقدر پیگیر حل این مساله ریاضی هستی”. می توانید از این راهکار برای فعالیتهای دیگر او هم استفاده کنید، مثلا: “خیلی خوشم اومد وقتی دیدم واسه گرفتن توپ اونهمه تلاش کردی”.
3- به کودک در حین انجام تکالیف مدرسه اش استراحت بدهید تا بتواند دوباره تمرکز کند.
بلد باشید: چگونه کودکان را به درس خواندن تشویق کنیم؟
4- کارهای سخت را بین کارهای ساده قرار بدهید؛ مثلا اگر فرزندتان ریاضی حل کردن را به خواندن ترجیح می دهد، اول با چند مساله ریاضی شروع کنید، بعد تکلیف خواندن را کامل کنید و دوباره سراغ حل ریاضی بروید. پایان دادن به جلسه حل تکالیف با کاری که کودکتان به آن علاقمند است اثر مثبتی روی او می گذارد.
5- اگر کودکتان دارای ناتوانی در یادگیری است قبل از اینکه به او در انجام تکالیف و کارهایش کمک کنید از او بپرسید کمک می خواهد یا نه. ممکن است او دلش بخواهد خودش کارش را انجام بدهد.
6- این را جا بیندازید که اشکالی ندارد اگر همه چیز را اشتباه انجام بدهیم. مثلا وقتی در حال نوشتن چیزی هستید یکهو بگویید: “ای وای! این کلمه رو اشتباه نوشتم. هیچ اشکالی نداره. خطش می زنم و دوباره می نویسمش”.
7- به کودکتان یاد بدهید احساسات منفی خودش را به شکل درستی بروز بدهد. کودکان مبتلا به نوروفیبروماتوز نوع ۱ (NF1) و ناتوانی یادگیری موقع انجام کارهای مدرسه اغلب از خودشان ناامید می شوند و احتمالا از اینکه ناتوانی یادگیری دارند اما خواهر و برادرشان اینطور نیستند عصبانی و ناراحت می شوند. شما باید به کودکتان بگویید که هیچ اشکالی ندارد اگر چنین احساساتی سراغش می آیند و راههایی برای بروز امن و بی خطر این احساسات جلوی پایش بگذارید.
8- با هر کدام از بچه هایتان به عنوان یک فرد جداگانه رفتار کنید و هیچ وقت توانایی هایشان را هم مقایسه نکنید یا نگویید فلانی وقتی در این سن بود این کار را به خوبی انجام می داد.
9- برای فعالیت مورد علاقه کودکتان وقت بگذارید. بچه هایی که ناتوانی یادگیری دارند اغلب اوقات باید زمان زیادی صرف تمام کردن کارهای مدرسه شان کنند و این برای خانواده ها وقت گیر است. خیلی مهم است که به طور منظم برای برای کودک مبتلا به NF1 و ناتوانی یادگیری وقت بگذارید تا علاوه بر کارهای مدرسه اش در فعالیتهای مورد علاقه اش که در آنها احساس برتری می کند هم شرکت کند. این فعالیتها به کودک کمک می کند تا احساس توانمند بودن کند و اعتماد به نفسش بیشتر شود.
10- ترفندی جور کنید تا کودکتان را به مدرسه علاقمند کنید. بچه های مبتلا به نوروفیبروماتوز نوع ۱ (NF1) و ناتوانی در یادگیری به خاطر تجربیات ناراحت کننده ای که برای انجام تکالیف مدرسه دارند از درس و مدرسه خوششان نمی آید. شما باید چیزی درباره مدرسه پیدا کنید که کودکتان دوستش دارد. مثلا می توانید فرزندتان را عضو گروه سرود، شورای دانش آموزی، تیم ورزشی، باشگاه هنری، باشگاه علمی و غیره کنید یا راهی پیدا کنید که کودکتان برای شرکت در فعالیتهای مدرسه مثل جمع آوری کمک های مالی مدرسه، کمک کردن در کتابخانه و غیره داوطلب شود. اگر کودکتان با معلم یا همکلاسی خاصی ارتباط دوستانه و خوبی دارد هم می توانید از آن به عنوان دستاویزی برای علاقمند نگه داشتن او به مدرسه استفاده کنید.
تغذیه دانش آموزان روز امتحان+ نمونه رژیم غذایی مناسب روز امتحان
11- افراد موفقی که مشکلات یادگیری داشته اند را به عنوان الگو به کودکتان معرفی کنید. پیدا کردن الگوهای مشابه باعث انگیزه دادن به کودک می شود. افراد مشهوری مثل ووپی گلدبرگ (Whoopi Goldberg) و جی لنو (Jay Leno) با وجود اینکه با مشکلات یادگیری دست و پنجه نرم می کردند توانستند به موفقیتهای شغلی زیادی دست پیدا کنند. نیازی نیست که این الگو حتما فرد مشهوری باشد، کودک شما می تواند با دوست، همسایه یا افراد آشنایی که تجربه مشابهی دارند و مایلند با او درباره تجربیاتشان حرف بزنند ارتباط برقرار کند. این کار به کودک کمک می کند تا علیرغم وجود مشکلات یادگیری برای رسیدن به اهداف بزرگ تلاش کند. (منبع2)
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
بسیار عالی