تربیت کودکان در دنیای پر دغدغه ی امروزی کار آسانی نیست. بدون شک آرزوی تمام والدین، پرورش فرزندانی موفق، شاد و سالم است. اما چگونه می توان به این هدف رسید؟
اولین چیزی که باید به خاطر داشته باشید که برای اینکه والد خوبی باشید، نیازی نیست که انسان کامل و بی نقصی باشید. هیچ انسانی کامل نیست و از طرفی هیچ کودکی هم بدون نقص نیست. بنابراین شما باید انتظارات خود را بر این مبنا پایه گذاری کنید.
فرزند پروری موفق به معنای دستیابی به کمال نیست. اما این بدان معنا هم نیست که باید دست از تلاش بکشید. شما باید ابتدا استانداردهایی برای خود و سپس فرزندانتان تعیین کنید و این را بدانید که اولین الگوی فرزندتان، خود شما هستید.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
در این مطلب چندین نکته ی طلایی برای تربیت صحیح فرزندان آورده شده است. همه ی این نکات سریع و آسان نیستند اما عمل کردن به آنها غیر ممکن هم نیست. اگر بتوانید نکات ارایه شده در این مطلب را در پیش بگیرید و به آنها عمل کنید، بدون شک در مسیری درست قرار خواهید گرفت.
10 نکته ی مفید برای تربیت صحیح کودکان
1- الگوی خوبی برای فرزندتان باشید
بجای اینکه دائما فرزندتان را امر و نهی کنید، رفتار خوب را در عمل به او نشان دهید.
انسان ها بخصوص در دوران کودکی، از طریق تقلید کردن همه چیز را یاد می گیرند. کودکان به رفتارهای والدین خود به دقت نگاه می کنند و از آنها الگو برداری می کنند.
بنابراین، فردی باشید که می خواهید فرزندتان باشد. به او احترام بگذارید، رفتار و نگرش مثبت را در عمل نشان دهید، با فرزندتان همدلی کنید و به احساساتش توجه کنید. به این ترتیب می توانید یک فرزند خوب و سالم تربیت نمایید.
2- به فرزندتان عشق بورزید و عشق خود را در عمل به او نشان دهید
هیچ چیز مهمتر از این نیست که فرزندتان را از صمیم قلب دوست داشته باشید. عشق بی قید و شرط چیزی ست که کودک به آن نیاز دارد. برای نشان دادن عشق خود به فرزندتان نیازی به انجام کارهای خارق العاده ندارید. گاهی اوقات والدین می خواهند با کارهای غلطی مانند تجملات زیاد، کم توقعی و محافظت بیش از حد، علاقه ی خود را به کودک ابراز کنند. غافل از اینکه انجام اینکارها تنها باعث بیشتر شدن فاصله ی عاطفی آنها با فرزندشان می شود.
برای نشان دادن علاقه به فرزندتان به سادگی می تواند کودک را در آغوش بگیرید، برای او وقت بگذارید و هر روز به حرف هایش گوش کنید.
نشان دادن این اعمال عاشقانه می تواند باعث ترشح هورمون های آرامبخشی مانند اکسی توسین شود. این هورمون های خوب می توانند حس عمیقی از آرامش، احساسات و رضایت را برای شما و فرزندتان به ارمغان بیاورد. به این ترتیب فرزندتان نه تنها منعطف تر خواهد شد بلکه رابطه ی نزدیکتری با شما برقرار خواهد نمود.
3- سبک فرزندپروری مثبت و سالمی در پیش بگیرید
نوزادان با حدود 100 میلیارد سلول مغزی (نورون) و با قدرت ارتباطی نسبتاً کمی متولد می شوند. ارتباطات موجب شکل گیری افکار و اعمال کودک می شوند و شخصیت او را شکل می دهند.
اگر به فرزندتان کمک کنید که چیزهای مثبتی تجربه کند، از این تجربیات مثبت در زندگی استفاده می کند و آنها را با دیگران به اشتراک می گذارد.
اما کودکانی که با تجربیات منفی مواجه می شوند، نمی توانند رشد و شکوفایی لازم را در زندگی داشته باشند.
اگر فرزندتان عصبانی است، سعی کنید به شوخی و خنده متوسل شوید و اوضاع را خاتمه دهید. همه ی مسائل پیش رو را با یک طرز فکر مثبت حل کنید.
این تجربیات مثبت نه تنها موجب ایجاد ارتباطات مثبت در مغز کودک می شود، بلکه باعث ماندگار شدن خاطرات خوبی از شما در ذهن کودک می گردد.
وقتی صحبت از نظم و انضباط به میان می آید، به نظر می رسد که اوضاع سخت می شود. اما می توان به جای تنبیه کودک، انضباط مثبت را تمرین کرد.
اگر می خواهید والدین خوبی برای فرزندتان باشید، باید راه درست و غلط را به او یاد دهید. کلید آموزش نظم و انضباط به کودک، تعیین حد و مرزها و پایبند بودن به آنها است. هنگام اجرای قوانین مهربان و در عین حال ثابت قدم باشید. سعی کنید به علت رفتارهای فرزندتان پی ببرید و او را بیشتر بشناسید.
4- محیطی امن و سرشار از آرامش برای فرزندتان فراهم کنید
به فرزندتان نشان دهید که به خواسته های او اهمیت می دهید و همیشه در کنارش می مانید. از فرزندتان به عنوان یک فرد حمایت کنید و او را بپذیرید. یک پناهگاه گرم و امن برای فرزند خود باشید تا در لحظات مورد نیاز بتواند به شما تکیه کند.
کودکانی که والدینی مسئولیت پذیر دارند، بهتر می توانند احساسات خود را مدیریت کنند، مهارت های اجتماعی بالاتری دارند و در نتیجه در آینده نیز سلامت روانی بیشتری خواهند داشت.
5- با فرزندتان صحبت کنید و به تقویت مغز او کمک نمایید
همانطور که می دانید برقراری ارتباط با کودک اهمیت زیادی دارد. با فرزند خود صحبت کنید و با دقت به حرف های او گوش دهید.
اگر بتوانید یک ارتباط باز و قوی با فرزندتان برقرار کنید، رابطه ی نزدیک تری با او خواهید داشت. این موجب می شود که فرزندتان مشکلات خود را با شما در میان بگذارد.
اما برقراری ارتباط از جهات دیگر هم اهمیت دارد. ارتباطات قوی موجب هماهنگی و تقویت مغز کودک می شود.
قسمت های مختلف مغز هم مانند اندام های بدن، به هماهنگی و همکاری نیاز دارند. هنگامی که بخش های مختلف مغز یکپارچه می شوند، می توانند به صورت هماهنگ عمل کنند. این هماهنگی موجب عصبانیت کمتر، همکاری و همدلی بیشتر و سلامتی روانی بهتر می گردد.
برای انجام اینکار از فرزندتان سوال کنید که دلیل ناراحتی های او چیست. از فرزند خود بخواهید در مورد اتفاقاتی که رخ داده و احساساتی که داشته، با شما حرف بزند. نیازی نیست که راه حل ارایه دهید و برای همه چیز جواب داشته باشید. تنها گوش دادن به صحبت ها و پرسیدن سوالات واضح، به فرزندتان کمک می کند تا تجربیات خود را درک کند و خاطرات را با هم ادغام کند.
6- سبک فرزند پروری خود را اصلاح کنید
بسیاری از ما می خواهیم سبک فرزند پروری متفاوتی از والدین خود را در پیش بگیریم. حتی کسانی که تربیت خوبی داشته اند و دوران کودکی شادی پشت سر گذاشته اند هم ممکن است بخواهند برخی از جنبه های تربیت خود را تغییر دهند.
اما اغلب وقتی دهان خود را باز می کنیم، درست مانند والدینمان صحبت می کنیم.
سبک های فرزندپروری را در اینجا توضیح داده ایم (و معایب و مزایا)
به دوران کودکی خود فکر کنید و مواردی را که می خواهید تغییر دهید یادداشت کنید و به این فکر کنید که چگونه می توانید در زندگی واقعی کار متفاوتی انجام دهید. سعی کنید آگاه باشید و دفعه بعد که در مورد تربیت کودک با مسائلی روبرو شدید، رفتار متفاوتی در پیش بگیرید.
اگر در ابتدا موفق نشدید تسلیم نشوید. برای تغییر آگاهانه روش های تربیت فرزند، به تمرین زیاد نیاز است.
7- به سلامتی خودتان اهمیت دهید
مراقبت از سلامتی خود، یکی از اصول مهم فرزند پروری است. شما بعنوان والدین کودک، به سلامتی و آرامش نیاز دارید چون در غیراینصورت نمی توانید کودکانی سالم و شاد پرورش دهید.
زایمان و مراقبت از نوزاد تازه متولد شده برای بسیاری از مادران کاری استرس آور و دشواری است و همین امر ممکن است سلامتی آنها را با مشکل مواجه کند. در این شرایط اگر به سلامتی خودتان توجه نکنید، با مشکلات بزرگتری مواجه خواهید شد.
علاوه بر این سعی کنید روابط زناشویی تان را نیز بهبود ببخشید و برای تقویت روابط خود با همسرتان وقت بگذارید.
در مواقع نیاز از دیگران کمک بخواهید و اگر می خواهید ذهنتان را جوان نگه دارید، برای خود وقت بگذارید.
سلامت جسمی و روحی والدین، بر فرزند پروری و زندگی خانوادگی آنها تاثیر زیادی می گذارد. وجود مشکل در هر کدام از این دو حوزه، موجب آسیب دیدن کودکان می شود.
8- تنبیه بدنی را کنار بگذارید
تحقیقات نشان داده است کودکانی که تنبیه بدنی می شوند، در بزرگسالی بیشتر در معرض مشکلات روحی روانی قرار می گیرند. این اشتباهی ست که برخی والدین مرتکب می شوند غافل از اینکه تاثیرات منفی بسیار زیادی دارد و می تواند موجب بروز رفتارهای هجومی از کودک شود.
تنبیه کردن، درست و غلط را به کودک یاد نمی دهد. در عوض باعث می شود که کودک به خاطر ترس و فرار از مجازات، به دروغگویی متوسل شود و این خصلت در او تثبیت شود.
از انجاییکه کودکان از رفتار والدین خود الگو برداری می کنند، با مشاهده ی تنبیه بدنی یاد می گیرند که می توانند مسائل را با خشونت حل کنند. این کودکان بیشتر مستعد دعوا و درگیری با همسالان خود قرار می گیرند، احتمال قلدری آنها بالا می رود و برای حل اختلافات از تجاوز کلامی یا فیزیکی استفاده می کنند. علاوه بر این در بزرگسالی احتمال بروز بزهکاری و رفتارهای ضد اجتماعی، روابط بد با والدین و فرزندان، مشکلات مربوط به سلامت روان و خشونت خانگی یا سوء استفاده در آنها بیشتر می شود.
آموزش نظم و انظباط به کودک، جایگزین مناسبی برای تنبیه بدنی است. انظباط بر اساس کنترل و خواست درونی کودک عمل می کند و به او یاد می دهد که بجای انتقام گرفتن، دیگران را درک کند و مسئولیت پذیر باشد.
9- اهداف فرزند پرروری خود را بخاطر بسپارید
همیشه به یاد داشته باشید که هدف شما از تربیت فرزند چیست؟
بدون شک شما مانند دیگر والدین دوست دارید که فرزندتان در مدرسه عملکرد خوبی داشته باشد و خلاق، مسئولیت پذیر و مستقل باشد. بعلاوه انسان خوب و محترمی باشد، روابط معناداری با شما و دیگران برقرار کند، دلسوز باشد و زندگی شاد و سالمی در پیش بگیرد.
اما برای رسیدن به این اهداف به چقدر زمان نیاز است؟
برای رشد و پرورش یک کودک سالم، باید وقت زیادی به او اختصاص دهید. اما بجای اینکه صرفا نیازهای ضروری فرزندتان را تامین کنید، به فکر رشد و بالندگی او هم باشید.
برای اینکار باید صبوری بخرج دهید و در مواقع سخت زندگی از کوره در نروید. به این فکر کنید که عصبانیت و سرخوردگی برای شما یا فرزندتان چه عواقبی به دنبال خواهد داشت. شما باید به دنبال راه هایی باشید تا هر تجربه منفی را برای او به یک فرصت یادگیری تبدیل کنید.
انجام این کارها نه تنها به شما کمک می کند که دیدگاه سالم خود را حفظ کنید، بلکه موجب می شود که بر روی یکی از اهداف اصلی فرزندپروری خود یعنی “برقراری رابطه ی مستحکم والد و فرزندی” تمرکز کنید.
10- فراموش نکنید که شرایط فرزند پروری در دنیای امروزی با گذشته بسیار متفاوت است
تربیت فرزندان امروز با تربیت کودکان 20 یا 30 سال پیش بسیار متفاوت است. روش های قدیمی تربیت فرزند در دنیای امروز موثر نیستند.
در زمان های گذشته همه ی مردم، عقاید و ارزش های یکسانی داشتند و انتظارات والدین از کودکان مشابه بود. ما امروزه ارزش های مردم بسیار تغییر کرده است و هر خانواده برای خود معیارهای خاصی دارد.
در گذشته، شیوه های فرزند پروری بسیار ساده بود چون مشکلات و مسائل مردم ساده بود. اما در دنیای امروزی، مشکلات بسیار پیچیده شده اند و هر کدام نیازمند راه حل های اساسی هستند. شرایط اقتصادی و تنش های مالی در خانواده ها موجب استرس و بی حوصلگی والدین شده است. از طرفی، طلاق های روز افزون و فرزند پروری تک والدی، روز به روز در حال افزایش است. همه ی این موارد باعث می شود که کودکان امروزی تحت فشار قرار بگیرند. به همین دلیل است که باید سبک متفاوتی برای تربیت آنها در پیش گرفت.
متاسفانه دنیای مدرن موجب دشوار شدن تربیت کودکان شده است ولی این شما هستید که بعنوان والدین باید آینده ی روشنی برای فرزندان خود بسازید.
در این قسمت، نکات مهمی در مورد تکنولوژی، مدرسه و دوستان آورده شده است که هر کدام نقش بسزایی در تربیت صحیح کودکان ایفا می کنند.
تکنولوژی
اگر فرزند شما به مدرسه می رود، به احتمال زیاد به اینترنت علاقه نشان می دهد. برخی از دوست های او حتی ممکن است تلفن های هوشمند یا تبلت داشته باشند یا در مورد شبکه های اجتماعی صحبت کنند.
استفاده ی کودکان از تکنولوژی، زیر نظر بزرگسالان اشکالی ندارد اما اگر اینترنت بدون نظارت در اختیار کودک قرار بگیرد، می تواند عواقب بدی بهمراه داشته باشد. همانطور که می دانید، بسیاری از محتوای اینترنت (از برخی بازی ها گرفته تا تصاویر مستهجن)، برای کودکان مناسب نیست.
حتما بخوانید: امواج موبایل و تبلت برای کودکان مضر است؟ چه کنیم؟
AAP (آکادمی پزشکی اطفال آمریکا) در سال 2015 توصیه های خود را برای مدت زمان استفاده ی کودکان از وسایل الکترونی به روز کرد. این آکادمی در گذشته توصیه می کرد که کودکان در سن مدرسه، نباید بیشتر از 2 ساعت در روز از وسایل الکترونیکی استفاده کنند اما اکنون به والدین توصیه می کند که تاثیرات مثبت و منفی وسایل الکترونیکی را بر روی فرزندانشان در نظر بگیرند و با آگاهی و درک کامل، محدودیت گذاری های لازم را انجام دهند.
اگرچه استفاده از تکنولوژی فواید زیادی هم بهمراه دارد اما صرف زمان زیاد روی صفحه نمایش می تواند برای کودکان مضر باشد. AAP به والدین هشدار می دهد که اجازه ندهند زمان استفاده از وسایل الکترونیکی بر کیفیت خواب، فعالیت بدنی و سلامتی کودک اختلال ایجاد کند.
چند نکته برای مدیریت استفاده ی کودکان از صفحه نمایش:
- از برنامه ی کنترل والدین کمک بگیرید: با استفاده از این برنامه می توانید نظارت بیشتری بر استفاده ی کودکان از اینترنت داشته باشید و برای خرید یا بارگیری اپلیکیشن ها، بر حسب رده ی سنی، محدودیت ایجاد کنید.
- از محدودیت گذاری های سالم استفاده کنید: از قرار دادن تلوزیون در اتاق خواب کودک بشدت بپرهیزید و هیچگاه به او اجازه ندهید تا هر زمان که دوست دارد، بازی های ویدیویی انجام دهد.
- فرزندتان را به انجام فعالیت های بدنی تشویق کنید: به فرزندتان اجازه دهید تا در فعالیت های ورزشی شرکت کند و شرایطی را فراهم کنید تا بتواند با همسالان خود ارتباط برقرار نماید.
مدرسه و فعالیت ها
دروس و تکالیف، با بالا رفتن مقطع تحصیلی دشوارتر می شوند. در این زمان کودکان رشد می کنند و برای درک مفاهیم پیچیده تلاش می کنند.
بسیاری از کودکان برای نوشتن تکالیف طفره می روند وهمین امر والدین را با مشکل مواجه می کند. والدین سعی می کنند برای وادار کردن فرزندشان برای درس خواندن، به هر کاری متوسل شوند که نتیجه ی آن، نزاع و درگیری آنها با کودکان است.
بسیاری از کودکان در اوقات فراغت خود مشغول ورزش، موسیقی و فعالیت های بعد از مدرسه می شوند. این در حالیست که کودکان دیگر ترجیح می دهند ساعت های بی پایان را صرف دستگاه های دیجیتالی خود کنند. فعالیت های ذهنی و جسمی کودکان در سنین مدرسه بسیار مهم است و شما بعنوان والدین باید وارد عمل شوید و فرزندتان را به تحریک فیزیکی و فعالیت های ذهنی مشغول کنید.
دوستان
کودکان به یک فضای گرم و صمیمی نیاز دارند و بیشتر آنها از وقت گذرانی با خانواده ی خود لذت می برند. بنابراین تا جاییکه می توانید محیط خانوادگی خود را سرشار از مهر و محبت کنید تا فرزندانتان در آرامش زندگی کنند.
کودکان از وقت گذرانی با دوستان خود نیز لذت می برند. سعی کنید با شرکت کردن در کلاس های مختلف، شرکت در میهمانی ها یا جشن تولدها، به فرزندتان کمک کنید تا دوستان جدیدی پیدا کند و با همسالان خود ارتباط برقرار کند.
برخی کودکان در سنین خاصی، قلدر و زورگو می شوند. اگر می خواهید فرزندتان به قلدری و رفتارهای زورگویانه روی نیاورد، با مهربانی و احترام با او صحبت کنید و رفتارهای خوبش را تشویق کنید. از او سوال کنید که دوست دارد در آینده به چه انسانی تبدیل شود و چگونه به هدف خود برسد.
حرف آخر…
اگر چه فرزند پروری بخصوص در دنیای امروزی کاری دشوار است اما اگر به درستی انجام شود، بسیار مفید خواهد بود. اگر سبک های صحیح تربیتی را در پیش بگیرید، پس از چند سال، پاداش کار خود را می گیرید و فرزندی شاد، سالم و موفق به جامعه تحویل خواهید داد. بنابراین در حال حاضر تمام تلاش خود را بکار بگیرید تا در آینده جایی برای پشیمانی نداشته باشید.
