فرزند پروری کاری جالب و در عین حال دشوار است. همه ی والدین دوست دارند بهترین ها را برای فرزندان خود فراهم کنند اما گاهی اوقات همه چیز طبق انتظار پیش نمی رود. در حقیقت برخی والدین متوجه نیستند که با راهکارهای غلط، مانع از رشد و تربیت صحیح فرزندانشان می شوند. مقاله زیر براساس تحقیقات علوم اعصاب و روانشناسی گردآوری شده است و به شما کمک می کند تا بفهمید چگونه می توانید یک کودک نابغه تربیت کنید. علاوه بر این با خواندن آن متوجه می شوید که چگونه کودکان را آموزش دهید تا به افراد باهوش تر و خود دار تری تبدیل شوند.
راهکارهای نابغه پروری
1- والدین برای تربیت فرزندانشان باید باغبان باشند نه نجار!
نجاران چوب را به شکل و اندازه دلخواه خود تراش می دهند در حالی که باغبان با مراقب و پشتکار، به رشد و پرورش گیاهان کمک می کنند. والدین برای تربیت کودک نابغه باید مانند باغبان باشند نه نجار.
برخی والدین مانند نجارانی که تنه ی درخت را برش می زنند و از آن صندلی می سازند، برای آینده ی فرزندشان نقشه ای دقیق و کامل طراحی می کنند و تمام تلاش خود را می کنند تا به هدف شان برسند. برای مثال می خواهند که فرزندشان در آینده یک پزشک یا تاجر موفق شود. به این ترتیب با فراهم کردن شرایط لازم و فرستادن او به دانشگاه های مربوطه، فرزندشان را مجبور می کنند که به چیزی که آنها می خواهند تبدیل شود. این والدین نمی دانند که فرزندشان ممکن است به شغل پزشکی یا تجارت علاقه ای نداشته باشد و بخاطر پیروی نکردن از علایق خود، فرصت های زیادی را در زندگی از دست بدهد.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
این درحالیست که والدینی که برای تربیت فرزندشان مانند باغبان هستند، از کودکان مانند گیاهی حساس در باغچه مراقبت می کنند و با قرار دادن آنها در بستری آزاد و امن، افرادی مستقل، لایق و خلاق پرورش می دهند.
به طور خلاصه والدین باغبان این فرصت را به فرزندشان می دهند تا به دنبال علایق خود بروند و با استفاده از فرصت های پیش رو، زندگی موفقی برای خود بسازند. اگر بتوانید مانند باغبانی که شرایط رشد گیاه خود را می داند، فرزندتان را درک کنید و شرایط لازم را برای او فراهم کنید، می توانید به رشد و بالندگی او کمک کنید.
2- بجای سرزنش کردن خود کودک، رفتار او را سرزنش کنید
وقتی فرزندتان بصورت عمد یا غیرعمد به خواهر یا برادرهایش ضربه می زند، بجای اینکه به او بگویید پسر بدی است، بگویید که رفتار درستی ندارد و ضربه زدن به دیگران می تواند باعث آسیب رساندن به آنها شود. بنابراین هیچگاه شخصیت فرزندتان را زیر سوال نبرید و خود او را سرزنش نکنید. در عوض رفتارهای خوب و بد را به او یاد دهید و از او بخواهید که رفتارش را اصلاح کند.
3- الگوی خوبی برای فرزندتان باشید
شما به عنوان والدین، نزدیک ترین افراد به فرزندتان هستید. کودکان به نحوه ی صحبت کردن، رفتار و عملکرد شما توجه می کنند و آنها را تقلید می کنند. به طور خلاصه کودکان همه چیز را به طور ذاتی از طریق نگاه کردن، بازی کردن و مهمتر از همه تقلید کردن از بزرگسالان یاد می گیرند. این یک روش موثر برای یادگیری است و به بچه ها احساس مالکیت می دهد.
به این ترتیب کودک می تواند رفتارهای خوب و بد اطرافیان خود را تقلید کند. بنابراین مراقب نحوه ی صحبت کردن یا رفتارهای خود باشید. توجه داشته باشید که کودکان می توانند کارهای بدی را که از نظر آنها خنده دار و بامزه است، تقلید کنند چون هنوز قادر به تشخیص رفتار خوب و بد نیستند. بنابراین فراموش نکنید که شما مهمترین الگوی فرزندتان هستید و اگر می خواهید کودکان سالم و موفقی پرورش دهید، اصلاح را از خودتان شروع کنید.
4- زمان زیادی را به صحبت کردن با فرزندتان اختصاص دهید
تحقیقات نشان می دهد که مغز کودکان چند ماهه (که معنی حرف ها را درک نمی کنند) با شنیدن کلمات، برای یادگیری مطالب در آینده آماده می شود. بنابراین هر چه کودکان کلمات بیشتری از شما بشنوند، تأثیر کسب دانش در آینده بیشتر می شود. علاوه بر این کودک به درک مطلب و واژگان گسترده تری دست پیدا می کند که یک امر مهم برای پرورش کودک نابغه محسوب می شود.
کودکان در حین بزرگ شدن، شروع به کشف دنیای اطراف خود و کاوش در محیط می کنند. همانطور که می دانید دنیا با چیزهای خوب و بد زیادی همراه است. در این میان شما مانند راهنمای توری هستید که باید به فرزندتان در کشف اسرار دنیای اطراف خود کمک کنید و موارد صحیح و غلط را به او نشان دهید. شما باید از نظر ذهنی و منطقی خود را آماده کنید تا به فرزندتان بیاموزید که از کنجکاوی و امتحان مخفیانه چیزهای خطرناکی مانند مواد مخدر و محرک ها اجتناب کند.
5- با صبر و حوصله به سوالات فرزندتان پاسخ دهید
کودک شما در حال درک جهان پیرامون خود است و به این منظور دائما سوالاتی می پرسد که ممکن است برای شما خسته کننده باشد. به یاد داشته باشید که فرزندتان برای دریافت پاسخ سوالات خود تنها به شما متکی است. هنگامی که چیز جدیدی را برای کودک توضیح می دهید، دانش جدیدی از جهان به دست می آورد و او را قادر می سازد که دنیای اطراف خود را بهتر پیش بینی کند.
در پاسخ به سوالات فرزندتان صبور باشید و اینکار را با بی حوصلگی یا عصبانیت انجام ندهید. وقتی کودک پاسخ سوالات خود را بطور کامل و صحیح دریافت کند، رفتار و عملکرد بهتری خواهد داشت و این یک گام کلیدی برای پرورش یک کودک نابغه است.
به عنوان مثال بسیاری از والدین فرزندان خود را با زور و تهدید از تماشای فیلم های پورنوگرافی در اینترنت باز می دارند. اینکار باعث می شود که کودک هیچگاه نتواند بفهمد که تماشای این فیلم ها از لحاظ روحی و جسمی چه آسیب هایی برای او به همراه دارد و چرا والدین بشدت با آن مخالفند. به همین دلیل به والدین توصیه می شود که بصورت واضح و منطقی با فرزندان خود در این باره صحبت کنند و آنها را در مورد عواقب تماشای فیلم های جنسی توجیه کنند.
به طور واضح به فرزندتان توضیح دهید او به این دلیل مجاز به تماشای فیلم های پورن نیست که این فیلم ها موجب کاهش هوش و عزت نفسش می شود. این استدلال به کودکان کمک می کند تا از عواقب کار خود آگاه شوند و از آن اجتناب کنند.
6- فرزندتان را بدست افراد قابل اعتماد بسپارید و امنیت او را فراهم کنید
علاوه بر افرادی مانند پدربزرگ، مادربزرگ، خاله و عمه که کودک دائما آنها را می بیند، سعی کنید با افراد دیگری هم رفت و آمد کنید تا فرزندتان بخصوص در دوران نوزادی و کودکی، با چهره های جدید آشنا شود. براساس تحقیقات انجام شده، نوزادانی که به طور مرتب با افرادی که با زبان ها و لهجه های مختلف صحبت می کنند در تماس هستند، در آینده زبان های دیگر را به طور موثرتری می آموزند و سیستم مغزی آنها تکامل میابد.
به این ترتیب نوزادانی که چهره های متفاوتی می بینند، می توانند انواع چهره های بیشتری را در آینده تشخیص دهند و به خاطر بسپارند. با این حال توجه داشته باشید که برای حفظ امنیت فرزندتان، تنها با افراد قابل اعتماد رفت و آمد کنید. بعلاوه به روابط آنلاین فرزندتان توجه کنید تا مانع از قرار گرفتن او در معرض زورگویی های آنلاین و آسیب های فضای مجازی شوید.
7- در مواقع مورد نیاز، در کارهای فرزندتان مداخله کنید
کودکان دوست دارند برخی چیزها مانند لباس پوشیدن یا چیدن پازل را بدون کمک والدین و به تنهایی امتحان کنند. این بسیار خوب است چون باعث ایجاد حس استقلال و خودباوری در کودکان می شود. گاهی اوقات کارهای به ظاهر اشتباه کودک، در حقیقت بمنظور درک جهان و محیط اطراف او انجام می شود.
به عنوان مثال وقتی کودک اسباب بازی ها را روی زمین می ریزد، به دنبال این نیست که شما آنها را جمع کنید. در حقیقت ممکن است در حال آزمایش نیروی گرانش زمین و کسب تجربه باشد. بنابراین به فرزندان خود اجازه دهید که درک کنند کارهای آنها بر دنیای اطراف شان تأثیر می گذارد.
با این حال در این زمینه استثنائاتی هم وجود دارد و در برخی مواقع لازم است مداخلات لازم را انجام دهید. برای مثال وقتی فرزندان به سن بلوغ می رسند، میزان وابستگی آنها به والدین کمتر می شود. آنها در این سن کنجکاو می شوند و ممکن است تحت تاثیر دوستان خود قرار بگیرند و به دنبال تماشای فیلم های مستهجن بروند. برای جلوگیری از این امر شما باید با نصب فیلترهای لازم و کنترل رفت و آمدها و دستگاه های الکترونیکی فرزندتان، از قرار گرفتن او در معرض آسیب جلوگیری کنید و محیطی امن و سالم برای او فراهم نمایید.
اما سوالی که ذهن بسیاری از افراد را به خود درگیر کرده است، این است که آیا کمال گرایی والدین واقعا برای پیشرفت کودکان نابغه لازم است؟ در قسمت زیر به این سوال مهم پاسخ داده شده است.
کمال گرایی والدین: خوب است یا بد؟
بسیاری از والدینی که فرزندان نابغه دارند، سعی می کنند که کمال گرایی را در اولویت کار خود قرار دهند. آنها فکر می کنند که کمال گرایی باعث می شود که فرزند نابغه ی خود را به درجات بالایی از پیشرفت برسانند و استعدادهای او را تا حد ممکن شکوفا کنند. اما سوال اینجاست که کمال گرایی واقعا خوب است یا بد؟
برای درک این موضوع ابتدا باید بگوییم که کمال گرایی اغلب با کامل بودن اشتباه گرفته می شود. کمال گرایی به دو صورت سالم و ناسالم وجود دارد. کمال گرایی ناسالم به معنی یک تلاش بی رحمانه برای رسیدن به معیارهای بالا است. کمال گرایی زمانی آسیب زا می شود که معیارهای انعطاف ناپذیر و سختگیرانه ای در نظر بگیریم و فرزندانمان را بر این اساس بسنجیم. این سختگیری موجب ایجاد آسیب هایی در کودکان می شود که ترس از تغییر و سرزنش خود تنها بخش کوچکی از آنهاست. در قسمت زیر با پیامدهای ناسالم کمال گرایی بیشتر آشنا می شوید.
پیامدهای ناسالم کمال گرایی
وقتی کمال گرایی به کودک تحمیل شود، یک مبارزه ی ناسالم شکل می گیرد. کمال گرایی ناسالم می تواند برای یک کودک با استعداد، سخت و ناتوان کننده باشد. کمال گرایان با استعداد، هیچگاه از عملکرد خود راضی نیستند حتی اگر کاری را به نحو احسن انجام داده باشند. علاوه بر این با پیامدهایی مانند افسردگی و عزت نفس پایین روبرو می شوند.
برای درک بهتر این موضوع کودکی را در نظر بگیرید که آموختن موسیقی را آغاز کرده است. این کودک با توجه به استعداد بالایی که دارد، می تواند در هر رشته ی موسیقی که علاقه دارد، به فعالیت بپردازد.
او در ابتدا خوب تمرین می کند اما با گذشت زمان و پیچیده تر شدن نت ها، از ادامه ی کار دست می کشد. اما دلیل آن چیست؟ این بدین دلیل است که کودک از شکست می ترسد. او در ابتدای کار پیشرفت خوبی داشته است و همه از استعداد او تعریف کرده اند. اما با سخت تر شدن دروس، برخی از نت ها را اشتباه می زند و همین امر او را بشدت عصبی و سرخورده می کند.
این کودک به دلیل کمال گرایی، از شکست واهمه دارد و دائما فکر می کند که اگر موفق نشود چه اتفاقی می افتد و دیگران چه فکری در مورد او می کنند؟ به این ترتیب کنار گذاشتن موسیقی را به ادامه ی آن ترجیح می دهد.
اما راه حل چیست؟
بدون شک همه ی والدین صلاح فرزندان خود را می خواهند و به همین منظور کمال گرایی را در پیش می گیرند. بهترین راه حل این است که بجای اینکه معیارهای سختگیرانه و انعطاف ناپذیری داشته باشیم، معیارهای قابل دسترس و انعطاف پذیری برای فرزندان خود برگزینیم و آنها را به سمت یک زندگی سالم و استاندارد سوق دهیم. بعبارت دیگر کمال گرایی را در شکل مثبت و سازگار آن در پیش بگیریم.
فراموش نکنید که تغییر باورهای کمال گرایانه به پشتکار و تمرین نیاز دارد و این به معنای نداشتن معیارهای بالا نیست. در حقیقت شما باید با در پیش گرفتن تفکر متعادل تر و سالم تر، به کمال گرایی سازگاری برسید که باعث بالا رفتن انگیزه ی فرزندتان شود و موجب شود که از تلاش خود لذت ببرد.
