در این مطلب به بررسی عوارض برچسب زدن به کودکان و این که چرا باید این کار را متوقف کنیم می پردازیم. این که چه طور کمک کنیم تا تصمیمات متفاوتی بگیرند و رفتارهای شان را تغییر دهند.
برچسب زدن به کودکان آسیب می زند: به جای این که به خود کودک برچسب بزنید به اعمال و رفتارش برچسب بزنید
گاهی پیش می آید که وقتی عصبانی هستیم، چیز های ناراحت کننده ای بگوئیم بدون این که منظوری داشته باشیم. چیز هایی که فکرش را هم نمی کنیم برای مدت ها در ذهن کودک باقی بماند.
جملاتی مانند: “چرا انقدر بچه بدی هستی؟” یا “تو اصلا مودب نیستی! ” اثرات طولانی مدتی دارند که درحین گفتن شان، متوجه آن ها نمی شویم.
دلیلش این است وقتی که ما به خود کودک و نه به رفتاری که کرده یا احساسی که باعث رفتارش شده ، برچسب می زنیم، در واقع یک ویژگی دائمی برای کسی که فکر می کند هست، قائل شدیم.
برچسب زدن به کودک دقیقا به چه معناست؟
ساده است که صفاتی مانند: لج باز، بدجنس، بی ادب، غد، خودخواه ، دروغگو، شیطون، بچه، لوس، غرغرو و … را به کودکان نسبت دهیم، جوری که انگار آن ها دارای این صفات هستند. یعنی آن ها لوس یا بی ادب هستند. در حالی که این طور نیست.
ممکن است این صفات در لحظه به ذهنمان خطور کنند اما وقتی آن ها را با صدای بلند می گوئیم، به تدریج بر تصوری که کودک از خودش دارد، تاثیر می گذاریم. زیرا تاثیرگذارترین افراد زندگیش یعنی اعضای خانواده، او را این گونه می بینند.
اگر اعضای خانواده به کودک بگویند، تو چنین آدمی هستی، او فکر می کند حتما حرف شان درست است.
و آخرین چیزی که ما به عنوان خانواده می خواهیم، این است که کودکانمان خودشان را لجباز یا بداخلاق ببینند.
ممکن است فکر کنید این صفات خیلی هم آسیب زننده نیستند، اما مشکل این است که ما از آن ها برای توصیف خود کودک استفاده می کنیم، نه رفتارش.
این اشتباه خطرناکی است. اما خبر خوب این است که با ایجاد یک تغییر کوچک در رفتارتان می توانید این اشتباه را اصلاح کرده و به رشد احساسی کودک تان کمک کنید تا بتواند تصمیمات بهتری بگیرد.
چگونه برچسب زدن به کودک را متوقف کرده و به جای آن رفتارش را توصیف کنیم؟
قدم اول: پدر و مادر ها باید نوع فکر کردن و حرف زدن درباره کودک شان را تغییر دهند.
در جایگاه پدر و مادر، این خیلی ساده است که وقتی به رفتار کودکان مان فکر می کنیم، از برچسب ها و صفات استفاده کنیم. مثلا:” پسر من خیلی بچه ناسازگاری است” یا “دخترم کم کم دارد به یک بچه بی ادب تبدیل می شود”
مشکل استفاده از این صفات این است که آن ها ویژگی دائمی کودک نیستند، بلکه این رفتارش است که بی ادبانه یا لوس یا … است. اما این تفاوت در جملاتی که ما استفاده می کنیم، مشخص نیست.
ما می دانیم که کودکمان تمام مدت بداخلاق یا بی ادب نیست، اما وقتی چنین برچسب هایی به شخصیتش می زنیم، کم کم خودمان هم کودک را به این صورت می بینیم. مگر این که شیوه ای که با خودمان حرف می زنیم را تغییر دهیم.
قدم دوم: یاد بگیرید که فقط به رفتار و اعمال کودک برچسب بزنید.
قدم دوم: برچسب زدن به رفتار، نه به خود کودک
ویژگی های دائمی افراد چیز هایی مانند رنگ مو، قد، محل زندگی، غذای مورد علاقه، اعضای خانواده شان و چیز هایی از این قبیل هستند.
اثرات برچسب زدن چیست؟
وقتی ما به کودک برچسب می زنیم و می گوئیم:” تو خیلی لجبازی” یا ” تو همیشه کار ها را سخت می کنی ” داریم به کودک القا می کنیم که این ها هم ویژگی های دائمی تو هستند.
وقتی کودک تان این چیز ها را از زبان شما می شنود، چه مستقیما، چه از طریق شنیدن گفت و گویتان با یک فرد دیگر و یا از طریق رفتاری که با او می کنید، خیلی راحت باور می کند که این صفت ها را دارد.
و تغییر دادن این باور در او خیلی سخت است.
برای درک بهتر موضوع ، به تفاوت بین این دو جمله توجه کنید:” تو بچه ی بدی هستی” یا ” تو کار بد کردی”
حتی اگر کودک یکی از اسباب بازی هایش را پرتاب کند و چیزی را بشکند ، به این معنی نیست که او بچه بدی است، بلکه به این معناست که تصمیمش برای بروز دادن احساسات شدیدش به این شکل، تصمیم بدی است .
و این دو خیلی باهم تفاوت دارند.
خودتان را به جای کودک بگذارید:
- شنیدن کدام یک از این جملات ناراحت کننده تر است؟
- چه چیزی باعث می شود که بچه ها خودشان را به عنوان یک بچه بد بشناسند ؟
- چه جملاتی باعث می شود که کودک دفعه بعد تصمیم متفاوتی بگیرد؟
- آیا کودک بچه بدی بوده؟ یا فقط تصمیم بدی گرفته ؟
خبر خوب این است که تغییر رفتار برچسب زدن، آسان است!
تغییر دادن هدف برچسب ها از کودک به رفتار او، این فرصت را می دهد که تغییر کند و دفعات بعد تصمیمات متفاوتی بگیرد.
صحبت کردن درباره رفتار و آشکار کردن احساسات شدیدی که باعث بروز آن رفتار شده ، به کودک کمک می‌کند تا دفعات بعدی تصمیمات بهتری بگیرد.
برخورد همدلانه و توصیف رفتار همیشه نتایج خیلی بهتری از برخورد تند و برچسب زدن به کودک دارد.
به این ترتیب شما به کودک تان می فهمانید که علی رغم رفتار ها و احساسات شدید شان ، آن ها هنوز هم انسان های خوبی هستند و شما دوست شان دارید. اما وقتی که به خود کودک برچسب می زنید، آن ها اینگونه احساس نخواهند کرد و اصلاح کردن این وضعیت کار ساده ای نخواهد بود.
برای این که بدانید چگونه به کودک تان درباره احساساتش آموزش بدهید، کتاب ها و ابزار های مختلفی وجود دارند. بعد از آن که کودک احساساتش را شناخت و درک کرد، می توان به او مهارت های آرام شدن و سازگاری را هم آموخت.
برای شروع، این کار را امتحان کنید
توجه کنید که در ذهن خود چه طور درباره کودک تان فکر می کنید و چه طور درباره او با خودش و دیگران حرف می زنید. بعد تلاش کنید از استفاده کردن از ویژگی های دائمی برای توصیف کودک خودداری کنید. دقت کنید که از صفات، برای توصیف رفتار ها، احساسات و انتخاب هایش که ابعاد قابل تغییر شخصیتش است، استفاده کنید تا بتواند پیشرفت کرده و دفعات بعدی بهتر عمل کند.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
