افسردگی چیزی فراتر از حس تنهایی و ناامیدی کوتاه مدتی است که معمولا همه افراد را درگیر خود میکند. افسردگی زندگی روزمره را مختل میسازد و گاهی برای فرد مبتلا و اطرافیان او نیز خطراتی ایجاد میکند. خطر ابتلای زنان به افسردگی دو برابر مردان است و از هر ۸ زن یک نفر به افسردگی مبتلا میشود. عوامل مختلفی موجب ایجاد این بیماری در زنان میشود که در ادامه به بررسی این عوامل میپردازیم.
دلایل افسردگی در زنان
- سابقه خانوادگی و ژنتیک (افسردگی ارثی بین سنین ۱۵ تا ۳۰ سالگی بروز میکند)
- سابقه اختلالات رفتاری در سال‌های اولیه زندگی
- از دست دادن یکی از والدین قبل از ۱۰ سالگی
- داشتن استرس‌های روان‌شناختی و جامعه‌شناختی مانند از دست دادن شغل، بیرون آمدن از یک رابطه عاطفی، جدایی و یا طلاق
- وجود آزار جنسی یا تجاوز جنسی در دوران کودکی
- واکنش دارویی
- کم‌توجهی از طرف همسر و احساس تنهایی
- مشکل در روابط زناشویی و عدم تمایل به رابطه جنسی از طرف همسر
- افسردگی بارداری (سقط جنین، بارداری ناخواسته و ناباروری)
- افسردگی ناشی از قاعدگی( سندروم پیش از قاعدگی)
- افسردگی بعد از یائسگی
- هورمون استرس
- بیماری خاص(مشکلات تیروئید)
- مصرف مواد مخدر و الکل
افسردگی های ناشی از تغییرات هورمونی
۱-افسردگی بارداری و زایمان
عواملی همچون بی خوابی، تغییرات هورمونی، احساس ناتوانی در مراقبت از خود و نوزاد، سقط جنین و احساس کمبود حمایت از سوی همسر یا خانواده موجب ایجاد چنین افسردگی در زنان میشود و بعضا علائم خطرناکی نیز به دبنال خواهد داشت. روان پریشی، افکارخودکشی و یا حتی احساس گناه از علائم خطرناک این نوع از افسردگیست.
۲- افسردگی ناشی از قاعدگی( سندروم پیش از قاعدگی PMS)
افسردگی همیشه نشانه PMS نیست. اما در برخی موارد، علائم PMS مانند اضطراب و تنش می تواند شدید باشد. در این مرحله، PMS می تواند به عنوان اختلال قبل از قاعدگی ناهنجار (PMDD) طبقه بندی شود که نوعی افسردگی به شمار میرود.
حتما بخوانید: علت اصلی افسردگی در کودکان و نوجوانان از دیدگاه جدیدترین تحقیقات دنیا چیست؟
۳- افسردگی بعد از یائسگی
در یک یا دو سال آخر پیش-یائسگی، کاهش در میزان استروژن تسریع میشود و شروع به کاهش میکند. کاهش در سطح استروژن در دوران پیش-یائسگی و یائسگی باعث به وجود آمدن تغییرات احساسی و فیزیکی مانند افسردگی و اضطراب میشود. تحریک پذیری، ناامیدی و فوران خشم و یادآوری خاطرات تلخ از علائم این نوع افسردگیست.
۴- افسردگی ناشی از هورمون استرس
استرس در خانم‌ها نسبت به مردان بیشتر است و دلیل آن این است که هورمون‌های استرس در زنان بیشتر ترشح میشود. همچنین هورمون پروژسترون و هورمون‌های زنانه از غیر فعال شدن سیستم استرس جلوگیری میکند.
علائم افسردگی در زنان
- از دست دادن علاقه نسبت به اموری که قبلا از آنها لذت می‌بردید
- کاهش انرژی
- داشتن احساس گناه
- ناامیدی و حس ِبی ارزشی
- تغییر در اشتها و میل به غذا (پرخوری یا کم خوری عصبی)
- اختلال در خواب (بی خوابی و دیر به خواب رفتن و عدم تمایل به بیدار شدن)
- پرش فکر و تمرکز
- بی هدفی و بی انگیزگی
- افکار مربوط به خودکشی و مرگ
- کاهش تمایل به رابطه جنسی
- دردهای فیزیکی و جسمی (سردرد های مزمن و یا مشکلات گوارشی)
- عصبانیت و تحریک پذیری غیر معمول
حتما بخوانید: جدیدترین و بهترین راههای درمان افسردگی شدید در زنان (با دارو و بدون دارو)
پیشگیری و درمان افسردگی عمومی زنان
۱-داروهای ضد افسردگی: افسردگی براثر اختلال در میزان انتقال دهنده های عصبی در مغز رخ بدهد انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی هستند که باعث انتقال پیام ها در مغز شده و بعضی عملکردهای مغزی را بر عهده دارند. اختلال در میزان آن ها می تواند باعث به وجود آمدن نقص های شناختی، رفتاری و هیجانی در افراد شود.
دو انتقال دهنده عصبی که در افسردگی دخیل اند، سروتونین و نور اپی نفرین هستند. در افسردگی، سرتونین و نور اپی نفرین کاهش می یابد داروهای ضد افسردگی، انتقال دهنده های عصبی مغز را تعدیل و متناسب می کنند. این دارو ها مانع از جذب شدن مجدد این انتقال دهنده های عصبی در مغز شده و مقدار در دسترس آن ها را افزایش می دهند.
۲-تکنیک‌های تحریک مغزی مانند ECT
۳- روان درمانی‌های فردی و بعضا گروهی
درمان افسردگی بعد از یائسگی
۱-درمان استروژن دوز پایین: این روش درمانی در شکل قرص یا برچسب تجویز می شود. تحقیقات نشان می دهد که دارو درمانی با استفاده از تجویز استروژن می تواند باعث تسکین عوارض جسمی و روحی یائسگی شود.
۲- داروهای ضد افسردگی: اگر تجویز هورمونی مشکل شما را حل نکرد، داروهای ضد افسردگی برای شما تجویز می شود. این داروها همراه با تغییر سبک زندگی می توانند به صورت کوتاه مدت مصرف شوند،
۳- گفتگو درمانی: احساس انزوا و تنهایی مانع آن می شود که زنان از مشکلات و احساسات خود با دوستان و اعضای خانواده صحبت کنند. در این شرایط، بهتر است با یکی از مشاوران با تجربه ما در مورد مشکلات خود صحبت کنید.
حتما بخوانید: نتایج جدیدترین تحقیقات در دنیا! آیا افسردگی درمان قطعی دارد؟
درمان افسردگی بارداری و زایمان
۱-درمان از طریق صحبت کردن (TALK THERAPY): در این شیوه بیمار تنها با صحبت کردن با روانکاو، روان شناس و یا مشاورنه روان پزشکبه بیان مشکلات خود می پردازد و با بازگشایی احساس ها و عقده های درونی خود درمان می شود.
۲- درمان دارویی: استفاده از داروهای ضد افسردگی در بارداری ریسک چندانی به لحاظ بروز نقص در جنین و یا مشکلاتی برای مادر به دنبال نخواهد داشت؛ ولی با این وجود داروهای اندکی وجود دارد که مصرف آن ها در دوران بارداری بی خطر می باشد. استفاده از برخی داروهای ضد افسردگی در بارداری احتمال بروز برخی مشکلات برای جنین را افزایش می دهد. همچنین مصرف داروهای ضدافسردگی در حین شیردهی بی‌خطر است. هرچند داروها از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل میشود، اما سطح آنها بسیار پایین است.
بهترین رژیم غذایی و سبک زندگی
۱-حذف مواد غذایی زیر
- شکر تصفیه‌شده
- کافئین
- الکل
- سیگار
- چربی‌های ترانس
- روغن‌های هیدروژنه
و افزودن موادمغذی به‌ویژه ویتامین های گروه B، ویتامین C، روی، منیزیم و همچنین اسیدهای آمینه به رژیم غذایی
حتما بخوانید: آیا افسردگی ارثی است و اگر درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
۲- تغییر سبک زندگی و درمان افسردگی
- ورزش کردن(یوگا و تمرینات هوازی): یوگا در درمان مشکلات مربوط به سلامت روان مؤثر است، چون موجب کاهش هورمون کورتیزول (یکی از هورمون‌های اصلی استرس) و بالا بردن سطح سروتونین، هم در بلندمدت و هم در کوتاه‌مدت میشود. دویدن، دوی سرعت یا شنای سوئدی می‌تواند موجب افزایش ترشح هورمون اندورفین شود. اندورفین‌ها موجب می‌شوند که احساس خوبی پیدا کنیم. ترشح زیاد اندورفین‌ها به این معنی است که انعطاف‌پذیری بیشتری در مقابل استرس خواهیم داشت و موادشیمیایی مغزمان نیز موجب ایجاد حالت ذهنی آرام‌تر و متمرکزتری می‌شوند.
- تنفس عمیق و دیافراگمی: نفس های عمیق و دیافراگمی در فعال کردن شاخه‌ای از دستگاه عصبی خودگردان موثر هستند که با استراحت و آرامش مرتبط است.
- گسترش دامنه ارتباط با اطرافیان: حس تعلق اجتماعی (sense of community) عامل بسیار مهمی برای دور ماندن از اضطراب و در ارتباط ماندن با دیگران است.
۳- ویدیوی کوتاه زیر را حتما ببینید
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
