زردی نوزادان زمانی ایجاد می شود که سطح بیلی روبین خون آنها بالا رود. بیلی روبین ماده ای زرد رنگ است که بدن هنگام تعویض گلبول های قرمز قدیمی ، ایجاد می کند. کبد به تجزیه این مواد کمک می کند تا بتواند آن ها را از طریق مدفوع ، از بدن خارج سازد. زمانی که کبد نتواند بیلی روبین را از بدن دفع کند ، زردی ایجاد میشود.
سطح بالای بیلی روبین خون ، باعث می شود پوست و سفیدی چشم های کودک زرد به نظر برسد. به این شرایط زردی گفته می شود.
علائم زردی
علامت اصلی زردی ، زرد شدن پوست کودک است. به دنبال تغییر رنگ پوست ، سفیدی چشم و داخل دهان کودک نیز زرد رنگ می شود. اگر این قسمت ها زرد رنگ شد ، با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
اگر کودک پوستی رنگ پریده دارد ، باید با فشار دادن انگشت روی آن ، سفید به نظر برسد. اگر هنگام فشار دادن ، پوست زرد به نظر برسد ، ممکن است کودک شما دچار زردی شده باشد. اگر کودک پوستی تیره دارد ، تشخیص زردی او سخت تر خواهد بود. اما هنوز هم می توان از روی چشم ها و درون دهان کودک ، وجود زردی را تشخیص داد.
نورهای مصنوعی به خصوص چراغهای فلورسنت ، ممکن است بعضی اوقات مانع دیدن رنگ زرد پوست کودک شوند. سعی کنید رنگ کودک را در نور طبیعی روز و در یک اتاق آفتابی بررسی کنید.
زردی نوزاد معمولاً بین ۲ تا ۷ روز پس از تولد ظاهر می شود. با افزایش مقدار بیلی روبین در خون ، بدن کودک زرد تر می شود. با افزایش سطح بیلی روبین ، رنگ زرد می تواند از سر کودک ، به سمت سینه و حتی به سمت انگشتان پا منتقل شود. اینها نشانه هایی است که نشان می دهد زردی کودک شدید است. اگر این اتفاق بیفتد ، باید سریعاً به پزشک اطفال مراجعه کنید.
حتما بخوانید: نحوه درمان قطعی زردی طول کشیده نوزاد طبق جدیدترین تحقیقات در دنیا
ریسک فکتورها(عوامل خطر) زردی چیست؟
در موارد زیر ، احتمال ابتلای کودک به زردی بیشتر است:
- کودک نارس (تولد قبل از ۳۸ هفته): یک نوزاد نارس ، احتمالا کبد نابالغی دارد. او ممکن است حرکات روده کمتری نسبت به یک کودک ترم(رسیده) داشته باشد. این بدان معنی است که ممکن است یک نوزاد نارس نتواند بیلی روبین را به اندازه ی یک کودک رسیده ، از بدن دفع کند.
- کبودی هنگام تولد: کبودی گلبولهای قرمز بیشتری ایجاد می کند که باید به بیلی روبین تبدیل شوند. این می تواند باعث افزایش سطح بیلی روبین در جریان خون شود.
- داشتن مشکل در شیردهی: کودکانی که در شیر خوردن مشکل دارند ممکن است دچار کمبود آب یا کالری بدن شوند. این می تواند خطر زردی را افزایش دهد. اگر در شیردهی مشکلی وجود دارد ، از پزشک تقاضای کمک کنید.
علل بروز زردی در نوزادان
زردی ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
۱-شیر مادر – سینه مادر در چند روز اول پس از زایمان مقدار کمی آغوز ایجاد می کند. پس از مدتی با افزایش شیردهی ، احتمال ابتلا به زردی ناشی از شیر مادر وجود دارد. اینطور تصور می شود که برخی از آنزیم های موجود در شیر مادر ممکن است موجب “زردی شیر مادر” شوند. این زردی ناشی از شیر مادر است. در این شرایط ، در مورد ادامه یا توقف شیردهی ، از پزشک سوال کنید.
۲-ناسازگاری های گروه خونی (Rhesus (Rh و ABO – هنگامی که مادر و نوزاد گروه های خونی متفاوتی دارند ، بدن مادر ممکن است آنتی بادی هایی تولید کند که می توانند در مراحل بعدی بارداری به گلبول های قرمز کودک حمله کنند. این بدان معناست که باید گلبول های قرمز آسیب دیده ی بیشتری از بدن حذف شود که به نوبه خود باعث بالا رفتن سطح بیلی روبین می شود. ممکن است کودک در مدت چند ساعت پس از تولد دچار کم خونی و زردی شدید شود.
۳- کم خونی همولیتیک – این می تواند یک اختلال ارثی سیستم ایمنی بدن (بیماری خود ایمنی) باشد ، زمانی که سیستم ایمنی بدن گلبول های قرمز خون را از بین می برد. همچنین می تواند عارضه سایر اختلالات مانند عفونت جدی (سپسیس) باشد.
به ندرت ، زردی ممکن است به دلیل شرایط زیر ایجاد شود:
۴- هپاتیت نوزادی (التهاب کبدی) – برخی از ویروس هایی که می توانند باعث هپاتیت در نوزادان شوند شامل سیتومگالوویروس ، سرخچه و هپاتیت A ، B و C هستند. ویروس دقیق ایجاد کننده ی هپاتیت نوزادان مشخص نیست. نوزادان مبتلا به هپاتیت نوزادی ممکن است در معرض عفونت ویروسی قبل از تولد ، در رحم یا در طی ماه های اول زندگی باشند.
۵- گالاکتوزمی – گالاکتوز یک قند موجود در شیر است. این اختلال نادر هنگامی رخ می دهد که کودک فاقد آنزیم مورد نیاز برای تجزیه گالاکتوز باشد. مقادیر زیاد این قند می تواند به کبد آسیب برساند (باعث التهاب و زخم شود). این در ابتدا به صورت زردی ظاهر می شود.
۶- آترزی مجاری صفراوی – بیلی روبین از کبد به طور طبیعی در مجاری صفراوی جریان می یابد. این به بیلی روبین و سایر مواد اجازه می دهد تا قبل از رسیدن به روده ، در مثانه جمع شوند. در آترزی صفراوی این مجاری به دلایل ناشناخته ای مسدود شده ، از بین رفته و یا توسعه نیافته اند. بدون مجاری صفراوی ، بیلی روبین در کبد تجمع می یابد و باعث بروز علائم زردی می شود. در این زمان ، مدفوع کودک همیشه بی رنگ است.
آیا می توان از زردی پیشگیری کرد؟
در بیشتر موارد ، زردی در نوزادان طبیعی است و شما نمی توانید از آن جلوگیری کنید. اما می توانید کودکتان را در چند روز اول پس از تولد ، حداقل ۸ تا ۱۲ بار در روز شیر دهید تا خطر ابتلا به زردی کاهش یابد. شیردهی زیاد و منظم به آنها کمک می کند تا حرکات منظم روده داشته باشند و همچنین بیلی روبین بدن شان خارج شود.
حتما بخوانید: آیا زردی نوزاد قابل برگشت است؟ بهترین راه چاره چیست؟
زردی چگونه درمان می شود؟
اگر میزان بیلی روبین خون نوزاد بالاتر از حد طبیعی باشد ، کودک به درمان نیاز خواهد داشت. برای درمان زردی ، نوزاد زیر نوع خاصی از نور آبی قرار می گیرد که به تجزیه شدن بیلی روبین کمک می کند. به این روش فتوتراپی گفته می شود. پوست نور را جذب می کند و باعث تغییر بیلی روبین می شود تا بدن راحت تر بتواند از شر آن خلاص شود.
بیشتر نوزادان با استفاده از فتوتراپی به خوبی درمان می شوند. فوتوتراپی عوارض جانبی بسیار کمی دارد ، اگرچه ممکن است نوزادان برای چند روز دچار بثورات خفیف و شل شدن مدفوع شوند. برخی نوزادان در هنگام فوتوتراپی ، دفع مایعات کمی دارند ، بنابراین ممکن است در این زمان به شیر بیشتری احتیاج داشته باشند.
- درمان معمولاً در بیمارستان انجام می شود. اما نوزادان گاهی در خانه هم تحت معالجه قرار می گیرند.
- زردی شدید ، که در آن میزان بیلی روبین بسیار زیاد است ، ممکن است نیاز به تعویض خون داشته باشد. در این شرایط ، خون کودک با خون تازه ای جایگزین می شود.
- اگر نوزاد دچار زردی ناشی از آترزی صفراوی(مسدود شدن مجاری صفراوی) است ، برای کمک به تخلیه صفرا به یک عمل فوری نیاز خواهد داشت.
- اگر زردی کودک بخاطر شیر مادر است ، به این معنی نیست که باید شیر دهی را متوقف کنید. این نوع زردی معمولاً خفیف است و به مرور زمان بهتر می شود. اگر نگران هستید ، با پرستار یا پزشک بهداشت کودک و خانواده صحبت کنید.
- سعی نکنید زردی را با قرار دادن کودک در آفتاب یا نزدیکی پنجره درمان کنید. برای درمان ایمن زردی همیشه به چراغ های ویژه و محیط کنترل شده نیاز است.
اگر زردی ناشی از مشکلات دیگری است ، ممکن است کودک به درمان دیگری نیاز داشته باشد. به عنوان مثال ، کودک مبتلا به یرقان شدید ناشی از ناسازگاری Rh ممکن است نیاز به انتقال خون داشته باشد.
حتما بخوانید: ۳ دعای موثر برای درمان زردی نوزاد در کنار معاینات پزشکی
زردی چه مدت طول خواهد کشید؟
- مدت زمان ابتلا به زردی در نوزادان ، بستگی به شدت و علت ایجاد کننده ی آن دارد. (معمولا بین ۳ تا ۱۰ روز)
- نوزادانی که چندین روز پس از تولد دچار زردی می شوند ، معمولاً فقط به نظارت دقیق نیاز دارند. این نوزادان معمولاً نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارند.
- اگر میزان بیلی روبین کودک زیاد است ، ممکن است برای چند روز تحت درمان با فوتوتراپی قرار بگیرد.
- کودک شما به مدت ۲-۳ روز بصورت برهنه در زیر لامپ فتوتراپی قرار خواهد گرفت. چشمان او برای محافظت از نور پوشانده می شود.
- زردی طبیعی (فیزیولوژیکی) معمولاً بعد از ۱ یا ۲ هفته از بین می رود. بعضی اوقات ممکن است زردی بیش از این طول بکشد.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
زردی تا چه عددی نرمال است