شاید برای شما تعجب آور یا باورنکردنی باشد اما کودکان حتی قبل از تولد، شروع به یادگیری زبان می کنند! این بدین دلیل است که جنینی که در رحم قرار دارد می تواند صدای شما را بشنود و با ریتم و زبانی که شما صحبت کرده اید، آشنا شود. در حقیقت مطالعات نشان می دهد، کودکانی که مادرانشان در حین بارداری کتابهای خاصی برای آنها می خوانند، ترجیح می دهند پس از تولد نیز آن کتابها را بشنوند و با شنیدن آنها احساس آرامش می کنند.
آموختن زبان و صحبت کردن هم مانند سایر مهارت ها و نقاط عطف، در کودکان مختلف متفاوت است.
حتما بخوانید: چطور کودکی اجتماعی تربیت کنیم؟ (مهم ترین نکات)
اما اولین کلمات کودک خود را چه موقع خواهید شنید؟ یادگیری صحبت در کودکان طی سه سال اول زندگی یعنی هنگامی که مغز کودک به سرعت در حال رشد و پیشرفت است، اتفاق می افتد. در طی این مدت، رشد گفتار کودک بتدریج شکل می گیرد و او شروع به صحبت کردن می کند. در این مطلب با ما همراه باشید تا زمان صحبت کردن کودک، پیشرفتهای گفتاری در سنین مختلف و همچنین روشهای تقویت گفتار کودک را بیاموزید.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
چه زمانی کودک من شروع به صحبت می کند؟
یادگیری صحبت کردن در کودکان یک روند آهسته است و برای ترکیب واژگان جهت برقراری مکالمات معنی دار، می تواند بسیار بیشتر طول بکشد. بیشتر کودکان اولین کلمات خود را در سنین ۱۱ تا ۱۴ ماهگی بیان می کنند. اولین کلمات معمولا شامل “ماما” و “دادا” است، اما می تواند هر کلمه ای باشد که او زیاد شنیده است.
تا ۱۶ ماهگی، دختران می توانند به طور متوسط ۵۰ کلمه بگویند و پسران حدود ۳۰ کلمه می گویند. در مرحله پیشرفت زبان، پسران معمولاً دو ماه از همسالان دختر خود عقب هستند.
تا دو سالگی، کودک حدودا ۲۰۰ کلمه می داند – اگرچه ممکن است از همه ی آنها استفاده نکند. او همچنین ممکن است بتواند با جملات دو یا سه کلمه ای مقصود خود را بیان کند. پس از سه سالگی، کودک با جملات پیچیده تری صحبت خواهد کرد و قادر به برقراری گفتگوهای پیشرفته تری با شما خواهد بود.
مهارت های کلامی کودک
با رشد مهارتهای کلامی، کودک طی مراحلی پیشرفت خواهد کرد و به طور فزاینده ای با محیط خود ارتباط برقرار می کند.
- صحبت کودک در ۳ ماهگی
در ۳ ماهگی، کودک شما به حرف هایتان گوش می کند، به چهره شما هنگام صحبت کردن توجه می کند و به سمت سایر صداها و موسیقی هایی که در اطراف است، میچرخد. بسیاری از نوزادان صدای زن را بیش از صدای مرد ترجیح می دهند. بسیاری نیز صدا و موسیقی را که در زمان جنینی شنیده اند را ترجیح می دهند.
- صحبت کودک در ۶ ماهگی
در ۶ ماهگی، کودک شما با شنیدن صداهای مختلف زمزمه را شروع می کند. به عنوان مثال، کودک ممکن است بگوید “بابا” یا “دادا”. تا پایان ماه ششم یا هفتم، نوزادان پس از شنیدن نام خود واکنش می دهند، زبان مادری خود را تشخیص می دهند و از تن آن صداها استفاده می کنند تا به شما بگویند خوشحال هستند یا ناراحت.
بعضی از والدین مشتاق، گفتن کلماتی مانند “با-با” را به عنوان این تعبیر می کنند که کودک در حال صدا کردن پدرش است. اما واقعیت این است که کودک در این سن هنوز از هجاهای تصادفی و بدون معنی واقعی استفاده می کند.
- صحبت کودک در ۹ ماهگی
بعد از ۹ ماه، نوزادان می توانند معنی چند کلمه مانند “نه” و “خداحافظی” را درک کنند. آنها همچنین ممکن است شروع به استفاده از طیف گسترده تری از صداهای متناسب و هماهنگ کنند.
حتما بخوانید: برای تربیت بهتر، چگونه با بچه ها بطور اصولی رفتار کنیم؟
- صحبت کودک در ۱۲-۱۸ ماهگی
اکثر نوزادان تا پایان ۱۲ ماه چند کلمه ساده مانند “ماما” و “دادا” را می گویند اما اکنون معنی آن را می فهمند. آنها به صحبت دیگران واکنش نشان می دهند یا لااقل آن را درک می کنند. برای تمرین کردن با کودک، از جملات دستوری ساده و قابل فهم مانند “لطفاً این را کنار بگذار” استفاده کنید.
- صحبت کودک در ۱۸ ماهگی
نوزادان در این سن چند کلمه ساده می گویند و می تواند به افراد، اشیاء و اجزای بدن که به او آموزش داده اید، اشاره کند. آنها کلمات یا صداهایی را که از شما می شنوند تکرار می کنند، مانند آخرین کلمه در یک جمله. اما آنها غالباً انتها یا ابتدای کلمات را تلفظ نمی کنند.
- صحبت کودک در ۲ سالگی
در ۲ سالگی، نوزادان چند کلمه را با عبارات کوتاه دو تا چهار کلمه ای، مانند “مامان خداحافظ” یا “من شیر” بیان می کنند. کودک در این سن همچنین می تواند غذای معمولی که می خورد را نام ببرد و حتی ممکن است تقاضای موارد خاصی مانند کیک، موز و شیر کند و همچنین مفهوم “کمتر” و “بیشتر” را درک می کند.
- صحبت کودک در ۳ سالگی
وقتی که کودک ۳ ساله شد، دایره ی واژگان او به سرعت گسترش می یابند و به درک زبان نمادین و انتزاعی مانند “اکنون” و همچنین احساساتی مانند “غمگینی و شادی” و مفاهیم مکانی مانند “درون” پی میبرد.
صحبت زود هنگام
کودکان با استعداد تمایل دارند زود صحبت کنند. بیشتر کودکان اولین کلمه خود را در حدود ۱ سالگی می گویند اما کودکان تیزهوش ممکن است در سن ۹ ماهگی شروع به صحبت کنند. برخی والدین می گویند که فرزندانشان اولین کلمه خود را حتی زودتر از آن یعنی در اوایل ۶ ماهگی گفته اند.
بعضی از والدین حتی گزارش داده اند که فرزندانشان در ۳ ماهگی، تلاش زیادی برای گفتن کلمات کردند.
توجه به این نکته ضروری است که همه کودکان تیزهوش زود صحبت نمی کنند. در حقیقت، برخی از کودکان با استعداد دیرتر صحبت می کنند و تا زمانی که ۲ سال و حتی بزرگتر نباشند صحبت نمی کنند. با این حال، وقتی صحبت می کنند، بعضی اوقات از مراحل رشد زبان صرفنظر می کنند و ممکن است با گفتن جملات کامل شروع به صحبت کنند.
بایدها برای حرف زدن کودک:
در اینجا چند روش برای تشویق توسعه گفتار کودکان در خانه آمده است:
- بر ارتباطات متمرکز شوید. با کودک خود صحبت کنید، آواز بخوانید و او را به تقلید از صداها و حرکات تشویق کنید.
- از ابتدای کودکی برای فرزندتان کتاب بخوانید. به دنبال کتاب های کودکانه، ساده، عکس های مناسب سن یا کتاب های تصویری باشید که بچه ها را ترغیب می کند در هنگام شنیدن، به عکس ها نگاه کند.
- از موقعیت های روزمره برای صحبت استفاده کنید. برای ایجاد گفتار و زبان فرزندتان، به طریقه ی خودتان با او در طول روز صحبت کنید. نام خوراکی های فروشگاه مواد غذایی را تکرار کنید، در هنگام پخت و پز غذا یا تمیز کردن اتاق، آنچه انجام می دهید را توضیح دهید و به اشیاء اطراف خانه اشاره کنید. این کارها در مجموع ساده است اما از “گفتن کلمات به زبان کودکانه” خودداری کنید.
حتما بخوانید: چگونه به راه رفتن کودک کمک کنیم؟ همه نکات مهم
نبایدها برای حرف زدن کودک:
- سر و صدای محیط – کودکان به راحتی پریشان می شوند، بنابراین تلویزیون و رادیو را خاموش کنید و بگذارید کودک شما روی آنچه می گوید تمرکز کند.
- تماشای تلوزیون – متخصصان معتقدند که کودکان زیر دو سال نباید تلویزیون تماشا کنند. تحقیقات نشان داده است که تماشای تلویزیون می تواند تأثیر مخربی بر توسعه زبان بگذارد.
- تصحیح زیاد کلمات– همانطور که کودک کلمات جدید را یاد می گیرد، در بیان آنها با مشکلاتی مواجه می شود. او ممکن است همه پرندگان را “توتو” بنامد، یا کلماتی از این قبیل. کودک با گذشت زمان و گوش دادن به شما و سایر افراد، صحبت می کند. او می آموزد که بین زیر شاخه های مختلف تمایز قایل شود. اما در این زمان، کلمات و جملات او را بیش از حد اصلاح نکنید زیرا این امر می تواند دلسرد کننده باشد.
علائم تأخیر گفتار یا زبان چیست؟
نوزادی که به کلمات و صداها پاسخ نمی دهند، باید سریعاً توسط پزشک معاینه شود. اما غالباً برای اکثر والدین تشخیص تاخیر در گفتار و وجود مشکل در سلامت کودک، سخت است.
در اینجا مواردی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید. در موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- تا ۱۲ ماهگی: از حرکاتی مانند اشاره کردن یا تکان دادن دست برای خداحافظی استفاده نمی کند.
- تا ۱۸ ماهگی: برای برقراری ارتباط با دیگران، حرکات را بیش از واژگان ترجیح می دهد.
- تا ۱۸ ماهگی: در تقلید صداها و در درک درخواستهای کلامی ساده مشکل دارد.
- تا ۲ سالگی: فقط می تواند از گفتار یا اعمال تقلید کند و کلمات یا عبارات را به طور خودجوش بیان نمی کند.
- تا ۲ سالگی: فقط برخی از صداها یا کلمات را می گوید و نمی تواند بطور کامل از زبان برای برقراری ارتباط بیشتر استفاده کند.
- تا ۲ سالگی: نمی تواند درخواست های ساده را دنبال کند.
- تا ۲ سالگی: مشاهده ی تن غیرمعمول صدا (مانند صدای تودماغی و گرفته).
حتما بخوانید: حرف زدن کودک ۱۴ ماهه: همه نکات مهم که باید بدانید!
همچنین اگر درک گفتار کودک نسبت به سن او سخت تر است، با پزشک تماس بگیرید:
- والدین و مراقبان باید حدود ۵۰٪ از حرف های کودک را در ۲ سالگی و ۷۵٪ آن را در ۳ سالگی درک کنند.
- تا ۴ سالگی، صحبت های کودک باید بیشتر درک شود، حتی توسط افرادی که کودک را نمی شناسند.
