از بین رفتن شنوایی در یک گوش (گوش راست یا چپ)، کم شنوایی یا ناشنوایی یک طرفه (unilateral hearing loss با نام اختصاری UHL) گفته می شود. کودکان مبتلا به ناشنوایی یک طرفه ممکن است دچار ناشنوایی حسی عصبی باشند که به علت وجود عیب در گوش داخلی (حلزون حلزون) است. بطور کلی برخی علل این عارضه شامل ضربه فیزیکی، تومور عصب شنوایی، سرخک، لابیرنتیت (التهاب لابیرنت گوش)، بیماری منییر، سندروم واردنبرگ، اوریون و ماستوئیدیت (التهاب ماستوئید گوش) است. این نوع ناشنوایی ممکن است دائمی یا موقتی باشد.
گزارش ها حاکی از آن است که کم شنوایی یک طرفه در حدود ۷٪ تا ۱۱٪ موارد به ناشنوایی دو طرفه می انجامد. بنابراین نظارت بر شنوایی افراد مبتلا به کم شنوایی یک طرفه به صورت سیستماتیک بسیار مهم است.
از دست ندهید: نتایج جدیدترین تحقیقات درباره کودک کم شنوا و نحوه درمان که باید بدانید!
علائم کم شنوایی یک طرفه
افرادی که دچار کم شنوایی یک طرفه هستند در اکثر مواقع می توانند به خوبی بشنوند. این بدین دلیل است که شنوایی یک گوش کاملا طبیعی است. اما بعضی اوقات مشکلاتی وجود دارد. فرد مبتلا به کم شنوایی یک طرفه، ممکن است مشکلات زیر را داشته باشد:
- عدم توانایی تشخیص اینکه صداها از کجا می آیند. به توانایی تشخیص منبع صداها، مکان یابی صوتی گفته می شود.
- مشکل در تفکیک صداها از یکدیگر. مثلا هنگامیکه در حین صحبت کردن شخصی، صداهای مختلف مانند صحبت کردن افراد دیگر، وزوز چراغ، صدای تلویزیون یا موسیقی به گوش برسد، تشخیص صدا برای فرد دشوار خواهد بود.
- مشکل در تفکیک صدا زمانی تشدید می شود که گوش سالم نزدیک صداهای دیگر باشد.
- مشکل در توجه به کلاس.
- ناتوایی در شنیدن صحیح دستورالعمل های گفته شده در کلاس.
- اختلال در یادگیری چیزهای جدید.
اگر فرزندتان تعدادی از مشکلات فوق را دارد، ممکن است دچار کم شنوایی یک طرفه باشد. او را در اسرع وقت برای تست شنوایی نزد متخصص شنوایی ببرید. همچنین می توانید کودک را نزد متخصص گوش و حلق و بینی ببرید.
تاثیرات کم شنوایی یک طرفه بر زندگی فرد چیست؟
کم شنوایی یک طرفه می تواند بر زندگی فرد اثر بگذارد. برخی از اثرات این عارضه عبارتنداز:
- ناتوانی در تشخیص منبع صداها
- مشکل شنوایی در محیط های پر سر و صدا (مشکل در تفکیک صداها از یکدیگر)
- عدم درک صحبت های دیگران (مگر اینکه نزدیک باشند)
- نشنیدن صداهای دیگران با گوش ناشنوا
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کم شنوایی یک جانبه ممکن است بر رشد و تحصیلات کودکان نیز تأثیر بگذارد.
محرومیت شنوایی
منظور از محرومیت شنوایی فقدان یا کاهش نسبی تحریک شنیداری است. بدون تحریک کامل شنوایی، سیستم شنوایی کودک ممکن است مانند سایر کودکان توسعه نیابد.
مسیرهای مغزی و عصبی در نوزادان پتانسیل زیادی برای پیشرفت دارند. اما اگر کم شنوایی وجود داشته باشد، مسیرهای گوش به مغز، به اندازه ی کافی تحریک نمی شوند. به این مشکل “محرومیت شنوایی” گفته می شود.
حتما بخوانید: درمان اختلال یادگیری کودکان با ۱۲ روش علمی جدید
در گذشته، عارضه ی اغلب کودکانی که دچار کم شنوایی یک طرفه بودند، تا سن مدرسه تشخیص داده نمی شد. استفاده از سمعک برای این کودکان غالباً ناموفق بود چون احتمالاً به دلیل تأخیر در قرار دادن سمعک، یادگیری استفاده صحیح از صدای شنیده شده از طریق گوش آسیب دیده، برای مغز دشوار می شد.
پیشرفت تحصیلی
تحقیقات نشان داده است که کودکان مبتلا به کم شنوایی یک طرفه به احتمال زیاد دچار مشکلات تحصیلی و آکادمیک و تأخیر در گفتار و زبان می شوند. تقریباً یک سوم کودکان مبتلا به این عارضه، با چنین مشکلاتی مواجه می شوند.
محققان متعددی دریافتند که تاثیر اختلال در گوش راست بر پیشرفت تحصیلی بیشتر از گوش چپ است، اگرچه در برخی مطالعات هیچ تفاوتی بین دو گوش مشاهده نشد.
۷ درمان در حال حاضر
بسته به شدت و علت کم شنوایی کودک، ممکن است روش های درمانی مختلفی ازجمله سمعک، کاشت حلزون و ترکیبی از گفتاردرمانی یا وسایل کمک شنوایی توصیه شود. اگر متوجه شدید که نوزاد یا کودک شما یک یا چند مورد از علائم فوق را دارد، او را نزد پزشک ببرید تا شما را به یک متخصص شنوایی اطفال ارجاع دهد و به این ترتیب شنوایی فرزندتان آزمایش شود.
اگر علت کم شنوایی مواردی مانند موم گوش، عفونت گوش یا مشکلاتی از این قبیل است که باعث از بین رفتن موقت شنوایی شده است، باید به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا انسداد موقت شنوایی درمان شود.
حتما بخوانید: آموزش ۴ تا از جدیدترین و بهترین راههای افزایش هوش کودکان زیر ۴ سال
متخصصین شنوایی شناسی (یا شنوایی سنجی) می توانند معاینات شنوایی را حتی برای کودکان بسیار خردسال (حتی ۶ ماهه) انجام دهند. چندین آزمایش هدفمند وجود دارد که نوزادان، کودکان نوپا و کودکان خردسال نیز بوسیله ی آن می توانند تحت آزمایش قرار گیرند. این آزمایشات بدون درد و غیر تهاجمی هستند. بعد از آن متخصص شنوایی سنج، در مورد میزان شنوایی فرزندتان با شما صحبت می کند و یک برنامه درمانی مناسب یا مداخله پزشکی را توصیه می کند.
۱-سمعک
سمعک ها یک نوع وسیله هستند که می توانند به کودکان کم شنوا کمک کنند به طور واضح صداها را بشنوند. سمعک برای کودکان می تواند بسیار سودمند باشد، به این علت که مغز کودکان سریع رشد می کند و صداهای ورودی به مغز، منجر به بهبود رشد گفتار و عملکردهای شناختی آنها می شود. سمعک های مختلفی از جمله سمعک های پرقدرتی که کیفیت بالایی دارند برای کودکان وجود دارد.
برای اطمینان از بیرون نینداختن سمعک توسط کودک می توانید از پوشش های خاص یا تجهیزات دیگر استفاده کنید. مدل های مختلف سمعک برای کودکان، سمعک پشت گوشی و سمعک داخل گوشی است. سمعک های داخل گوشی برای نوزادان استفاده نمی شود و باید بعد از ۸ سالگی مورد استفاده قرار گیرند.
همچنین بخوانید : معرفی ۴ روش کاملا علمی برای پرورش خلاقیت در کودکان (۳ تا ۹ ساله)
۲-کاشت حلزون
کاشت حلزون روشی ست که می تواند از طریق تحریک الکتریکی عصب شنوایی، مقداری از شنوایی را به فرد ناشنوای مطلق بازگرداند. کاشت حلزون یک دستگاه خارجی هم دارد و بسیاری از شرکت ها دستگاه هایی را برای بچه ها می سازند که راحت و نرم باشند. کاشت حلزون برای نوزادان و کودکانی که نمی توانند از سمعک استفاده کنند، استفاده می شود.
۳-استفاده از سمعک های قابل کاشت
در بعضی موارد ممکن است سمعک های قابل کاشت، گزینه ی بهتری برای کودک باشند. افرادی که معمولاً بیشترین فایده را از این روش می برند، افرادی هستند که دچار ناهنجاری شدید گوش بیرونی یا میانی مانند میکروتیا (گوش کوچک) و آترزی (بدشکلی گوش خارجی) و افراد ناشنوای یک طرفه هستند.
۴-گفتار درمانی
کودکانی که دچار کم شنوایی شده اند و این عارضه بر گفتار آنها تأثیر گذاشته است، ممکن است پس از استفاده از سمعک یا کاشت حلزون، به گفتار درمانی نیاز داشته باشند تا به آنها در پیشرفت گفتار کمک شود. کودکان مبتلا به اختلال پردازش شنوایی (اختلال در نحوه ی تشخیص و پردازش صداها) نیز می توانند از این روش استفاده کنند.
حتما بخوانید: لیست ۲۰ تا از بهترین مراکز شنوایی سنجی نوزادان در شهرهای مختلف ایران
۵-وسایل کمک شنوایی
بسیاری از شرکتهای تولید کننده سمعک دستگاههای کمک شنوایی مانند سیستمهای FM را ارائه می دهند که با هماهنگی با شنوایی کودک یا کاشت حلزون در محیط کلاس به خوبی کار می کنند. فن آوری FM صدای گوینده را از طریق یک میکروفن جمع آوری کرده و آن را به شکل سیگنال های رادیویی به استفاده کنندگان سمعک منتقل می کند.
بطور کلی این وسایل کمک می کنند تا فرد کم شنوا، صدای تلفن و تلویزیون را در محیط های پر سر و صدا و همچنین صداهای گفتاری را واضح تر بشنود.
حتما بخوانید: همه چیز درباره شنوایی سنجی کودکان و نوزادان
۶-کمک مدرسه به کودکان کم شنوا ضروری است
مدرسه نیز به اندازه ی والدین کودک ناشنوا، وظیفه ی هدایت و حمایت از این کودکان را بر عهده دارد. مدرسه باید به کودکان کم شنوا کمک کند تا فرصت یادگیری برابری با کودکان دیگر داشته باشند. بنابراین مدارس نیز مسئول هستند. بیشتر کودکانی که دچار کم شنوایی هستند می توانند در کلاسهای استاندارد مستقر شوند. اگر فرزند شما اخیرا به مدرسه می رود، در مورد عملکرد او در کلاس و مدرسه، از مسئولان و معلم ها سوال کنید.
۷-یک پزشک برای کودک کم شنوای خود پیدا کنید
اگر گمان می کنید کودکتان دچار کم شنوایی شده است، فوراً کمک بگیرید. اغلب اوقات، پزشک متخصص اطفال اولین پزشک معالج برای شروع است. او ممکن است شما را به یک متخصص شنوایی اطفال یا پزشک گوش، حلق و بینی ارجاع دهد. بنابراین داشتن یک پزشک خوب نیز ضروری است.
حتما بخوانید: علائم کم شنوایی در کودکان، طبق جدیدترین تحقیقات دنیا
نکاتی برای کمک به کودکان کم شنوا
کارهایی وجود دارد که می توانید برای کمک به کودکان کم شنوای یک طرفه، برای شنیدن بهتر صداها و یادگیری موثرتر انجام دهید. برخی از آنها شامل موارد زیر هستند:
- همیشه از سمت گوش سالم کودک با او صحبت کنید. در هنگام تغذیه کودک و هنگامی که در ماشین هستید، به این موضوع توجه کنید. فرزند شما باید با کسی که صحبت می کند روبرو شود.
- هنگام صحبت با فرزندتان به او نگاه کنید.
- در مورد کارهایی که انجام می دهید با کودک صحبت کنید. مثلا “من ساندویچ درست می کنم” یا “وقت آن است که بشقاب ها را بشویم”. این کلمات و جملات موجب آموزش بهتر کودک می شود.
- کلمات را تکرار کنید. از کلمات جدید برای کمک به فرزندتان در گفتار بهتر استفاده کنید.
- با فرزند خود بازی های گوش دادن انجام دهید. ببینید چه کسی می تواند صدای زنگ تلفن یا پارس سگ را بشنود.
- قبل از صحبت با کودک، توجه او را جلب کنید. این ممکن است به او کمک کند تا بر آنچه می گویید بهتر تمرکز کند.
- به کودک خود کمک کنید تا منبع صداها را پیدا کند.
- اطمینان حاصل کنید که کودک، تلفن را روی گوش سالم خود قرار می دهد.
- بلندتر از حد معمول صحبت کنید و هنگام مکالمه با فرزند خود رو در رو شوید. سعی کنید از اتاق دیگری با او صحبت نکنید.
- به فرزند خود بیاموزید که از گوش های خود مراقبت کند. هنگامی که او در معرض صداهای بلند است، گوش هایش را بپوشانید. مطمئن شوید که هنگام استفاده از هدفون، صدا را زیاد بلند نکند.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
