بیرون زدگی مقعدی یا پرولاپس رکتوم (Rectal Prolapse) وضعیتی است که باعث می شود بخشی از راست روده کودک از سوراخ مقعد به سمت پایین بیفتد. راست روده یا رکتوم انتهای روده کودک است. پرولاپس ممکن است در طول اجابت مزاج کودک اتفاق بیفتد یا در 1 تا 5 سالگی که شروع به تمرین نشستن روی لگن می کند، رخ بدهد . ممکن هم هست علت افتادگی رکتوم کودک مشخص نباشد.
چه چیزی خطر افتادگی رکتوم را در کودک افزایش می دهد؟
- عفونت در روده کودک شما می تواند باعث تورم رکتوم و بیرون افتادن آن به بیرون از مقعد شود. عفونت ممکن است توسط انگل یا باکتری ایجاد شود .
- یبوست ممکن است باعث شود که کودک در حین اجابت مزاج بیش از حد به خودش فشار وارد کند. این فشار ممکن است باعث بیرون زدگی مقعد شود.
- سوء تغذیه ممکن است باعث از بین رفتن بافت چربی که به نگه داشتن راست روده کودک در محل مناسب کمک می کند، شود.
- اسهال ممکن است باعث تورم راست روده کودک و نهایتا بیرون زدگی مقعد شود.
- بیماری های مزمنی مثل فیبروز سیستیک ( CF ) یا کولیت اولسراتیو ( UC ) ممکن است باعث سوء تغذیه و یبوست شوند. UC می تواند باعث اسهال هم بشود.
علائم و نشانه های بیرون زدگی مقعد چیست؟
- بافت رکتوم بعد یا در حین اجابت مزاج کودک از طریق مقعد دیده شود.
- درد یا ناراحتی در حین اجابت مزاج
- تورم ، صورتی یا قرمز شدن رکتوم
- خون ریزی یا ترشح مخاط که ممکن است در اثر مالیده شدن رکتوم به لباس زیر یا پوشک رخ بدهد.
حتما بخوانید: تاثیر بارفیکس در افزایش قد کودکان و نوجوانان
بیرون زدگی مقعد چه طور تشخیص داده می شود؟
پزشک، مقعد کودک را برای بررسی افتادگی رکتوم معاینه می کند. علاوه بر این ممکن است پولیپ رکتوم را هم بررسی کند. پولیپ رکتوم بافتی در پوشش راست روده است که مدام رشد می کند . شاید هم لازم شود که درون مقعد کودک برای مشاهده برجستگی هایی که از بیرون دیده نمی شوند، بررسی شود. پزشک احتمالا مورد روال کار کردن مزاج کودک سوالاتی از شما می پرسد .
اگر کودک مشکلات پزشکی دیگری هم دارد، به پزشک اطلاع بدهید. احتمالا هم لازم است یکی از آزمایشات زیر انجام شود:
- آزمایش کلرید عرق میزان کلرید موجود در عرق کودک را نشان می دهد. این تست برای بررسی بیماری فیبروز سیستیک استفاده می شود. اگر کودک فیبروز داشته باشد، مقدار کلرید عرق او زیاد خواهد بود.
- اشعه ایکس ، سونوگرافی یا سی تی مشکلاتی که در راست روده وجود دارند را نشان می دهد. ممکن است به کودک شما مایع کنتراست داده شود تا روده ها در تصاویر بهتر دیده شوند. شاید لازم شود اپراتور آزمایشگاه مایع کنتراست را در مقعد کودک قرار دهد. اگر کودک شما تا به حال واکنش آلرژیک به مایع کنتراست نشان داده است، به اپراتور بگویید.
- تست نمونه ای از مدفوع هم می تواند مشخص کند که چه میکروبی باعث بیماری کودک شده است.
بیرون زدگی مقعد چه طور درمان می شود؟
پرولاپس رکتوم ممکن است بدون درمان خوب شود ؛ اما احتمالا یکی از گزینه های زیر برای درمان او در نظر گرفته می شود:
- آنتی بیوتیک به درمان عفونت باکتریایی کمک می کند.
- ضد انگل به درمان یا پیشگیری از عفونت انگل کمک می کند.
- نرم کننده روده به جلوگیری از یبوست کمک می کند.
- دارو های ملین با شل و ملایم کردن روده ها از به وجود آمدن یبوست کودک پیشگیری می کنند.
- تزریق که می تواند مانع از بیرون زدگی مقعد کودک شود. ممکن است یک یا چند بار داروی بی حس کننده به کودک تزریق شود . یک سوزن وارد رکتوم و دارو تزریق خواهد شد. احتمالا کودک با وارد شدن سوزن به سوراخ مقعد کمی فشار یا ناراحتی احساس می کند.
- در صورتی که سایر درمان ها مؤثر واقع نشوند، گزینه آخر جراحی خواهد بود. جراحی می تواند به برگرداندن بیرون زدگی مقعد کمک کند. این جراحی می تواند بخیه زدن در داخل سوراخ مقعد یا برداشتن بخشی از راست روده باشد که بیرون افتاده است.
جا انداختن دستی بیرون زدگی مقعد چیست؟
جا انداختن دستی روشی است که برای قرار دادن راست روده کودک در داخل مقعد انجام می شود. پزشک می تواند نشان تان بدهد که چه طور با دست این بیرون افتادگی را به داخل مقعد برگردانید. روال و مراحل انجام این کار به این ترتیب است:
- کودک را طوری روی تخت یا یک جای مسطح قرار بدهید که صورتش رو به پایین باشد. از او بخواهید زانو هایش را خم کند.
- دست های تان را بشویید و دستکش بپوشید . دستکش را با وازلین چرب کنید. اگر دستکش یا وازلین ندارید، دور انگشت تان دستمال توالت بپیچید.
- بیرون زدگی را در دو طرف سوراخ مقعد نگه دارید. اگر از دستمال توالت استفاده می کنید، انگشت تان را در مرکز راست روده قرار دهید. خیلی آرام و با فشار ثابت رکتوم کودک را به داخل مقعد هل دهید. اگر روده متورم است ؛ ممکن است لازم باشد که چند دقیقه فشار وارد کنید.
- اگر از دستمال توالت برای جا انداختن دستی استفاده کردید، انگشت تان را بیرون بکشید و دستمال توالت را در محل رها کنید. کودک شما با اجابت مزاج بعدی دستمال توالت را دفع خواهد کرد.
- مقعد کودک را بررسی کنید. شما نباید بیرون زدگی ببینید. اگر افتادگی دوباره اتفاق افتاد، می توانید همین مراحل را تکرار کنید. علاوه بر این می‌توانید رکتوم را با گاز و چسب روی باسن فرزندتان در جای خودش ثابت نگه دارید . قبل از استفاده از گاز، مقداری وازلین روی گاز بریزید. وازلین از چسبیدن گاز به رکتوم کودک جلوگیری می کند. گاز را بعد از مدتی که پزشک توصیه کرده، بردارید.
حتما بخوانید: برای یبوست کودکان چه کنیم؟ (درمانهای خانگی موثر)
چه طور می توانم بیرون زدگی مقعدی کودک را کنترل کنم؟
- مقدار مایعاتی که کودک می نوشد را افزایش دهید. مایعات می توانند به نرم نگه داشتن مزاج کودک و جلوگیری از یبوست کمک کنند . از پزشک تان بپرسید که کودک شما باید در روز چه مقدار مایعات بنوشد.
- به کودک غذا های پر فیبر بدهید. این غذاها با افزایش حجم و نرمی مدفوع کودک به کاهش یبوست کمک می کند. غذا های سالم عبارتند از میوه ، سبزیجات، نان های سبوس دار، لبنیات کم چرب، لوبیا، گوشت بدون چربی و ماهی. از بهورز یا پزشک در مورد مواد غذایی پر فیبر بپرسید.
- از کودک تان بخواهید از لگن استفاده کند . وقتی کودک روی لگن می نشیند، باید پایش به زمین برسد. باسنش هم باید هم سطح صندلی لگن باشد. نباید به جلو خم شود یا بایستد. استفاده از لگن از زور زدن و بیرون زدگی مقعد جلوگیری می کند. اگر لگن خیلی کوچک است، می توانید فرزندتان را روی توالت فرنگی بزرگسالان بگذارید.
در صورت بروز هر یک مشکلات زیر با اورژانس تماس بگیرید:
- کودک موقع تنفس مشکل دارد.
- ضربان قلب کودک تندتر از حد معمول می زند.
- کودک هوشیاری اش را از دست می دهد.
چه زمانی کودک باید تحت مراقبت های ویژه قرار بگیرد؟
- کودک درد شدیدی در ناحیه شکم دارد.
- شکم کودک بزرگ تر از حد معمول به نظر می رسد.
- خون از مقعد کودک روی لباس زیر یا پوشک او ریخته باشد .
- کودک بیرون افتادگی مقعد دارد و شما نمی توانید به صورت دستی آن را جا بیندازید.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
- کودک تب دارد.
- کودک حالت تهوع یا استفراغ دارد.
- در مورد وضعیت یا مراقبت فرزندتان سؤال یا نگرانی دارید.
حتما بخوانید: 12 غذای عااالی برای تقویت سیستم ایمنی کودک
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
باسلام فرزند من 4سال سن داره،رودش که حالت زرشکی رنگه میزنه بیرون قبلا میزد و تا 3ماه خوب بود الان مجددا همین مشکل پیش میاد واسش.چکار باید بکنیم،ممنون