۱۸ روش آموزش مسئولیت پذیری کودکان در دوران مدرسه+ فواید

مدرسه، خانه ی دوم کودک است. دانش آموزان بخش قابل توجهی از زندگی خود را در مدارس (جدا از آنچه والدین در خانه به آنها آموزش می دهند)، می گذرانند. آموزش مسئولیت پذیری به کودکان در کلاس درس بسیار مهم است. با آموزش مسئولیت به کودکان در کلاس درس، در واقع به آنها می آموزید که در خانه و اجتماع نیز مسئولیت پذیر باشند. این یک مهارت زندگی است که فرزندانمان باید در طول زندگی تمرین کنند. دانلود پاورپوینت آموزشی و سایر مطالب در این مطلب را نیز از دست ندهید.

کودکان با بزرگتر شدن، آمادگی بیشتری برای پذیرفتن مسئولیت‌ های بزرگتر پیدا می‌ کنند. والدین باید مسئولیت‌ هایی را به کودک خود محول کنند و از او انتظار داشته باشند برخی کارها را خودش انجام دهد. عدم واگذاری برخی مسئولیت ‌ها به کودک باعث لوس شدن او می شود و باعث می شود که در طی زمان خواسته ‌هایش را به راحتی به دست آورد و تبدیل به فردی متوقع و نازپرورده می شود. آموزش مسئولیت پذیری به دانش آموزان در قبال اعمال و دارایی هایش، منجر به پرورش یک اخلاق پسندیده در بزرگسالی می شود. اهمیت این موضوع به قدری ست که یک مهارت اصلی در زندگی محسوب می شود و باید در مدارس تدریس شود.

منظور ما از مسئولیت پذیری چیست؟

همه ی ما می خواهیم فرزندانمان از اهمیت مسئولیت پذیری آگاه شوند. ما همچنین از آنها می خواهیم عادات درست و قدرت های خود را توسعه دهند و در زندگی روزمره شان به این روش عمل کنند. مسئولیت پذیری شامل یادگیری موارد زیر است:

• احترام گذاشتن به دیگران و ابراز همدردی با آنها
• داشتن صداقت
• نشان دادن شجاعت در برابر اصول و عقاید خود
• احترام گذاشتن به خود
• توجه به نیازهای خود و دیگران

کودکان باید به بهزیستی افراد دیگر نیز به عنوان بخشی از مسئولیت پذیری، احترام بگذارند و نگرانی خود را نشان دهند. دلسوزی کردن با تلاش برای دیدن چیزها از دیدگاه دیگران و یادگیری اینکه احساسات آنها شبیه به خود ماست ایجاد می شود.

اطاعت در مقابل مسئولیت

والدین اغلب اطاعت را با مسئولیت اشتباه می گیرند.

بیشتر والدین دوست دارند فرزندانشان به خواسته هایشان عمل کنند، از دستورات پیروی کنند و در مقابل آنها اقتدار خود را زیر پا بگذارند. با این حال، این به معنای مسئولیت پذیری نیست!! این رفتارها تحت عنوان اطاعت طبقه بندی می شوند.

مزایای آموزش مسئولیت پذیری به کودکان

۱-ما بچه ها را پرورش نمی دهیم، در واقع بزرگسالان آینده را پرورش می دهیم

کودکان ما، بزرگسالان آینده هستند. همه ما باید در طول زندگی امتحان کنیم، شکست بخوریم و یاد بگیریم. بچه ها در دوران کودکی به فرصتی برای تمرین کردن احتیاج دارند.

عدم آموزش مسئولیت پذیری به بچه ها، باعث می شود که ما نتوانیم بزرگسالان خوب و توانمندی به جامعه تحویل دهیم. در حقیقت، مهم ترین وظیفه ی والدین، پرورش بزرگسالان مفید برای آینده است که برای موفقیت در اینکار، آموزش مسئولیت پذیری به کودک امری ضروری محسوب می شود.

۲-بچه ها یاد می گیرند که بازخورد بگیرند

با آموزش مسئولیت پذیری، کودکان یاد می گیرند که چگونه بازخورد بگیرند. آنها همچنین یاد می گیرند که چگونه انتقادات و پیشنهادات را به عنوان یک انتقاد مثبت و سازنده در نظر بگیرند. ما نباید به هر اشتباه کودک خرده بگیریم و او را سرزنش کنیم، در عوض باید آنها را به بازخورد سازنده عادت دهیم. آموزش مسئولیت پذیری به بچه ها، با نشان دادن نحوه انجام کار و تصحیح آن در صورت لزوم شروع می شود.

حتما بخوانید: روش تربیت کودک مودب و حرف گوش کن با ۱۲ نکته ساده

۳-کودک یاد میگیرد که خود را دست کم نگیرد

با آموزش مسئولیت پذیری به بچه ها، در واقع ما به توانایی های آنها اعتماد می کنیم و می دانیم که می توانند از عهده ی کارهای محوله برآیند. شاید برخی والدین فکر کنند که محول کردن کارها به کودک نوعی خودخواهی و سخت گیری است، اما با اینکار به فرزندانشان این پیام را میرسانند که آنها توانایی انجام کارها و وظایف خود را ندارند.

۴-کودک می تواند کارها را به روش خود مدیریت کند

کودکانی که مسئولیت پذیری را یاد می گیرند، کارها را به روش خود مدیریت می کنند. در واقع والدین باید جمع کردن وسایل مدرسه یا دفتر و کتاب های مورد نیاز را به عهده ی فرزندشان بگذارند. با اینکار کودک یاد می گیرد که فراموشکار نباشد و وظایف خود را به عهده ی دیگران نیندازد.

راه های آموزش مسئولیت پذیری به دانش آموزان

آموزش مسئولیت پذیری به دانش آموزان نه تنها تحصیل را آسان تر می کند، بلکه آنها را برای موفقیت در زندگی نیز آماده می سازد. اما چگونه به دانش آموزان بیاموزیم که مسئولیت پذیر باشند؟ در اینجا چند پیشنهاد وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید:

۱-الگوسازی کنید

مسئولیت پذیری را با هم تمرین کنید. می توانید جایی را به عنوان کلاس درس در نظر بگیرید و به فرزندتان نحوه ی جمع کردن وسایل، قرار دادن آنها در کیف و… را آموزش دهید. الگوسازی وظایف و نحوه ی انجام کارها را به کودکان یاد می دهد.

۲- یک نوت بوک تعاملی تهیه کنید

نوت بوک تعاملی یک ابزار آموزشی است که برای ارائه مطالب کلاس درس استفاده می شود. در حالی که معلم تدریس می کند، هر دانش آموز یک دفترچه یادداشت ایجاد می کند که اطلاعات جدید و اندیشه های خود را نشان می دهد. در واقع، نوت بوکهای تعاملی دستکاری در یادگیری هستند. نوت بوک تعاملی می تواند ابزاری عالی برای آموزش مسئولیت پذیری به دانش آموزان باشد و به آنها یاد دهد که به وظایف خود عمل کنند.

۳- مشاغل مختلف در کلاس درس را به کودک آموزش دهید

مشاغل کلاس درس فقط شامل مفسر بودن یا ساکت نگه داشتن بچه ها نیست. شما می توانید با وظایفی مانند حضور در مدرسه، مدیریت وسایل و کتاب های کلاس درس، جلوگیری از حواس پرتی های خارجی و کمک به معلم، مسئولیت پذیری را به دانش آموزان آموزش دهید.

۴- برای فرزندتان الگو باشید

کودکان یاد می گیرند و تقلید می کنند. کودکان از آنچه افراد اطراف شان انجام می دهند، یاد می گیرند. داشتن کلاس درس تمیز و نمونه ای را مثال بزنید. وظایف و عملکردهای لازم در کلاس درس را با نگرش مثبت و لبخند بیان کنید. بچه ها به طور طبیعی می خواهند کمک کنند و شنیدن اینکه شما در کودکی با خوشحالی کار کلاسی می کردید، باعث می شود از شما تقلید کنند و به آنها یاد می دهد که مسئولیت پذیری و ساماندهی را یک تجربه مثبت تلقی کنند.

۵- به فرزندتان پاداش دهید

برای نشان دادن اهمیت مسئولیت پذیری، گاهی اوقات به فرزندتان پاداش دهید تا او را به تداوم کارها تشویق نمایید.

حتما بخوانید: استفاده کودکان از موبایل خوب است یا بد؟ تاثیر امواج آن؟

۶- به دانش آموزان در انجام وظایف خود کمک کنید

بجای انجام دادن تمام کارهای کودک، در انجام وظایف به او کمک کنید. همچنین از انجام نادرست کارها یا طولانی شدن زمان انجام آنها ناامید نشوید و بجای آن سعی کنید صبور باشید و به فرزندتان بازخورد مثبت بدهید. شما می توانید به دانش آموزان یاد دهید که چگونه دفعه بعدی در انجام کارهای خود بهتر عمل کنند و در صورت نیاز به آنها کمک کنید.

۷- عواقب هر کاری را به فرزندتان نشان دهید

آیا میز کودک کثیف است؟ آیا فرزندتان کتاب ها و وسایلش را روی زمین رها می کند و بی نظم است؟

عواقب بی مسئولیتی و بی انظباتی را به فرزندتان نشان دهید. اگر دانش آموزان به وظایف خود عمل نمی کنند یا از انجام کارها شانه خالی می کنند، با آنها برخورد کنید. مثلا به کودکان توضیح دهید تا زمان اتمام کارها، حق بازی کردن و بیرون رفتن ندارند. در عوض اگر کودک تکالیف خود را سر وقت انجام می دهد، در کلاس درس فعال و حرف گوش کن است و به وظایف خود عمل می کند، به او پاداش دهید! پاداش دادن لزوما به معنای هدایای مادی نیست، بلکه بصورت کلامی و ابراز احساسات نیز قابل انجام است.

۸- وظایف و مسئولیت های کودک را به طور واضح برای او بیان کنید

دستورالعمل های واضحی ارائه دهید و اطمینان حاصل کنید که دانش آموزان انتظارات شما را می دانند. اگر آنها وظایف خود را بدانند، می توانند مسئولیت پذیر خوبی باشند.

حتما بخوانید: ۱۷ روش صحیح آموزش مسئولیت پذیری به کودک (همراه با فیلم)

۹- در مورد مسئولیت پذیری با دانش آموزان صحبت کنید

با دانش آموزان در مورد اهداف و اهمیت مسئولیت پذیری صحبت کنید. این مسئله را توضیح دهید که چرا داشتن ساختار مهم است و چرا وظایف خاصی را به هر دانش آموز اختصاص می دهید. این امر باعث می شود تا دانش آموزان نسبت به آنچه از آنها انتظار می رود، آگاه شوند و پیروی از تعهدات برای آنها آسانتر شود.

۱۰-گفتارتان را اصلاح کنید

یکی از کارهای نادرست والدین این است که برای قانع کردن فرزندشان به انجام وظایف، طرز بیان درستی انتخاب نمی کنند. برای مثال می گویند “چند بار باید بگم لباست را به گیره لباسی بزن”! این طرز گفتار موجب می شود فرزندتان در انجام کار احساس سرخوردگی یا اجبار کند. بجای اینکار بهتر است بگویید “عزیزم لطفا هر زمان که از بیرون آمدی، لباس هایت را به گیره لباسی بزن” به اینصورت فرزندتان می فهمد که اولین کاری که باید هنگام آمدن به خانه انجام دهد، آویزان کردن لباس هایش است.

۱۱-صبور باشید

همه ی بچه ها از ریخت و پاش کردن خوششان می آید. باید بپذیرید که این بخشی از دوران کودکی است. بجای عصبانی شدن و ناامیدی، سعی کنید برای فرزندتان الگو باشید و نظم و ترتیب را به شیوه ی درست به او آموزش دهید.

۱۲-کار را به یک بازی تبدیل کنید

به یاد داشته باشید که همه ی بچه ها کارهای اشتراکی و همکاری را دوست دارند. برای مثال ممکن است شستن ماشین بهمراه شما در یک روز گرم تابستانی برای کودک لذت بخش باشد. سعی کنید کارهایی از این قبیل که باعث شادی و نشاط کودک می شود را همراه او انجام دهید.

۱۳-بجای سختگیری، شوخ طبعی کنید!

وقتی فرزندتان نتواند بطور مکرر به وظایف خود عمل کند، خونسردی خود را حفظ کنید. فراموش نکنید که نصیحت زیاد یا تنبیه، به ندرت موثر واقع می شود یا در طولانی مدت کارساز نیست. سخت گیری باعث نظم و انظباط نمی شود. بجای آن سعی کنید شوخ طبع باشید. کودکان در این سن دوست دارند والدینشان هم مانند آنها بچگانه رفتار کنند.

۱۴- کودک را به شرکت در ورزش های تیمی تشویق کنید

ورزش های گروهی در فضای باز مانند فوتبال، نت بال، بسکتبال و والیبال، ابزاری عالی برای آموزش مسئولیت پذیری به کودکان است و به آنها این امکان را می دهد تا مسئولیت خود و دیگران را به عهده بگیرند، زیرا بازی های گروهی به اعتماد و همکاری تمام اعضای گروه نیاز دارد.

عضویت در تیم های ورزشی، مستلزم رعایت انظبات و صرف وقت و انرژی است. این به کودکان اهمیت نظم و تلاش را نشان می دهد.

حتما بخوانید: آشنایی با ۱۰ اشتباه والدین در تربیت کودکان (همراه با فیلم آموزشی)

ورزش تیمی همچنین به کودکان رعایت از قوانین را یاد می دهد. به این ترتیب از کودکان انتظار می رود برای شرکت در بازی، درست مانند هم تیمی های خود، قوانین بازی را رعایت کرده و از آنها پیروی کنند.

۱۵- کودک را به انجام فعالیت های هنری و نویسندگی تشویق کنید

فعالیت های هنری و نوشتن می تواند فرصتی مناسبی برای کمک به دانش آموزان باشد تا ایده های خود را در مورد آنچه که در واقع مسئول آن هستند کشف کنند. از تصاویر گرافیکی مانند گرافهای خوشه ای، نقشه های ذهنی و نمودارهای مختلف استفاده کنید تا دانش آموزان را به فعالیت مغزی ترغیب کنید و افکار آنها را در کلاس درس با هم به اشتراک بگذارید. از دانش آموزان بخواهید نقاشی کنند، شعر و داستان بنویسند و اشکالی بسازند که احساسات آنها را درباره موضوع نشان دهند. رقص و موسیقی همچنین می تواند راههای خوبی برای ابراز احساسات دانش آموزان باشد.

۱۶- به فرزندتان یاد دهید در انجام تکالیف کوتاهی نکند

انجام به موقع و صحیح تکالیف، احساس مسئولیت را به دانش آموزان القا می کند. به دانش آموزان یاد دهید که تحت هر شرایطی اولین کاری که باید انجام دهند، تکمیل تکالیف مدرسه است. به آنها اجازه ندهید که در انجام اینکار کوتاهی کنند.

۱۷- رهبری گروه را به کودکان محول کنید

محول کردن رهبری گروه های کوچک در مدرسه به دانش آموزان، احساس مسئولیت آنها را ترغیب می کند. استفاده از این روشهای رهبری و همکاری گروهی می تواند باعث افزایش مسئولیت دانش آموزان در کلاس درس شود.

حتما بخوانید: روش آموزش مسئولیت پذیری کودکان در خانواده +نکات مهم

۱۸- کودک را به ارائه و سخنرانی در کلاس درس تشویق کنید

درست همانطور که قطعات یک پازل کاملاً در کنار هم قرار می گیرند و تصویر کاملی را به بیننده ارائه می دهند، دانش آموزان نیز می توانند به بخشی از یک پازل در کلاس درس تبدیل شوند. از هر دانش آموز بخواهید در مورد یک موضوع خاص تحقیق کند و در مورد آن مطالبی بیاموزد، سپس با بقیه کلاس همکاری کند و اطلاعات را به همکلاسی های خود منتقل کند. این کودکان را تشویق می کند تا به اعتماد بنفس بیشتری برسند و از اینکه به همکلاسی هایشان مطالب مختلف می آموزند، احساس مفید بودن کنند.

---

زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!

---