چگونه به فردی که دچار افسردگی است کمک کنیم؟ (بایدها و نبایدها)
حمایت و تشویق ما می تواند نقش مهمی در بهبودی عزیزانمان داشته باشد. اگر یکی از نزدیکانتان به افسردگی مبتلاست، می توانید از طریق نکات گفته شده در این مطلب به او کمک کنید.
چگونه می توانیم به فرد مبتلا به افسردگی کمک کنیم؟
افسردگی نوعی اختلال جدی اما قابل درمان است که میلیون ها انسان را از جوان گرفته تا پیر و از طریق همه جنبه های زندگی تحت تأثیر قرار می دهد. این امر در زندگی روزمره اختلال ایجاد کرده و باعث ایجاد ناراحتی شدید می شود. افسردگی نه تنها به افراد مبتلا صدمه می زند بلکه همه افراد اطراف بیمار را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
اگر شخصی که دوستش دارید افسرده باشد، ممکن است احساسات دشواری از جمله ناتوانی، ناامیدی، عصبانیت، ترس، گناه و غم و اندوه را تجربه کنید. این احساسات همه طبیعی است. برخورد با افسردگی یک دوست یا اعضای خانواده آسان نیست. در این میان اگر شما هم از سلامتی خود غافل شوید، ممکن است صدماتی به شما نیز وارد شود.
بطور کلی همراهی و پشتیبانی شما می تواند برای بهبودی عزیزانتان بسیار مهم باشد. می توانید به آنها کمک کنید تا با علائم افسردگی کنار بیایند، بر افکار منفی غلبه کنند و انرژی، خوش بینی و لذت بردن از زندگی را بازیابی کنند. ابتدا باید یاد بگیرید که با فرد افسرده چگونه صحبت کنید و به او آرامش دهید. در زمان کمک به درمان دوست یا اعضای خانوادتان، فراموش نکنید که از سلامت روانی خود هم مراقبت کنید. شما برای حمایت کامل شخص موردعلاقه خود، به سلامت جسمی و روحی نیاز خواهید داشت.
درک افسردگی یک دوست یا یکی از اعضای خانواده
افسردگی یک بیماری جدی است. جدی بودن افسردگی را دست کم نگیرید. افسردگی انرژی، خوش بینی و انگیزه فرد را تخریب می کند. عزیز افسرده شما فقط با نیروی اراده خود نمی تواند از این وضعیت خلاصی یابد و به کمک دیگران هم نیاز دارد.
علائم افسردگی شخصی نیستند. افسردگی باعث می شود تا فرد در یک سطح عاطفی عمیق با هر کسی ارتباط برقرار کند، بخصوص افرادی که بیشتر آنها را دوست دارند. همچنین گفتن حرف های ناراحت کننده و خشمگینانه در بیماران معمول است. به یاد داشته باشید که شخصی که اینگونه صحبت می کند، دوست (یا فرد مورد علاقه ی شما نیست)، بلکه بیماری افسردگی درون آن است. پس سعی کنید حرف های فرد مبتلا به افسردگی را به بیماری او نسبت دهید نه شخصیت او!
پنهان کردن بیماری، آن را از بین نمی برد. عذر و بهانه آوردن، پنهان کردن بیماری از دیگران، دروغ گفتن به اعضای خانواده و دوستان و… راه چاره محسوب نمی شوند. در حقیقت، این ممکن است فرد افسرده را از پیگیری معالجه دور نگه دارد.
فرد افسرده تنبل یا بی انگیزه نیست. هنگامی که از افسردگی رنج می برید، فقط فکر کردن به کارهایی که می تواند به بهبودی شما کمک کند هم می تواند خسته کننده یا غیرممکن باشد. صبر کنید تا دوست خود را ترغیب کنید اولین گامهای کوچک را برای بهبودی بردارد.
شما نمی توانید افسردگی شخص دیگری را “درمان” کنید. هر چقدر هم که برای بهبودی عزیزتان تلاش کنید، قادر به درمان کامل افسردگی نخواهید بود. شما تنها می توانید روند بهبودی را سرعت بخشید. شما مقصر افسردگی یا ناراحتی دوستتان نیستید. در نهایت بهبودی بیماری در دست شخص افسرده است و شما با عشق و حمایت از او خواهید توانست به بهبود بیماری اش کمک کنید.
شناخت علائم افسردگی در یک فرد
خانواده و دوستان فرد بیمار، اغلب اولین خط دفاعی در مبارزه با افسردگی محسوب می شوند. به همین دلیل شناختن علائم و نشانه های افسردگی بسیار مهم است. با شناخت علایم ممکن است خود شما حتی زودتر از دوستتان، به بیماری او پی ببرید. این امر به انگیزه بیمار و پیگیری درمان کمک می کند.
به علایم افسردگی ازجمله موارد زیر توجه داشته باشید:
- به نظر می رسد عزیزتان دیگر به هیچ چیز اهمیت نمی دهد. او علاقه خود را به کار، رابطه جنسی، سرگرمی و سایر فعالیتهای لذت بخش از دست داده است. همچنین از دوستان، خانواده و سایر فعالیتهای اجتماعی دور شده است.
- چشم انداز تاریک و ناامید کننده ای از زندگی دارد. فرد افسرده ناراحت، تحریک پذیر، دمدمی مزاج، حساس و بداخلاق است. همچنین در مورد احساساتی مانند “درماندگی” یا “ناامیدی” صحبت می کند.
- با دردهای مزمن مواجه می شود. فرد افسرده غالباً از دردهایی مانند سردرد، درد معده و کمردرد شکایت دارد. یا از احساس خستگی و بیحالی دایمی شکایت می کند.
- خواب کمتر یا بیشتر از حد معمول دارد. بیمار افسرده غیر قابل تشخیص، فراموشکار و بی نظم است و برنامه ی خواب مشخصی ندارد.
- بیشتر یا کمتر از حد معمول می خورد. فرد افسرده اخیراً بصورت غیرارادی چاق یا لاغر شده است.
- الکل یا مواد مخدر مصرف می کند. نوشیدن زیاد یا سوء استفاده از مواد مخدر، از جمله قرص های خواب آور و داروهای مسکن نیز از نشانه های افسردگی محسوب می شود که نیاز به پیگیری جدی دارد.
چگونه با فرد افسرده صحبت کنیم؟
بعضی اوقات صحبت با فرد افسرده دشوار است. ممکن است بترسید که اگر نگرانی های خود را مطرح کنید، فرد عصبانی می شود، احساس توهین می کند یا نگرانی های شما را نادیده می گیرد. شما باید از سوال های خود و نحوه ی صحبت با فرد افسرده اطمینان حاصل کنید.
اگر نمی دانید از کجا شروع کنید، پیشنهادات زیر ممکن است به شما کمک کند. اما به یاد داشته باشید که شنونده دلسوز بودن از نصیحت کردن بسیار مهمتر است. لازم نیست سعی کنید دوست یا اعضای خانواده خود را “درمان کنید”. شما فقط باید یک شنونده خوب باشید. غالباً صحبت کردن رو در رو می تواند کمک شایانی به فرد بیمار بکند. فرد افسرده را ترغیب کنید تا در مورد احساسات خود صحبت کند و حاضر شوید بدون قضاوت فقط گوش کنید.
حتما بخوانید: آیا افسردگی ارثی است و اگر درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
انتظار نداشته باشید که تنها یک مکالمه، پاسخگوی تمام مشکلات باشد. افراد افسرده تمایل دارند که از دیگران جدا شوند و خود را منزوی کنند. شاید لازم باشد بارها و بارها با فرد بیمار صحبت کنید. پس ملایم و در عین حال پایدار باشید.
راه های شروع مکالمه:
برای شروع مکالمه با فرد افسرده، می توانید از جملات زیر استفاده کنید:
- جدیدا مثل همیشه نیستی و من نگرانت هستم
- چند وقتی ست که تغییر کرده ای و من از این موضوع تعجب می کنم
- میخاهم ببینمت و در مورد مشکلات اخیر با تو صحبت کنم
سؤالاتی که می توانید بپرسید:
- از چه موقع این احساس را داری؟
- آیا اتفاقی افتاده است که باعث ناراحتی ات شده؟
- چگونه می توانم در حال حاضر به بهترین وجه از تو حمایت کنم؟
- آیا تا بحال به کمک گرفتن از دیگران فکر کرده ای؟
به یاد داشته باشید که تشویق و امید برای حمایت از فرد افسرده بسیار مهم است. صحبت با بیمار بصورتیکه او احساس راحتی و امید کند اهمیت زیادی دارد.
نکاتی برای صحبت کردن با فرد افسرده
حرف های امید بخشی که می توانید به فرد افسرده بگویید:
- تو تنها نیستی. من در این مدت سخت کنار تو هستم.
- شاید شرایط الان برایت سخت بنظر برسد ولی همه چیز درست می شود.
- لطفا به من بگو برای کمک به تو چه کاری از دستم بر می آید.
- حتی اگر نتوانم دقیقا احساساتت را درک کنم اما می توانم از تو مراقبت کنم و کمک حالت باشم.
- تو و زندگی ات برای من مهم هستید.
- وقتی می خواهی تسلیم شوی، به خودت بگو که فقط یک روز، یک ساعت یا دقیقه دیگر ادامه خواهی داد. به این ترتیب بر احساساتت غلبه کن.
حرف هایی که نباید به فرد افسرده گفته شود:
- همه ی این مشکلات فقط تصورات ذهنی تو هستند.
- این شرایط سخت در زندگی همه وجود دارد.
- سعی کن نیمه ی پر لیوان را ببینی.
- چرا می خواهی بمیری وقتی دلایل زیادی برای زندگی کردن داری.
- من نمی توانم کاری برای وضعیت الان تو انجام دهم.
- تو باید الان احساس بهتری داشته باشی.
خطر خودکشی واقعی است
اگر فکر می کنید که خطر خودکشی وجود دارد، هرگز دوستتان را تنها نگذارید.
شاید خودکشی یکی از عزیزانمان برای ما یک کابوس باشد اما یک فرد افسرده ممکن است راه دیگری پیدا نکند. افسردگی ابراز قضاوت را از فرد می گیرد و تفکر را تحریف می کند و باعث می شود یک فرد عاقل باور کند که مرگ تنها راه پایان دادن به دردی است که احساس می کند.
خودکشی فرد افسرده یک خطر بسیار واقعی است و دانستن علائم هشدار دهنده مهم است. برخی علایمی که نشان از خودکشی قریب الوقوع دارد عبارتنداز:
- صحبت در مورد خودکشی و مرگ یا آسیب رساندن به خود (داشتن دغدغه مرگ)
- ابراز احساس ناامیدی یا نفرت از خود
- انجام کارهای خطرناک و آسیب زا
- انجام کارهای مشکوک و خداحافظی کردن از همه
- جست و جو کردن قرص، اسلحه یا اشیاء کشنده دیگر
- احساس ناگهانی آرامش پس از یک دوره افسردگی
اگر فکر می کنید یک دوست یا یک عضو خانواده تان ممکن است اقدام به خودکشی کند، منتظر نمانید و در مورد نگرانی های خود با او صحبت کنید. بسیاری از افراد ناراحت می شوند که موضوع را مطرح کنند اما این یکی از بهترین کارهایی است که می توانید برای شخصی که به خودکشی فکر میکند انجام دهید. صحبت صریح و روشن درباره افکار و احساسات خودکشی می تواند زندگی یک شخص را نجات دهد، بنابراین اگر نگران هستید، با بیمار صحبت کنید و سریعاً به دنبال کمک حرفه ای باشید!
تشویق فرد افسرده برای دریافت کمک
شما نمی توانید فرد افسرده را کاملا درمان کنید اما می توانید او را تشویق کنید که از کسی کمک بگیرد. وارد کردن یک فرد افسرده به مرحله ی درمان می تواند دشوار باشد. افسردگی باعث تحلیل انرژی و انگیزه می شود، بنابراین حتی مراجعه به پزشک یا یافتن پزشک خوب هم می تواند برای دوست شما دلهره آور به نظر برسد. افسردگی همچنین شامل روشهای منفی تفکر است. فرد افسرده ممکن است باور داشته باشد که اوضاع ناامید کننده و درمان بیهوده است.
به دلیل این موانع، متقاعد کردن فرد افسرده برای مراجعه به پزشک و طی کردن مراحل درمانی گامی اساسی در بهبود افسردگی است.
حتما بخوانید: نتایج جدیدترین تحقیقات در دنیا! آیا افسردگی درمان قطعی دارد؟
اگر دوست یا اعضای خانواده شما در برابر معالجه مقاومت می کند، می توانید اقدامات زیر را بکار ببرید:
- انجام یک معاینه ی عمومی و معمول را پیشنهاد دهید. ممکن است برای فرد افسرده مراجعه به یک متخصص روان بسیار دلهره آورتر از مراجعه به یک پزشک عمومی باشد. مراجعه منظم به پزشک در واقع گزینه بسیار خوبی است، زیرا پزشک می تواند دلایل پزشکی افسردگی را مشخص کند. اگر پزشک افسردگی را تشخیص دهد، می تواند دوست شما را به روانپزشک یا روانشناس ارجاع دهد.
- به فرد افسرده کمک کنید که یک پزشک یا درمانگر خوب پیدا کند و در اولین مراجعه به همراه او بروید. پیدا کردن پزشک مناسب می تواند مشکل باشد و اغلب یک روند آزمون و خطا است. برای یک فرد افسرده که انرژی کمی دارد، کمک به برقراری تماس و جستجوی گزینه ها کمک بزرگی محسوب می شود.
- دوست عزیز خود را تشویق کنید تا لیست کاملی از علائم و ناراحتی ها را برای ارایه به پزشک تهیه کند. تمام موارد، حتی آنهایی که فکر می کنید به افسردگی مربوط نیست را هم ذکر کنید. مثلا معده دردهای روزانه و تشدید علایم بیماری در صبح ها و مواردی از این قبیل نباید از قلم بیفتد.
حمایت از معالجه فرد افسرده
یکی از مهمترین کارهایی که می توانید برای کمک به یک دوست یا اقوام مبتلا به افسردگی انجام دهید، این است که عشق و پشتیبانی بی قید و شرط خود را در تمام مراحل درمان ادا کنید. این شامل دلسوزی و صبر است، که همیشه برای مقابله با افکار منفی، ناراحتی و نوسانات خلقی فرد افسرده لازم است.
- هر کمکی را که شخص به آن نیاز دارد (و مایل به پذیرش آن است) ارائه دهید. به دوست خود کمک کنید تا قرار ملاقاتها و گزینه های درمانی را در نظر داشته باشد و با هر روش درمانی مشخص شده توسط پزشک، موافقت کند.
- انتظارات واقع بینانه ای داشته باشید. تماشای مبارزه یک دوست یا اعضای خانواده با افسردگی، می تواند ناامید کننده باشد، به خصوص اگر پیشرفت مورد انتظار حاصل نشود. صبور بودن مهم است. حتی با بهترین درمان، درمان افسردگی یک شبه اتفاق نمی افتد.
- الگوی فرد افسرده باشید. با اتخاذ یک شیوه زندگی سالم تر و تقویت روحیه ی فرد افسرده، از طریق راههای زیر الگوی او باشید: یک چشم انداز مثبت به زندگی داشته باشید، بهتر غذا بخورید، از الکل و مواد مخدر دوری کنید، ورزش کنید و برای حمایت از دیگران کمک بخواهید.
- دوستتان را به فعالیت تشویق کنید. از دوست عزیز خود دعوت کنید تا در فعالیت های انرژی بخش و دوست داشتنی مانند رفتن به پیاده روی یا صرف شام در یک رستوران مورد علاقه به شما بپیوندد. ورزش کردن بسیار مفید است، بنابراین سعی کنید عزیز افسرده خود را به حرکت وادارید. پیاده روی با هم یکی از ساده ترین گزینه ها است. پایدار و مقاوم باشید، دلسرد نشوید یا توقف نکنید.
- مصمم و ثابت قدم بمانید. انجام وظایفی که بسیار ساده بنظر می رسند، برای شخص مبتلا به افسردگی می تواند مشکل باشد. سعی کنید صبور باشید و آرامش خود را حفظ کنید. از دادن مسئولیت های سنگین به افراد افسرده اجتناب کنید.
حتما بخوانید: علت اصلی افسردگی در کودکان و نوجوانان از دیدگاه جدیدترین تحقیقات دنیا چیست؟
خود مراقبتی
حل مشکلات افرادی که به آنها اهمیت می دهیم یک انگیزه طبیعی است، اما شما نمی توانید افسردگی شخص دیگری را کنترل کنید. با این حال، می توانید خود مراقبتی را انجام دهید. حفظ سلامتی خودتان هم به اندازه ی درمان افسردگی دوستتان اهمیت دارد، بنابراین بهزیستی خود را در اولویت قرار دهید.
توصیه ی مهمانداران هواپیما را به خاطر بسپارید: قبل از اینکه به دیگران کمک کنید، ابتدا ماسک اکسیژن خود را بگذارید. به عبارت دیگر، سلامتی خود را در اولویت قرار دهید چون اگر نتوانید سلامتی خود را حفظ کنید، قادر نخواهید بود به عزیزانتان کمک کنید. به این فکر کنید که اگر بیمار شوید، به بیماری دوستتان نیز کمکی نخواهید کرد پس از خود مراقبت کنید تا انرژی لازم را داشته باشید. اگر میخواهید به دوست افسرده ی خود کمک کنید، توصیه های زیر را مد نظر داشته باشید:
صادقانه رفتار کنید. ارتباط صادقانه در اکثر موارد به روابط طولانی مدت خواهد انجامید. اگر سکوت را انتخاب کنید، فرد افسرده از شما انرژی منفی دریافت می کند و بیماری اش بدتر می شود. به آرامی در مورد اینکه چه احساسی دارید با دوستتان صحبت کنید و با او رابطه ی صمیمانه برقرار نمایید.
مرزها را تعیین کنید. اگر اجازه دهید زندگی شما تحت کنترل افسردگی عزیزان تان قرار بگیرد، سلامتی خود را از دست خواهید داد. شما نمی توانید یک پرستار ۲۴ ساعته باشید و همچنان سالم بمانید. برای جلوگیری از فرسودگی و نارضایتی، برای آنچه را که می خواهید و قادر به انجام آن هستید، محدودیت هایی وضع کنید. شما یک پزشک یا درمانگر نیستید بنابراین مسئولیت آن را بر عهده نگیرید.
زندگی روزمره خود را ادامه دهید. در حالی که ممکن است برخی از تغییرات در امور روزمره شما هنگام مراقبت از دوست یا اعضای خانواده تان اجتناب ناپذیر باشند اما تمام تلاش خود را برای رفتن سر قرارها و دورهمی با دوستان تان انجام دهید. اگر دوست عزیز افسرده شما قادر به مسافرت رفتن نیست، از فرد دیگری بخواهید شما را همراهی کند.
حتما بخوانید: علایم افسردگی شدید در زنان و همه نکات مهم که باید بدانید!
به دنبال پشتیبانی باشید. کمک خواستن از افراد دیگر برای کمک به فرد افسرده به معنای خیانت نیست. عضویت در یک گروه پشتیبانی، گفتگو با یک مشاور یا گفتگو با یک دوست قابل اعتماد به شما کمک می کند تا این زمان سخت را پشت سر بگذارید. نیازی نیست در مورد افسردگی یا خیانت به شخص مورد علاقه تان به دنبال جزئیات باشید، در عوض بر احساسات خود و آنچه احساس می کنید تمرکز کنید. اطمینان حاصل کنید که با فردی که از او کمک خواسته اید، کاملاً صادق باشید. کسی را انتخاب کنید که بدون وقفه و بدون قضاوت به حرف های شما گوش کند.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
بسیار بسیار متشکرم از مطالب مفید و کاربردی شما .