کودکان در مواجهه با ترس در معرض آسیب جدی می‌باشند زیرا که قادر به درک درست شرایط نیستند و نمی‌توانند موارد واقعی یا غیرواقعی را تشخیص دهند. این‌گونه تهدیدها و خطرها برای کودکان کاملاً واقعی تلقی می‌شود و نمی‌توانند ترس خود را کنترل کنند. والدین نیز غالباً توانایی کاملی برای مقابله با ترس در کودکان را ندارند و نمی‌توانند به آنها اطمینان دهند که چیزی برای ترسیدن وجود ندارد. از این رو ترسی که در کودکان نهادینه می‌شود، تاثیر منفی بر رشد کودک گذاشته و او را در معرض مشکلات استرس و اضطراب در ادامه‌ی زندگی قرار می‌گیرد. در این مقاله رایج ترین ترس های کودکان در سنین مختلف را برای شما بررسی کردیم و روش های مقابله با آن را به شما آموزش خواهیم داد.
ترس در سنین مختلف
| کودک در سنین ۲ تا ۵ سال | کودک در سنین ۵ تا ۷ سال | کودک در سن ۷ تا ۱۲ سال |
| ترس از دستشویی
ترس از تاریکی ترس از سایه ها ترس از تنها خوابیدن ترس از آب و هوا ترس از صداهای بلند |
ترس از تاریکی
ترس از آتش ترس از آدم های بد ترس از مورد آزمون قرار گرفتن ترس از طرد شدن توسط هم سن و سالان ترس از پزشک و آمپول ترس از حشرات و حیوانات |
ترس از آدم های بد و روح
ترس از تنها در خانه ماندن ترس از مردن ترس از مریضی ترسی از مشکلات درسی ترس از طرد شدن توسط هم سالان |
۱- ترس از پزشک
ترس از پزشکان، از مهم‌ترین و رایج‌ترین انواع ترس در کودکان است. کودکان پزشکان را دوست ندارند، چون به تصور خودشان دکتر‌ها کارهایی مثل آمپول زدن و خون گرفتن انجام می‌دهند که دردناک هستند.
۲- ترس از تنهایی
بیشتر کودکان وقتی در کنار پدر و مادر خود هستند، احساس ترس نمی‌کنند، اما به محض تنها شدن ترس تمام وجودشان را فرا می‌گیرد. از تنها شدن نوعی بازی درست کنید و از این طریق، به کودک کمک کنید تا بر ترسش از تنهایی غلبه کند.
۳- ترس از تاریکی
طبق نظر روانشناس کودک کلینیک روانشناسی خوب ترس از تاریکی یکی از رایج ترین ترس ها میان کودکان است و آن ها با این فکر که نمی توانند محیط اطراف خود را ببینند دچار ترس می شوند . کودکان به خاطر حس نا شناختگی در تاریکی دچار ترس می شوند .
۴- ترس از شرایط آب و هوایی
صدای زوزه کشیدن باد و صداهای بلند ترسناک هستند. کودکان در چنین مواقعی احساس می‌کنند به کمک پدر و مادر برای محافظت از آنها نیاز دارند. ترس از صداهای بلند بیرون از خانه مثل صدای رعد و برق، از دیگر انواع ترس در کودکان است. در چنین شرایطی، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که به او کمک کنید تا شناخت بیشتری از شرایط آب و هوایی پیدا کند و حتی از آن لذت ببرد.
۵- ترس از موجودات خیالی
کودکان ممکن است هر سایه و یا نور و یا هر حرکت و صدایی را به موجودات عجیب و ترسناک نسبت دهند و از آن جایی که کودکان دارای قوه ی تخیل قوی هستند به راحتی می توانند از آن ها موجوداتی ترسناک بسازند .
۶- ترس از غریبه‌ها
ترس از غریبه‌ها ترس سالمی محسوب می‌شود و از کودکان در مقابل کسانی که آنها را نمی‌شناسند، محافظت می‌کند. این ترس زمانی دردسرساز می‌شود که کودک از دوستانی که زیاد آنها را نمی‌بیند هم می‌ترسد و از آنها دور می‌شود.
استرس کودکان در مدرسه: دلائل، علائم و کارهایی که والدین باید انجام دهند
۷- خواب های بد
کودکان به خاطر دلایل مختلفی می توانند شب ها کابوس ها و خواب های بدی ببینند و نتوانند خواب راحتی داشته باشند و ممکن است از خواب بپرند و گریه کنند و جیغ بکشند . این ترس به دلیل قوه ی تخیل کودکان می باشد و ممکن است که دلایل کابوس آن ها از اختلال خواب نشات گرفته باشد.
۸- ترس از جدایی از پدر و مادر
کودکان همیشه از پدر و مادر خود می‌خواهند که آنها را تنها نگذارند و زمانی که از آنها جدا می‌شوند، پیش خود فکر کنند «اگر مامان بابام دیگه هیچ‌وقت برنگردند چی؟» ترس از جدایی از پدر و مادر یکی از رایج‌ترین انواع ترس در کودکان است.
گام های کاهش ترس در کودکان
۱- ریشه یابی
اولین گام برای مقابله با ترس کودکتان این است که دلیل ترس او را بیابید، کافیست تا با او صحبت کنید و از و بخواهید دلیل ترسش را بیان کند. به او اطمینان دهید با صحبت کردن درباره ترس و دلیل آن میتواند بر آن غلبه کنید. گاهی کودکان نمی توانند کلمات مناسبی را برای بیان علت ترس خود بیان کنند. با سوالات جزئی به علت دقیق ترس کودک پی ببرید.
۲- تصدیق احساسات کودک
پس از آن که ریشه اصلی ترس فرزندتان را کشف کردید، اکنون باید این احساس را به وی انتقال دهید که صحبت هایش را جدی گرفته اید و آنها را تصدیق می کنید. شاید مسایلی که فرزندتان را می ترساند برای شما بی ارزش و خنده دار باشد اما برای او کاملا جدی و واقعی است. هنگامی که او از چیزی می ترسد او را تحقیر نکنید یا به او نخندید. همچنین متقاعد کردن کودک برای اینکه دلیلی برای ترسیدن وجود ندارد، نتیجه عکس می دهد.
۳- برنامه ریزی
برای تطبیق دادن کودک با عوامل ترس کم کم او را آماده کنید و به تدریج او را با ترس تنها بگذارید. به عنوان مثال اگر کودک در هنگام خواب از تاریکی می ترسد برای او برنامه ای در نظر بگیرید که فقط تا آخر هفته کنار او می خوابید و طی این چند روز در مورد این موضوع با او صحبت کنید و اقدامات لازم را در این زمینه مانند اماده کردن کودک، خواندن کتاب، خاموش کردن چراغ ها و سپس تنها گذاشتن کودک انجام دهید.
۴- کمک به مقابله با ترس
۱- ایجاد تغییر به زمان نیاز دارد. ترس احساس بسیار قوی است که برای مقابله با آن باید زمان زیادی صرف کرد. مراقبین کودک می توانند با تشویق کودک و یادآوری نقاط قوت کودک حس اعتماد به نفس و شجاعت او را تقویت کنند.
۲- به کودک کمک کنید تا به آرامی و به تدریج با ترس های خود مقابله کند. با هم به سمت سایه هایی که ایجاد ترس کرده اند بروید. هیولاهای زیر تخت را با هم بررسی کنید. به او کمک کنید تا شجاعت خود را بشناسد.
۳- در زمان خواب کودک را تا تا تخت خواب همراهی کنید. برای او کتاب بخوانید و به او احساس امنیت بدهید.
۴- اگر کودک از دکتر می ترسد، شاید بازی در نقش دکتر یا وسایل پزشکی اسباب بازی بتواند تا حدی به او کمک کند. برخی از کودکان با در دست داشتن اسباب بازی وسایل پزشکی خود خیلی راحت تر و با ترس کمتر به مطب پزشک می روند.
۵- به اصطلاح وسایل آرام کننده همچون عروسک می تواند به کودکان کمک کنند تا بر ترس خود غلبه کنند. به ویژه زمانی که شما مجبور به ترک او هستید و نمی توانید در کنارش باشید.
۶- از افراد، اماکن و چیزهایی که باعث اضطراب کودک می‌شود دوری نکنید.
۷- اگر کودک از روبه رو شدن با عامل ترس امتناع می کند از اجبار برای غلبه به ترس کودک استفاده نکنید. به او فرصت دهید تا خودش زمان مواجه را تعیین کند. هیچگاه کودک خود را تنبیه نکنید.
۸- خواندن کتاب های قصه که در آن کودکان نقش افراد قهرمان را بازی می کنند و یا تشویق به دیدن فیلم های با نقش کودکان قهرمان می تواند به کودک در مقابله با ترس هایش کمک کند.
۹- به او بگویید که او شجاع است و در مقابله با ترس هایش موفق خواهد شد و در این مسیر حمایت شما را همیشه خواهد داشت.
ویدیوی کوتاه ولی کاربردی
حرف آخر
در مواردی که ترس کودک آنقدر شدید است که با به‌کارگیری این روش‌ها موفق به کاهش یا از بین بردن آن نمی‌شوید، بهتر است به روانشناس کودک مراجعه کنید و مشکل کودک را با او درمیان بگذارید.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
