۳ علت شیطنت کودکان و ۱۰ روش کنترل آنها

هر پدر و مادری حداقل هر چند وقت یکبار با “شیطنت” فرزند خود روبرو می شود. شیطنت کودک موجب عصبانیت و آشفتگی والدین و کل اعضای خانواده می شود.

جالب است بدانید که بچه ها ذاتاً شیطان و شلوغ هستند. کودکان کنجکاو هستند و دوست دارند تجربه کنند، لمس کنند، بازی کنند و وسایل مختلف را از هم جدا کنند. در این زمان ممکن است به خود یا دیگران آسیب یا صدمه بزنند و بد رفتاری کنند. اگر به چیزی که می خواهند نرسند، ممکن است فریاد بزنند، به دیگران ضربه بزنند یا خشمگین شوند. وقتی رفتارهای خشونت بار یا غیرقابل قبول کودک از کنترل خارج شد، والدین باید وارد عمل شوند و فرزند خود را کنترل کنند.

شیطنت کودک ممکن است احساسات زیر را در والدین ایجاد کند:

• احساس ناتوانی
• احساس ترحم و همدردی با کودک
• عصبانیت و ناراحتی
• ترس و دلهره

مسلما هیچ والدی دوست ندارد که چنین شرایطی را تجربه کند. اما مهمترین دلایل شیطنت کودکان چیست و چه عواقبی برای آنها و والدین بهمراه دارد؟ بهترین راه جلوگیری از رفتارهای خشن و شیطنت آمیز کودکان چیست؟ در این مطلب به این سوالات پاسخ داده شده است. اگر فرزند شلوغ و شیطانی دارید، بهتر است ابتدا به علل شیطانی کودک پی ببرید و سپس برای آرام کردن او، از ترفندهای ارایه شده در این پست استفاده کنید.

دلیل جیغ زدن کودک و ۱۲ کاری که والدین حتما باید انجام دهند

دلایل شیطنت بچه ها چیست؟

۱- نیازهای جسمی

بچه ها در زمان گرسنگی، خواب آلودگی یا مریضی گریه می کنند، تحریک پذیر می شوند یا شست خود را می مکند. گاهی اوقات مصرف مقدار زیاد قند و شکر توسط کودک، باعث بیش فعالی و یا خواب آلودگی او می شود. والدین ممکن است از نیازهای اساسی و جسمی فرزندشان آگاهی نداشته باشند و ندانند که او چه مشکلی دارد. بهتر است بجای مقصر دانستن کودکان و برچسب زدن به آنها، ابتدا از نیازهای اساسی و جسمی آنها آگاه شوید و دست از سرزنش کردن بردارید. قبل از اینکه بخاطر شیطنت و شلوغ بودن فرزندتان او را سرزنش کنید، ابتدا به چک لیست زیر نگاهی بیندازید و ببینید که آیا تمام نیازهای اساسی کودک را برطرف کرده اید یا خیر:

• آیا کودک تغذیه ی خوبی دارد و به غذاهای بی ارزش وابسته نشده است؟
• آیا کودک بیمار است یا از نظر جسمی آسیب دیده یا تحریک شده است؟
• آیا کودک به غذاهای خاص حساسیت دارد و باید از مصرف برخی غذاها خودداری کند؟
• آیا کودک وقتی برای تمرینات بدنی، ورزش کردن و استراحت دارد؟
• آیا کودکان بیمار می توانند با محیط خانه و مدرسه کنار بیایند؟
• آیا کودک می داند چگونه بهداشت را رعایت کند؟ آیا در مورد بدن خود آگاهی کافی دارد؟
• آیا کودک پرخوری یا کم خوری می کند؟

۲- رسیدن به مراحل رشد

رشد مغز کودک تا نوجوانی ادامه دارد. گاهی اوقات رشد ممکن است نسبت به سن کودک بسیار کند یا خیلی سریع باشد. والدینی که روند رشد کودک خود را درک می کنند، بهتر می توانند با خواسته ها و نافرمانی های کودک در حال رشد کنار بیایند. وقتی رشد مغز کند یا سریع است، عوارض زیر ممکن است در کودک ایجاد شود:

• کودک سه و نیم تا چهار ساله می تواند دستورات دیگران را درک کند و از آنها پیروی کند. عکس این موضوع، نشاندهنده ی وجود یک مشکل است.
• برخی از کودکان به دلیل تحریک بیش از حد غدد، بیش فعال می شوند. آنها هیچ کنترلی بر خود و اعمالشان ندارند و به خود و دیگران آسیب می رسانند.
• بچه ها با هم متفاوت هستند. برای مثال انجام فعالیت های معمول و روزمره می تواند برخی از کودکان را خسته کند. در حالی که برخی دیگر از کودکان باید با فعالیت زیاد، انرژی اضافی خود را تخلیه کنند.
• گاهی اوقات ممکن است کودک در مقابل احساسات طاقت فرسایی مانند عصبانیت، ترس یا ناامیدی، ناتوان و ضعیف باشد.
• کودک ممکن است نتواند در برابر کارهای ممنوعه مثل دروغ گفتن، تقلب، بد دهنی، سرقت و غیره مقاومت کند یا برای کنترل آنها آموزش ندیده باشد.
• کودکانی که وقت زیادی را با ابزارهای الکترونیکی می گذرانند یا دوست دارند بیشتر بازی کنند، ممکن است نتوانند روی وظایف خود تمرکز کنند.
• کودکان ممکن است در پیروی از دستورالعمل ها یا درک زبان والدین یا معلمان مشکل داشته باشند.

۱۱ علت اصلی انرژی زیاد کودک و روشهای ساده مدیریت آن در منزل

۳- ادعای استقلال

کودکان در سنین رشد می خواهند استقلال خود را بدست آورند و دوست دارند کارها را به تنهایی انجام دهند. در چنین شرایطی، والدین باید با احتیاط از کودک مراقبت کنند تا در این حین، به خود یا دیگران آسیب نرساند. والدین باید برای چنین شرایطی آماده باشند. در زیر برخی از مواردی که ممکن است بچه های شیطان سعی در استقلال آن داشته باشند آورده شده است:

• کودکان سعی می کنند برای اثبات استقلال خود، از مرزهای تعیین شده توسط والدینشان فراتر بروند.
• کودکان ممکن است برای انتخاب غذا، لباس یا اسباب بازی ها، با نظر والدین خود موافقت نکنند. آنها دوست دارند انتخاب خود را داشته باشند.
• کودک ممکن است از طریق بد دهانی یا آزار و اذیت دوستان، همکلاسی ها یا خواهر و برادر کوچکتر، سعی کند بر آنها تسلط پیدا کند.
• کودکان در حین بزرگ شدن می خواهند کارهایی را به تنهایی انجام دهند و سعی می کنند طوری رفتار کنند که انگار همه چیز را می دانند.
• کودک ممکن است بخواهد که پول داشته باشد و آن را برای چیزهایی که دوست دارد خرج کند.
• کودک ممکن است مسائل و روابط بین بزرگسالان در خانواده را درک نکند و احساس غریبی کند.
• کودک غالباً بر سر دو راهی قرار می گیرد که باید حقیقت را بگوید یا نه و همین امر موجب سردرگمی او می شود.

اگر فرزندتان هر یک از این مشکلات فوق را داشته باشد، از طریق شیطنت و رفتارهای خشونت آمیز، سعی می کند خود را تخلیه کند. پس این شما هستید که بعنوان والدین، باید نیازهای اساسی فرزندتان را درک کنید و بجای سرزش کردن کودک، بدنبال حل مشکل او باشید.

عواقب شیطنت کودکان چیست؟

وقتی کودک از حالت عادی خارج می شود، احتمال اینکه دچار مشکل شود یا دیگران را به دردسر بیندازد زیاد است. اگر به شیطنت و پرخاشگری کودک به موقع رسیدگی نشود، ممکن است او به مشکلی برای دیگران و اطرافیان تبدیل شود. همچنین ممکن است در جمع دیگر بچه های شیطان قرار بگیرد و بیشتر به دردسر بیفتد. مجازات و تنبیه کودک بدون حل مشکل اصلی، موجب بدتر شدن شرایط و پوست کلف شدن کودک می شود. در برخی موارد کودک برای فرار از مجازات، ممکن است از خانه فرار کند و طعمه شخصیت های ضد اجتماعی شود.

شیطنت کودکان، چه تاثیری بر والدین دارد؟

والدین ممکن است در زمان سر و کله زدن با بچه ها، تحت فشار قرار بگیرند. آنها ممکن است احساسات مختلفی مانند آزار، درماندگی، فرسودگی و یا در بعضی موارد ترس را تجربه کنند. برخی والدین از روش های برخورد با بچه های شیطان و شلوغ آگاهی ندارند و همین امر موجب سختتر شدن شرایط آنها می شود. بعضی اوقات ممکن است والدین شاغل وقت و انرژی لازم برای برخورد با کودک شیطان را نداشته باشند.

چنین والدینی که قادر به کنترل فرزندان خود نیستند، می توانند از دوستان، اقوام یا متخصصان مراقبت از کودکان کمک بگیرند. برخی والدین که قادر به کنار آمدن با رفتار شیطنت آمیز کودک نیستند، او را به مهد کودک یا کلاس های مختلف می فرستند. کودک در مدارس و مهد کودک، تحت نظارت معلمان و مربیان قرار می گیرد و ممکن است یاد بگیرد که عادت ها و رفتارهای بد خود را کنترل کند و روی کارها بیشتر تمرکز کند.

۱۴ روش عالی رفتار با کودکان پر انرژی و شلوغ

اما چطور می توان رفتارهای شیطنت آمیز کودک را کنترل کرد؟ در این قسمت با ترفندهای کنترل کودک شیطان آشنا می شوید.

روش برخورد با بچه های شلوغ و شیطان

تنها کاری که باید انجام دهید این است که این دستورالعمل های ساده را دنبال کنید تا همه چیز را به روال قبل برگردانید.

نکته شماره ۱: حد و حدودی برای کودک تعیین کنید

درک نیازهای کودکان بسیار مهم است. اما این به معنای برآورده کردن تمام خواسته های کودک نیست. برخی والدین فکر می کنند که فرزندشان درصورتی خوشحال خواهد بود که از تمام خواسته های او اطاعت کنند! این یک تصور بسیار غلط است. سعی کنید محدودیت هایی برای کودک تعیین کنید.

اگر کودک را به حال خود رها کنید، کنترل زندگی را از دست می دهد و شروع به بد رفتاری می کند. محدودیت گذاری موجب آموزش آداب معاشرت، نظم و انظباط و بالا رفتن اعتماد بنفس کودک می شود. بنابراین برای داشتن یک فرزند با تربیت و مودب، اولین کار این است که حد و حدودهایی برای او تعیین کنید.

نکته شماره ۲: حس استقلال را در فرزندتان پرورش دهید

برخی از والدین فکر می کنند که کودکان نمی توانند خوب و بد را از هم تشخیص دهند! بنابراین خودشان درباره هر چیز کوچکی تصمیم می گیرند. بطوریکه حتی کوچکترین انتخاب ها نیز توسط والدین انجام می شود. برای مثال “لباس آبی را بپوش، رنگ قرمز به تو نمی آید” یا “این اسباب بازی را بخر، بقیه ی اسباب بازی ها مناسب تو نیستند” و …

اگرچه همه ی والدین صلاح فرزند خود را می خواهند و تمام حرف های آنها درست است اما اگر کودک همیشه با محدودیت های مداوم زندگی کند، سرانجام روزی از کنترل خارج می شود و طغیان می کند. کودکان با عصبانیت و پرخاشگری، همه ی محدویت های اعمال شده را نشان می دهند و اگر به خواسته های خود نرسند، بارها و بارها این رفتار را از خود نشان خواهند داد.

نکته شماره ۳: رفتار و خلق و خوی ثابتی داشته باشید

همه ی ما انسان هستیم و ممکن است در حالات روحی خوب یا بدی قرار بگیریم یا فراز و نشیب هایی در زندگی تجربه کنیم. به عبارت دیگر، ما نمی توانیم همیشه یک جور رفتار کنیم.

به همین دلیل است که ما هر روز (یا حتی در طول یک روز!) رفتار متفاوتی با کودکانمان داریم. در یک لحظه صبور و مهربان هستیم و در لحظه بعدی بدون دلیل به اصطلاح منفجر می شویم. یک روز تماشای زیاد تلوزیون را برای کودک ممنوع می کنیم و فردای همان روز به دلیل مشغله ی زیاد، اجازه ی هر کاری را به فرزندمان می دهیم تا فقط ساکت بماند. خب این رفتارها برای خود ما طبیعی ست اما برای کودکان نه! از یک کودک انتظار نداشته باشید که شما را کاملا درک کند و دلیل رفتارهای شما را بداند.

چگونه بصورت اصولی با فرزندانمان رفتار کنیم؟ +فیلم آموزشی

کودکان نمی توانند بفهمند که چرا والدینشان چنین رفتارهای بی ثباتی دارند. والدین مهمترین الگوی کودکان هستند و بنابراین از آنها یاد می گیرند و تقلید می کنند. بعنوان مثال اگر به طور مداوم در حال تغییر باشید و رفتار ثابتی نداشته باشید، فرزندتان هم خشمگین و آشفته می شود و مانند شما رفتار می کند.

نکته شماره ۴: برای همه ی کارها برنامه ریزی داشته باشید

برنامه ریزی روزانه برای کودکان موجب نظم و انضباط و آموزش رفتارهای خوبی مثل ورزش کردن، شستن دست ها، مطالعه کردن و… می شود. محیطی که با برنامه ریزی و منظم باشد، موجب احساس امنیت و آرامش کودکان می شود. به این ترتیب کودک متعادل تر و سالم تری خواهید داشت. برنامه های روزانه موجب آموزش مدیریت زمان و ایجاد حس امنیت و عبور از موقعیت های استرس زا می شود. به این ترتیب احتمال بروز رفتارهای شیطنت آمیز کودک کاهش میابد.

زندگی در هم ریخته و آشفته ی کودک این احساس را در او ایجاد می کند که جهان بی معنا و بدون قانون است. علاوه بر این موجب خستگی فیزیکی و تغذیه ی ناکافی کودک می شود که همین امر زمینه ای برای پرخاشگری و شیطنت کودک فراهم می کند.

نکته شماره ۵: زمان استفاده از تلویزیون و کامپیوتر را محدود کنید

همه ی کودکان کارتون ها و بازی های رایانه ای را دوست دارند و اگر اجازه ی اینکار به آنها داده شود، بی وقفه به استفاده از ابزارهای دیجیتال ادامه خواهند داد. آنها موضوع کارتون یا بازی را حفظ می کنند و شخصیت های مورد علاقه خود را پیدا می کنند. شاید فکر کنید که این سرگرمی ها علاوه بر تقویت حافظه ی کودک، باعث می شود که وقت اضافه ی بیشتری پیدا کنید و به کارهای عقب افتاده ی خود برسید! اما این تمام ماجرا نیست…

حقیقت این است که مضرات تماشای بیش از حد تلوزیون و بازی های رایانه ای، ناپیدا و پنهان است و این مضرات بسیار بیشتر از معایب آن است. بسیاری از کارتون ها و به ویژه بازی های رایانه ای، موجب تحریک بیش از حد کودکان می شوند. کودک هیجان زده به دنبال راهی برای تخلیه ی انرژی اضافی خود خواهد بود و سرانجام آن را در عصبانیت های مکرر نشان خواهد داد. بنابراین برای جلوگیری از تحریک پذیری و آرامش فرزندتان سعی کنید که مدت زمان استفاده از ابزارهای دیجیتال را کاهش دهید.

نکته شماره ۶: عواقب هر کار را برای کودک تعیین کنید

بعضی افراد فکر می کنند که تنبیه کردن کودکان کاری بی رحمانه و منسوخ است و نشاندهنده ی ضعف والدین در مقابل کودک بی دفاعشان است. این افراد تنها کاری که در مقابل کارهای ناشایست کودک انجام می دهند این است که ناراحتی خود را نسبت به او ابراز می کنند.

اگر شما هم جزء اینگونه افراد هستید باید بدانید که “فرزندتان هیچگاه از حدود و عواقب کارهای خود آگاه نخواهد شد”. نسنجیده عمل کردن و بی توجهی به عواقب کارها، می تواند عواقب بدی در زندگی آینده ی کودک داشته باشد و این ناشی از ضعف تربیتی شماست! این شما هستید که باید فرزندتان را کنترل کنید و او را از عواقب کارهای خود آگاه کنید. در غیراینصورت کودک با یک ترس مداوم زندگی می کند چون بدون آگاهی و زمینه ی قبلی دست به انجام کارها میزند. در این زمان کودک ترس ها و فشارهای درونی خود را بصورت عصبانیت و رفتارهای ناخوشایند نشان می دهد.

نکته شماره ۷: تسلیم عصبانیت کودک نشوید

گریه ی مداوم و بی وقفه ی کودک نباید باعث تسلیم یا حتی ترحم شما نسبت به او شود. شاید در این زمان در مقابل دیگران احساس شرمندگی و خجالت کنید اما این نباید مانعی برای شما باشد.

اگر در مقابل عصبانیت و رفتار ناخوشایند کودک تسلیم شوید، به او می فهمانید که جیغ های او قویتر از اراده شما است و به این ترتیب دور از انتظار نیست که رفتار کودک، هر روز بدتر از روز قبل شود!

بهترین روش آموزش نظم و قانون به کودکان دختر و پسر +فیلم

نکته شماره ۸: سر کودک فریاد نزنید

عصبانیت والدین نسبت به رفتارهای ناخوشایند کودک طبیعی ست اما اگر می خواهید که فرزندتان را کنترل کنید، بهتر است راهی دیگر (بجز فریاد زدن!) را انتخاب کنید.

راه بهتر این است که الگوی صبر و بردباری برای فرزندتان باشید. وقتی برای کنترل کردن کودک شروع به فریاد کشیدن کنید، باعث بدتر شدن اوضاع و تکرار رفتارهای ناخوشایند او می شود. علاوه بر این به فرزندتان فریاد کشیدن در زمان عصبانیت را می آموزید! بنابراین در این مواقع خونسردی خود را حفظ کنید و کمی ملایم تر باشید.

نکته شماره ۹: احساسات منفی خود را مهار کنید

سعی کنید بجای گریه کردن، عصبانیت و فریاد کشیدن، آرام باشید. بعبارت دیگر این احساسات منفی را در مقابل فرزندتان مهار کنید.

شاید با نشان دادن این احساسات منفی، کودک در همان لحظه سر جای خود بنشیند و شما پیروز میدان شوید، اما بخاطر داشته باشید که کودک از این رفتارهای ناشایست الگو برداری می کند و آنها را در زمان مناسب به خودتان (یا افراد دیگر) نشان می دهد!

نکته شماره ۱۰: به فرزند خود توجه کنید

وقت گذاشتن برای کودکان در دنیای پرمشغله ی امروزی کار سختی است و کمتر والدی را می توان یافت که با صبر و بردباری در کنار کودک خود بنشیند، با او صحبت کند، بازی کند یا کتاب بخواند.

والدین خسته از کودک می خواهند که به اتاق خود برود و به تنهایی بازی کند چون خسته هستند یا وقتی برای کنار او بودن ندارند. اما عواقب این بی توجهی چیست؟ یکی از عواقب اینکار این است که کودک شیطنت میکند، فریاد می زند و خرابکاری می کند و این کارها را تنها به امید جلب توجه والدین انجام می دهند. کودک امیدوار است که از این طریق، والدین را به سمت خود بکشاند و خود را از این بی توجهی نجات دهد!

تربیت کودک مودب و حرف گوش کن با ۱۲ روش علمی موثر

خب احتمالا با خواندن این مطلب متوجه شدید که شما هم در شیطنت کودکان، به نحوی مقصر هستید. انجام این اشتباهات در میان والدین بسیار معمول است ولی آنها نمی دانند که باید روزی بهای آن را به هر قیمتی بپردازند! گاهی اوقات این والدین هستند که با بی توجهی، زیاده خواهی، ناسازگاری، مشغله های زیاد و… فرزندان خود را عصبی و شیطان می کنند.

پس بجای شکایت و سرزنش کودک، اصلاح را از خودتان شروع کنید تا بتوانید این اوضاع را تغییر دهید. علاوه بر این باید فرزندان خود را گرامی بدارید، درک کنید، احترام بگذارید و آنها را دوست داشته باشید. به این ترتیب یک کودک آرام، مودب و دوست داشتنی خواهید داشت!

منبع ۱ منبع ۲

---

زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!

---