بهترین راه جلوگیری از سرماخوردگی کودکان چیست؟ والدین حتما بخوانند
بهترین راه جلوگیری از سرماخوردگی کودکان، رعایت همزمان سه اصل «شستشوی مرتب دستها»، «خواب باکیفیت شبانه» و «تغذیه سرشار از ویتامین و پروتئین» است. لطفا به دنبال راههای عجیبوغریب نباشید؛ چون سیستم ایمنی فرزندتان فقط با همین عادتهای روزمره و تنظیم رطوبت هوای خانه، آنقدر قوی میشود که در برابر ویروسهای مدرسه و مهدکودک محکم میایستد. در ادامه، چکلیست کامل این اقدامات خانگی را برایتان آماده کردهایم تا پاییز و زمستان را بدون دارو سپری کنید. تا انتها با ما همراه باشید.
چرا همیشه پیشگیری بهتر از درمان است؟
همه ما حداقل یک بار این جمله را یا از زبان کسی شنیدهایم یا جایی خواندهایم؛ اما واقعیت این است که اهمیت این موضوع در مورد کودکان، هزار برابر میشود! چون بدن کودکان، بهویژه در سنین مدرسه و مهدکودک، مدام در معرض ویروسهای جدید قرار میگیرد.
وقتی اصول اولیه مراقبتی (یعنی همان بخش پیشگیری) را در خانه رعایت کنید، سیستم ایمنی کارش را درست انجام میدهد و نیازی نیست با هر عطسه کودک، نگرانش شوید. با پیادهسازی نکاتی که در ادامه بررسی میکنیم، تا حد زیادی از مراجعههای پیدرپی به مراکز درمانی و نیاز به رزرو نوبت دکتر هم بینیاز میشوید. البته گاهی ویروسها سرسخت هستند؛ اما بدن آماده، بسیار سریعتر و راحتتر از پس آنها برمیآید.
چگونه با شستن دستهای کودک سد محکمی برابر ویروسها بسازیم؟
بچهها معمولا از دستهایشان برای کشف دنیا استفاده میکنند. بیشتر ویروسها هم از همین راه وارد بدنشان میشوند؛ مثلا دستی آلوده که به چشمشان میمالند یا با آن دست، غذا میخورند یا حتی بیخودوبیجهت، انگشتشان را داخل دهانشان میکنند! پس شستن دستها اولین و محکمترین سد دفاعی در برابر بیماریهاست. به ویژه اینکه، ویروسهای سرماخوردگی و آنفولانزا ساعتها روی دستگیره در، اسباببازیها و میز مدرسه زنده میمانند.
یادتان باشد که فقط آب زدن کافی نیست. باید به آنها یاد بدهید که صابون را لای انگشتان، زیر ناخنها و روی مچ دست هم بمالند. این کار باید حداقل بیست ثانیه طول بکشد. شما میتوانید برای تشویق آنها، شعری بیست ثانیهای انتخاب کنید تا زمان شستشو برایشان لذتبخش شود. عادت دادن کودک به شستن دستها قبل از غذا و بعد از دستشویی، بهترین راه جلوگیری از سرماخوردگی کودکان در محیطهای شلوغ مثل مدرسه و حتی خانه است.
با تغذیه سالم و اصولی، بدن کودک را قوی کنید
بدن کودک برای مبارزه با ویروسها باید مواد مغذی را به اندازه کافی دریافت کند. اشتباه پُرتکرار بسیاری از والدین این است که خیال میکنند فقط با دادن مکملهای رنگارنگ میتوانند جلوی بیماری را بگیرند. در حالی که اصل کاری، بشقاب غذای کودک است. در وعدههای اصلی و میانوعده، میوهها و سبزیجات تازه را با ترفندهای گوناگون به کودک بدهید. ویتامین سی موجود در مرکبات، کیوی و فلفل دلمهای مهمترین چیز برای مبارزه و دفاع در برابر ویروسهای محیط هستند.
بر اساس تازهترین تحقیقات علمی، بهتر است که برای جلوگیری از سرماخوردگی کودک به سراغ مکمل زینک نروید؛ چون شاید بدن کودک شما بیشتر از اینکه از فواید روی بهره ببرد با عوارض جانبی مصرف مصنوعی این مکمل درگیر شود؛ اما مصرف مواد غذایی طبیعی که سرشار از روی بدون مشکل هستند، مثل گوشت قرمز و آجیلها و حبوبات، هیچ مانعی ندارند.
ویتامین C بهتنهایی نمیتواند از ورود ویروس سرماخوردگی جلوگیری کند، اما مصرف منظم آن، بهویژه از طریق میوهها، میتواند شدت علائم و تعداد دفعات سرماخوردگی کودک را کاهش دهد. همچنین سرماخوردگی بهدلیل ویروس ایجاد میشود و بیرون ماندن با موهای خیس عامل مستقیم آن نیست، هرچند سرد شدن بدن میتواند مقاومت بدن را در برابر ویروسهای موجود در محیط کمتر کند. در فصل سرما، بهترین دمای اتاق کودک بین ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتیگراد است، زیرا گرمای زیاد باعث خشکی هوا و ناراحتی تنفسی میشود و بهتر است با پوشاندن لباس مناسب، دما در این محدوده حفظ شود.
از کجا بفهمیم سیستم ایمنی بدن کودک، ضعیف است؟
اگر کودک شما بدغذاست یا احساس میکنید مدام مریض میشود، شاید بد نباشد برای بررسی دقیقتر وضعیت ویتامینهای بدنش و دریافت مشاوره تخصصی، نوبت پزشک کودکان بگیرید. پزشک با بررسی نمودار رشد و آزمایشهای لازم، کمبودهای احتمالی را شناسایی و برطرف میکند.
خواب شبانه باکیفیت، بدن کودک را بازسازی میکند
بسیاری از والدین از تاثیر خواب بر سیستم ایمنی کودک، غافل هستند. وقتی کودک خواب است، بدن او سیتوکینهایی تولید میکند که برای مقابله با عفونت و التهاب ضروری هستند. کمخوابی، تولید این پروتئین ضروری را کاهش میدهد.
کودکان مدرسهای به ۹ تا ۱۱ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. بهتر است برای آنها روتین منظم قبل از خواب بسازید؛ مثلا برایشان چند صفحه کتاب بخوانید یا آنها را برای گرفتن دوش آب گرم به حمام بفرستید. همین کارهای ساده باعث میشوند که کودک، خواب عمیقتری داشته باشد.
اتاقی تاریک، ساکت و با دمای مناسب هم کیفیت خواب را بالا میبرد و بدن را برای مبارزه با ویروسهای روز بعد آماده میکند. این استراحت شبانه، بخشی از بهترین راه جلوگیری از سرماخوردگی کودکان محسوب میشود که هیچ هزینهای هم ندارد.
استرس و نگرانی، دشمن سیستم ایمنی کودک شما هستند!
استرس، دست از سر کودکان هم برنمیدارد و سیستم ایمنیشان را ضعیف میکند. به همین دلیل، یکی از راه های جلوگیری از سرماخوردگی کودکان دور کردن آنها از استرس است. شاید بگویید: «مگه بچه چه استرسی داره؟!» بگذارید چند مورد از آنها را برایتان بشماریم:
- فشارهای مدرسه؛
- رفتن پای تخته؛
- دعوا و چالش با همکلاسیها؛
- ناسازگاری با یک یا چند معلم؛
- فشار نوشتن تکالیف مدرسه؛
- فشار شب امتحان؛
- استرس مقایسه شدن با دیگران یا به اندازه کافی خوب نبودن؛
- تنشهای داخل خانه.
بد ماجرا اینجاست که بچهها مثل بزرگترها همهچیز را برای همه تعریف نمیکنند و بیشتر وقتها آنقدر زیر بار این استرسها میمانند تا بیماری شوند. قضیه از این قرار است که استرس، سطح هورمون کورتیزول را بالا میبرد. کورتیزول هم در طولانیمدت عملکرد گلبولهای سفید را مختل میکند و بیماری پشت سر این قضیه میآید.
برای شکستن این دور باطل، محیط خانه را آرام و حمایتی نگه دارید. برای بچهها وقت بگذارید، با آنها بازی کنید و در انجام تکالیف، کنارشان باشید. کودکی که میخندد و آرامش دارد، کمتر بیمار میشود. ورزش و فعالیت بدنی منظم هم با کاهش استرس و افزایش گردش خون، سلولهای ایمنی را در سراسر بدن به حرکت درمیآورد.
آیا میدانستید سلامت شما ضامن سلامتی فرزندتان است؟
فراموش نکنید که سرماخوردگی بیماری واگیرداری است. اگر شما یا همسرتان بیمار شوید، احتمال ابتلای کودک بسیار بالا میرود. پس مراقبت از خودتان، در واقع مراقبت از فرزندتان است. در این شرایط برای جلوگیری از پخش شدن ویروس در خانه و درمان سریعتر خودتان، رزرو نوبت دکتر داخلی جدی بگیرید. پزشک داخلی با تجویز داروهای مناسب، دوره نقاهت شما را کوتاه میکند تا بتوانید دوباره با انرژی کامل مشغول مراقبت از فرزندتان شوید.
روشهای کاربردی پیشگیری از انتقال ویروس در مدرسه
حقیقت تلخ اینجاست که مدرسه یا مهدکودک، کانون اصلی تبادل ویروسها هستند. جدا از شستن دستها، باید به کودک یاد بدهید که وسایل شخصی مثل لیوان آب، قمقمه و دستمال را با دوستانش شریک نشود. کارهای دیگری هم به عنوان بهترین راه جلوگیری از سرماخوردگی کودکان وجود دارند؛ مثلا:
- هنگام عطسه یا سرفه، جلوی دهانش را با آرنج یا دستمال بگیرید، نه با کف دست؛
- وقتی از مدرسه یا مهد برمیگردد، کیف و لوازم تحریرش را ضدعفونی کنید؛
- لباسهای مدرسه را به محض رسیدن به خانه عوض کنید تا ویروس روی لباس به عمق خانه نرود.
جایگزین کردن باورهای غلط قدیمی پدر و مادرها با راهکارهای علمی
در این بخش، برخی از کارهای رایجی که والدین انجام میدهند و نتیجه عکس میدهد را با روش درست جایگزین کردهایم.
| رفتار اشتباه اما رایج پدر و مادرها | چرا این رفتار، اشتباه است؟ | عملکرد درست چیست؟ |
| پوشاندن لباسهای بسیار زیاد و ضخیم به کودک | کودک عرق میکند، عرقش سرد میشود و احتمال بیماری بالا میرود. | چند لباس نازک را روی هم به کودک بپوشانید که اگر گرمش شد، یکیدوتا از آنها را دربیاورد. |
| مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک برای پیشگیری | آنتیبیوتیکها روی ویروسها اثری ندارند. | با سوپ مرغ، مایعات گرم و استراحت، سیستم ایمنی را قوی نگه دارید. مصرف دارو فقط با نظر پزشک. |
| گرم کردن بیش از حد اتاق خواب | هوای گرم و خشک، مخاط بینی را خشک کرده و راه ورود ویروس را هموار میکند. | دمای اتاق را بین ۱۸ تا ۲۲ درجه نگه دارید و از بخور سرد برای تامین رطوبت استفاده کنید. |
| اصرار به غذا خوردن هنگام بیماری | وقتی بدن در حال جنگ با ویروس است، انرژی را صرف هضم غذاهای سنگین نمیکند. | به اشتهای کودک احترام بگذارید و بیشتر روی مایعات مغذی مثل آبمیوه طبیعی و سوپ رقیق تمرکز کنید. |
ساختن عادتهای کوچک برای داشتن کودکی همیشه سالم
ویروسها همیشه در کمین هستند و حتی با اجرای تکتک این راه های جلوگیری از سرماخوردگی کودکان، باز هم احتمال اینکه فرزندتان سرما بخورد وجود دارد؛ اما داشتن روتین سلامتی، تعداد دفعات و شدت سرماخوردگیها را خیلی بیشتر از تصورتان کم میکند. یادتان باشد که بهترین راه جلوگیری از سرماخوردگی کودکان، ساخت سبک زندگی سالم و آگاهانه در تمام روزهای سال است، نه فقط روزهای سرد زمستان.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
