مرگ بخشی از زندگی است، با این وجود می تواند موضوع ناخوشایندی برای بحث، مخصوصا با کودکان باشد. به عقیده کارشناسان عادی کردن صحبت در مورد مرگ برای کودکان در هر سنی ، به ویژه خردسالانی که هنوز این مفهوم را درک نکرده اند، حیاتی است.
آموزش ویدیویی پاسخ به سوالات مرگ
و نکات نوشتاری مهم:
از دست ندهید: آموزش دفاع از خود به کودکان: ۸ ترفند تربیت کودک شجاع
توضیحات نوشتاری:
اگر مرگ فرد عزیزی در خانواده اتفاق بیفتد چگونه باید به کودک پاسخ دهید؟
اگر این سوال به خاطر از دست دادن یک عزیز مانند پدر، مادر ، مادربزرگ و پدربزرگ و حتی برای اقوام و دوستان دورتر باید پاسخ های متفاوتی در نظر گرفت.
اگر سوال کودک درباره مرگ یکی از عزیزان نزدیک باشد بسته به میزان احساسات کودک به آن پاسخ دهید و شرایط روحی کودک را در نظر بگیرید.
اگر سوال را را از صحبت دیگران برداشت کرد باید به نحو درست به آن پاسخ داد و به او بگویید انسان زمانی که پیر میشود بدنش از کار می افتد و این مرگ را باید با مثال یک اسباب بازی برای او توضیح دهید بگویید که بدن آن اسباب بازی از کار می افتد. انسان نیز اینگونه است و بدنش از کار می افتد
حتی با حیوانی داشته برای مثال جوجه ای داشته باشد و بمیرد بگوییم جوجه تو وقتی مرد دست و پایش از کار می افتد. این پاسخ برای کودکان چهار تا پنج سال مناسب است.
لینک مفید: روش درست پاسخ به سوالات کودکان در مورد نحوه به دنیا اومدن بچه
مراحل تکاملی درک مرگ
این که کودک خردسال تان از شما در مورد مرگ سوال بپرسد، اصلا غیر عادی نیست. این مفهوم برای بسیاری از کودکان گیج کننده است و ممکن است هنوز کلمات مورد نیاز برای بیان احساس شان را نداشته باشند. برای آن ها مرگ بیشتر موقتی، برگشت پذیر و موضوعی غیر شخصی است. از آن جایی که کودکان نوپا دوست دارند هر چیزی برای شان عینی و ملموس باشد، ممکن است چندین بار سؤالات مشابهی از شما بپرسند، زیرا سعی دارند آن مسئله را درک کنند و مطمئن شوند.
در سنین 5 تا 9 سالگی، بیشتر کودکان متوجه می شوند که همه موجودات زنده در نهایت می میرند، اگر چه معمولا آن را به خودشان ربط نمی دهند. وقتی که کودکان در سنین نوجوانی بالغ می شوند ، کاملا درک می کنند که مرگ بخشی از روند زندگی است و آن ها هم روزی خواهند مرد.
حتما بخوانید: دفاع شخصی کودکان: مزایا و معایب و بهترین سن شروع
با این که این دستورالعمل ها کلی هستند، اما باید یادتان باشد که همه کودکان با سرعت های متفاوتی رشد می کنند و هر کودک زندگی را منحصر به خودش تجربه می کند.
برخی از سوالات رایجی که کودکان می پرسند ، عبارتند از:
- آیا من خواهم مرد؟ بچه ها چه از روی کنجکاوی ذاتی و چه به خاطر از دست دادن یکی از نزدیکان شان، ممکن است این سوال برای شان به وجود بیاید که آیا این اتفاق برای آن ها هم خواهد افتاد.
- مردن یعنی چی؟ بچه های کوچک تر هنوز مفهوم مرگ را درک نمی کنند و بچه های بزرگ تر ممکن است سؤالات خاصی در مورد معنای آن بپرسند.
- کی میمیری ؟ اگر جاودانگی مرگ به طور کامل برای کودک تفهیم نشده باشد، ممکن است فکر کند مرگ به معنای جدایی است و جدایی از والدین می تواند احساس ترسناکی برایش باشد . یکی از راه های پاسخ به این سؤال این است که با پرسیدن سؤالاتی مثل ” آیا نگران این هستی که من این جا نباشم تا از تو مراقبت کنم؟ ” به حرفهایش گوش کنید و جوابی صادقانه و در عین حال دل گرم کننده به او بدهید.
- تقصیر من است؟ کودکان خردسال اغلب درگیر بخش ایگویشان هستند و ممکن است به اشتباه خودشان را سرزنش کنند. به کودک تان اطمینان دهید که مرگ چیزی نیست که آن ها باعثش باشند یا بتوانند از آن جلوگیری کنند.
با این که هیچ پاسخ کاملی وجود ندارد، اما مهم ترین نکته در پاسخ به سؤالات فرزندتان این است که مستقیما و با حوصله و به ساده ترین شکل ممکن به آن ها پاسخ دهید.
حتما بخوانید: چطور به کودک یاد بدهیم از حق خود دفاع کند؟
راهکار هایی برای صحبت درباره مرگ با کودکان
1-شرایط را مهیا کنید
کودکان احساسات را خیلی خوب درک می کنند و حواس شان به عواطف دیگران هست. وقتی متوجه می شوند که ما ناراحت هستیم، آن ها هم ناراحت می شوند. کارشناسان می گویند زمانی که تصمیم می گیریم درباره موضوعی با فرزندانمان بحث نکنیم، آن ها می ترسند که سوال بپرسند. وقتی این پیام را ارسال می کنیم که موضوعی نیست که در موردش بتوان با آن ها صحبت کرد استرس، اضطراب و نگرانی در فرزندانمان بیشتر می شود. وقتی ما رو راست و همیشه آماده صحبت با آن ها باشیم، آسان تر سمتمان می آیند و حرفهای شان را می زنند.
2- از مثال های ملموس و آشنا استفاده کنید
این که مرگ را برای کودکان خردسال به زبان ساده توضیح بدهیم، خیلی مهم است. مثلا بهتر است با متوقف شدن فعالتی هایی که در دوران حیات انجام می شده توضیح بدهیم. یعنی به آن ها بگوییم که وقتی انسانی می میرد دیگر نفس نمی کشد، غذا نمی خورد، صحبت نمی کند و فکر نمی کند. یا وقتی سگ ها می میرند دیگر واق واق نمی کنند و نمی دوند. گل های مرده دیگر رشد نمی کنند و شکوفا نمی شوند. این مفهوم را برای کودک جا بیندازید که همه موجودات زنده در نهایت می میرند و این چرخه فضا را برای پیوستن چیز های جدید به ما در زمین باز می کند.
اشلی شوپن، کارشناس فعال در زمینه زندگی کودک، می گوید: “کودک تان کمک کنید تا مرگ را قبل از این که آن را واقعا در اطرافیانش تجربه کند، بفهمد. با اشاره به برخی از چرخه های طبیعت شروع کنید. شوپن می گوید: “اخیرا با کودک 3 ساله ام در مورد گیاه آپارتمانی ام صحبت کردم که خشک شد (مرد). من به او گفتم که گلم دیگر زنده نیست و معنایش این است که دیگر نمی شود به آن گیاه آب داد و یا با نور خورشید رشد نمی کند .
حتما بخوانید: پاسخ به سوالات کودکان در مورد خدا، دین و اعتقادات
من تاکید کردم که گیاهم دیگر بر نمی گردد زیرا درک برگشت ناپذیر بودن مرگ همان چیزی است که درکش برای بچه های خردسال واقعا سخت است .” دکتر جودیت سایمون پراگر، هومیوپات بالینی توصیه می کند: “نشان دادن پروانه ای که در ایوان مرده است، یا میوه ای که سالم بوده اما الان پوسیده است، راه های دیگری برای مطرح کردن این موضوع است. ” به نظر شوپن، هر چه بیشتر در مورد مرگ صحبت کنید و معنا و مفهومش را توضیح بدهید، وقتی این اتفاق برای یکی از اعضای خانواده رخ می دهد، فرزندتان کم تر وحشت زده و گیج خواهد شد.
3- به خواسته هایشان گوش کنید
مهم نیست که کودکان چه طور با مرگ کنار بیایند یا احساسات شان را چگونه ابراز کنند، آن ها در هر صورت به واکنش دل سوزانه و بدون قضاوت بزرگسالان نیاز دارند. گوش دادن و توجه به آن ها کمک تان می کند که متوجه شوید در ذهن شان چه می گذرد و پاسخ مناسب را برای سوالات و نیازهایش پیدا کنید.
4- از عقاید بقیه برای شان بگویید
به فرزندتان توضیح بدهید که هر کسی در مورد مرگ و آنچه بعد از آن اتفاق می افتد، عقاید متفاوتی دارد . راحت عقاید خودتان را هم با او در میان بگذارید و اجازه بدهید تا خودش انتخاب کند. اشکالی ندارد حتی اگر به فرزندتان بگویید: ” من جوابش را نمی دانم “. بچه ها به این صداقت واکنش خوبی نشان می دهند و راحت تر ارتباط برقرار می کنند. این نوع نگرش به آن ها کمک می کند تا اگر چیزی را نمی دانند حس بدی نداشته باشند. ممکن است در مراحل مختلف زندگی یا روند سوگواری در مورد مرگ به پاسخ های متفاوتی برسیم که این هم اشکالی ندارد.
5- حرف ها را مرور کنید
کودک با تکرار یاد می گیرد، بنابراین شاید لازم باشد چندین بار این موضوع را مرور کند. برخی از کودکان بلافاصله سؤالات بیشتری می پرسند و برخی ساکت می مانند تا بعدا دوباره موضوع را در ذهن شان مرور کنند . وقتی زمان می گذرد و بچه ها تجربیات جدیدی به دست می آورند، ممکن است به دنبال توضیحات بیشتر یا فرصتی برای به اشتراک گذاشتن افکارشان با شما باشند .
حتما بخوانید: چگونه به سوالات جنسی کودکان پاسخ دهیم؟
هر چه بچه ها سوالات بیشتری بپرسند، بهتر می توانید موضوع را برای شان بازتر کنید. به طور مثال می توانید بگویید مرگ زمانی اتفاق می افتد که بدن فیزیکی مان را ترک می کنیم و انرژی یا روحمان هیچ وقت نمی میرد. در عوض، انرژی ما به چیز جدیدی تبدیل می شود . و وقتی کسی که دوستش داریم می میرد، می توانیم خاطرات او را در قلبمان نگه داریم و هر وقت که دلتنگ شدیم آن ها را مرور کنیم.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
