بند ناف نوزاد شما در مرحله بارداری نقش بسیار مهمی ایفا می کند. همانطور که می دانید، بند ناف مسئول انتقال مواد مغذی و ویتامین های غذاها به جنین است. بعد از زایمان، مقداری از بند ناف روی شکم نوزاد باقی می ماند که حدود ۲ الی ۳ سانتی متر است.
این بند ناف معمولاً خشک می شود و به طور طبیعی بعد از یک یا دو هفته می افتد. بعضی از والدین حتی تصمیم می گیرند که بند ناف را بعنوان یادگاری نگه دارند. افتادن بند ناف یکی از مراحل نوزادی محسوب می شود و موجب خوشحالی والدین می شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، ناف کودک شما نیاز به کمی توجه دارد تا از عفونت و سوزش آن جلوگیری شود.
حتما بخوانید: ۴ تا از خاطرات زنان ایرانی از زایمان طبیعی در خانه و بیمارستان
ترمیم و تمیز کردن ناف کودک تازه متولد شده می تواند کمی سخت باشد. در این زمینه نکاتی وجود دارد که یادگیری آنها برای والدین ضروری است. در این مطلب نکاتی در مورد نحوه ی مراقبت از ناف نوزاد قبل و بعد از افتادن بند ناف وجود دارد که می تواند برای شما مفید باشد، پس با ما همراه باشید.
چگونه می توان از بند ناف نوزاد مراقبت کرد؟
پزشکان و مراقبان سلامت معمولا به مادران توصیه هایی در این زمینه می کنند. برخی مواردی که والدین باید برای مراقبت از بند ناف نوزاد در نظر داشته باشند عبارتنداز:
- بند ناف را خشک نگه دارید
- آن را در معرض هوا قرار دهید
- تا زمان خشک شدن و افتادن بند ناف، آن را خشک و تمیز نگه دارید
- اگر بند ناف پس از ۱ یا ۲ ماه نیفتاد، به پزشک معالج خود اطلاع دهید
پوشک کودک را پایینتر از بند ناف ببندید بطوریکه روی آن را نگیرد. برخی از پوشک ها دارای برش های ویژه ای برای قسمت بند ناف هستند. در موارد زیر لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی از انتهای بند ناف یا ناحیه نزدیک پوست
- رطوبت بند ناف، بوی غیر معمول یا ترشح آن
- تورم یا قرمزی پوست در اطراف ناف
- علایمی که نشان می دهد ناحیه ناف کودک دردناک است
ممکن است هنگام افتادن بند ناف مقدار کمی خون وجود داشته باشد. سعی نکنید بند ناف را خودتان جدا کنید چون به مرور زمان خشک می شود و می افتد.
آنچه باید بدانید:
- بند ناف نمی تواند خیلی زود بیفتد.
- بند ناف بطور متوسط بین ۱۰ تا ۱۴ روزگی می افتد. دامنه طبیعی ۷ تا ۲۱ روز است. همانطور که گفته شد، سعی نکنید بند ناف را جدا کنید بلکه اجازه دهید به مرور زمان خشک شود و بیفتد.
- پس از افتادن بند ناف، ناف به تدریج بهبود می یابد.
- قرمز شدن ناحیه ی ناف پس از افتادن بند ناف، طبیعی است.
- اگر قرمزی روی شکم پخش شود طبیعی نیست.
- دیده شدن کمی ترشحات از ناف پس از افتادن بند ناف، طبیعی است.
- بعضی اوقات ناف یک زخم تشکیل می دهد. این زخم طبیعی است و معمولا به خودی خود بهبود میابد و نیازی به مداخله ندارد.
- احتمال ابتلا به عفونت پس از افتادن بند ناف، کم است.
حتما بخوانید: همه چیز درباره ناف نوزاد، افتادن آن و پیچیدن آن دور گردن جنین
نحوه مراقبت از ناف نوزادان پس از افتادن بند ناف
همانطور که در بالا اشاره شد، بند ناف پس از دو تا سه هفته می افتد.ممکن است ناف کمی زخم بنظر برسد. این نیز به طور طبیعی بهبود می یابد. تمیز کردن ناف اکنون بسیار آسان تر است. در اینجا چند نکته برای کمک به شما وجود دارد.
نکته شماره ۱: مراقب عفونت باشید
معمولاً بند ناف پس از افتادن، بیشتر مانند یک زخم باز بنظر می رسد و همانطور که قبلاً ذکر شد، بهبودی آن به طور طبیعی اتفاق می افتد. اما هنوز هم باید علائم عفونت ناف کودک خود را بررسی کنید. احتمال عفونت ناف، پس از افتادن بند ناف بسیار کاهش میابد.
- به بوی ناف توجه کنید – طبیعی است که ناف کمی بو دهد زیرا مانند زخم های معمولی، درحال بهبودی است. در بعضی موارد، ناف می تواند بوی ناخوشایندی ایجاد کند یا چرک از آن خارج شود. این می تواند نشانه عفونت ناف نوزاد باشد و باید به طور مناسب درمان شود.
- به دنبال علائم دیگر عفونت باشید – عفونت ناف کودک تازه متولد شده، می تواند خود را از چند طریق بروز دهد. وجود هرگونه قرمزی و یا تورمی که بعد از یک روز از بین نمی رود، می تواند نشانه ی عفونت باشد. همچنین، توجه کنید که آیا مایعاتی روی ناف کودک وجود دارد یا خیر. مانند هر زخم کوچک دیگر، در قسمتی از ناف کودک کمی خون خشک وجود دارد. این کاملاً طبیعی است. در صورت دیدن موارد شدیدتر، بهتر است فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. به ورم شکم نیز توجه کنید و آن را با پزشک در میان بگذارید.
- گذشته از علائم بیرونی عفونت، اگر کودک شما بی حال و تحریک پذیر است، بی اشتهایی ناگهانی دارد یا اگر تب دارد، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید زیرا این از علائم عفونت است.
همچنین ممکن است کودک شما پس از افتادن بند ناف، به فتق ناف مبتلا شود. فتق ناف نوزاد تازه متولد شده، برآمدگی است که شامل بافت شکمی، مایعات یا چربی است. بیشتر اوقات، این به خودی خود می تواند بهبود یابد، اما در بعضی مواقع ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. برای اطلاعات بیشتر با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
حتما بخوانید: کهیر در کودکان: علت ایجاد، بهترین روشهای درمان و نکات مهم
نکته شماره ۲: مطمئن شوید که ناف کودک همیشه خشک و تمیز است
هنگامی که بررسی علائم عفونت را انجام دادید و همه چیز مساعد بود، بهتر است به یاد داشته باشید که ناف و اطراف آن را تمیز و خشک نگه دارید. پس از قطع شدن بند ناف، بروز عفونت در ناف کودک تازه متولد شده کمتر متداول است. با این وجود، در صورت عدم کنترل، گرد و خاک می تواند به راحتی در این قسمت از بدن جمع شود. حتما به نواحی اطراف ناف کودک خود توجه کنید. ناف تقریباً شبیه به یک زخم کوچک و باز است پس توجه کنید که کاملا خشک است و گرد و غباری در آن جمع نشده است.
نکته شماره ۳: به طور منظم ناف کودک را تمیز کنید
چگونه ناف کودک را بعد از افتادن بند ناف تمیز کنیم؟ این فرایند خاص به چند مرحله دقیق نیاز دارد که برای ایمنی بیشتر باید دنبال کنید. مراحل آن عبارتنداز:
- همه چیز را آماده کنید – ابتدا نوزاد خود را در یک مکان مطمئن قرار دهید (جایی که احتمال سقوط وجود ندارد). قبل از آماده کردن کودک برای حمام اطمینان حاصل کنید که تمام موارد لازم برای استفاده، آماده شده است. قبل از افتادن بند ناف، باید مراقب بود که از آسیب به بند ناف یا خیس شدن زیاد آن جلوگیری شود. اما اکنون، کودک برای یک حمام معمولی آماده است. برای والدینی که برای اولین بار صاحب فرزند شده اند، حمام کردن نوزاد می تواند کمی مشکل باشد. در اینجا لیستی از موارد مورد نیاز برای حمام آورده شده است:
- لیف حمام – حتما نرم باشد تا از تحریک پوست نوزاد جلوگیری شود.
- صابون / شامپو بچه – از انواع ملایم و مناسب پوست کودک استفاده کنید.
- حوله – دوباره مطمئن شوید که حوله ی مورد استفاده به اندازه کافی نرم است تا از خراشیدن پوست حساس کودک جلوگیری شود.
- سینک کم عمق یا وان کودک – آن را با ۵ تا ۷ سانتی متر آب گرم پر کنید. همیشه از یک دست خود برای نگه داشتن کودک بخصوص سر آن، استفاده کنید.
- دستان خود را بشویید – از آنجا که شما در حال تمیز کردن و نظافت ناف کودک خود هستید، شستن دست ها یک اقدام ضروری است. اکنون ناف نوزاد مانند زمان قبل از افتادن بند ناف، ظریف و حساس نیست اما هنوز هم احتیاط یک نکته بسیار مهم است. این امر به جلوگیری از گسترش میکروب ها و تجمع گرد و غبار در ناف کودک کمک می کند. دست های خود را تمیز بشورید بطوریکه تا قسمت ساعد تمیز شود!
- از یک لیف نرم و تمیز برای تمیز کردن شکم نوزاد استفاده کنید – ناف کودک خود را به آرامی تمیز کنید و به آرامی لیف را روی شکم و اطراف ناف بکشید. قسمت شکم را کاملاً بشویید و مطمئن شوید که صابون در ناف باقی نمانده است.
- ناف را خشک کنید – بعد از حمام از یک حوله ی نرم برای خشک کردن بدن کودک، از جمله ناف استفاده کنید. به یاد داشته باشید حوله را به آرامی روی قسمتهای مختلف بدن کودک بکشید تا همه جا خشک شود. پس از آن از خشک بودن ناحیه ی بند ناف نوزاد اطمینان حاصل کنید. اگر می خواهید پوست کودک خود را مرطوب نگه دارید، می توانید از لوسیون مرطوب کننده مناسب برای نوزادان نیز استفاده کنید. همیشه محصولات را قبل از استفاده بر روی بدن کودک، امتحان کنید. از محصولات معمولی یا محصولاتی که برای بزرگسالان ساخته شده اند استفاده نکنید.
حتما بخوانید: علت حساسیت نوزاد به شیر مادر و جدیدترین راه حل آن چیست؟
تمیز کردن ناف نوزاد با گذشت زمان و بهبود زخم آن، آسان تر می شود. در صورت دیدن هرگونه مورد غیر طبیعی از جمله عفونت، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
