ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری (UTI) در دوران بارداری شایع است. اگرچه همه ی عفونت های ادراری علایم ندارند اما در دوران بارداری، درمان عفونت های بدون علایم هم نیاز به درمان دارند زیرا ممکن است منجر به ایجاد مشکلات جدی شوند. به همین دلیل است که همه ی زنان باردار باید در اوایل بارداری آزمایش ادرار را انجام دهند تا از عدم ابتلا به عفونت، اطمینان حاصل کنند.
نکات کلیدی
- عفونت ادراری زمانی اتفاق می افتد که هر یک از قسمت های دستگاه ادراری (کلیه ها، حالب، مثانه و پیشابراه) توسط باکتری ها آلوده شوند.
- عفونت های ادراری در بارداری به احتمال زیاد باعث بروز عوارض می شوند. عفونت هایی که همیشه علائم ندارند، به عنوان باکتریوری بدون علامت شناخته می شوند.
- شما باید آزمایش کشت ادرار را (حتی در صورت نداشتن علائم) در اوایل بارداری انجام دهید تا از عدم ابتلا به این بیماری اطمینان حاصل نمایید. این آزمایش با آزمایش ادراری که جهت تشخیص بارداری انجام می گیرد، متفاوت است.
- UTI در بارداری به راحتی با مصرف یک دوره آنتی بیوتیک درمان می شود. پزشک شما آنتی بیوتیک هایی که استفاده از آنها در دوران بارداری بی خطر است، تجویز می نماید.
- عدم درمان عفونت های ادراری در بارداری، می تواند خطر عوارضی مانند عفونت کلیه (پیلونفریت)، تولد نوزاد کم وزن و زایمان زودرس را افزایش دهد.
منظور از عفونت ادراری (UTI) چیست؟
عفونت ادراری زمانی اتفاق می افتد که هر یک از قسمت های دستگاه ادراری (کلیه ها، حالب، مثانه و پیشابراه) توسط باکتری ها آلوده شوند.
علت عفونت ادراری در بارداری چیست؟
زنان در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی که باعث کند شدن جریان ادرار می شود، مستعد ابتلا به عفونت ادراری هستند. در نتیجه باکتری ها قبل از خارج شدن از بدن، زمان بیشتری برای رشد کردن دارند. همچنین بزرگ شدن رحم و افزایش وزن می تواند جریان ادرار را از مثانه مسدود کند و باعث عفونت شود.
علائم عفونت ادراری در بارداری چیست؟
علائم شایع عفونت ادراری عبارتند از:
- درد هنگام دفع ادرار
- تکرر ادرار
- درد در ناحیه تحتانی شکم
- وجود خون در ادرار (هماچوری)
- کدر شدن یا بدبو بودن ادرار
علائم هشدار دهنده
اگر علایمی مانند تب شدید، لرزش یا کمردرد دارید یا به طور کلی احساس بیماری می کنید، حتما به پزشک مراجعه نمایید چون ممکن است به پیلونفریت (عفونت جدی کلیه ها که نیاز به درمان فوری دارد) مبتلا شده باشید.
باکتریوری بدون علامت
همه عفونت های ادراری علائم ایجاد نمی کنند. گاهی اوقات ممکن است در ادرار باکتری وجود داشته باشد اما هیچ علامتی بروز نکند. بعبارت دیگر باکتریوری بدون علامت زمانی اتفاق می افتد که باکتری ها در نمونه ی کامل ادرار وجود دارند اما هیچ علائم قابل توجهی ایجاد نمی کنند. اگرچه این وضعیت در زنان غیر باردار بی خطر است اما در بارداری نیاز به درمان دارد.
- باکتریوری بدون علامت در 2 تا 10 درصد بارداری ها رخ می دهد.
- عدم درمان این وضعیت ممکن است 30٪ مادران باردار را به التهاب مثانه حاد مبتلا کند و 2 تا 3٪ آنها را به پیلونفریت مبتلا نماید.
UTI ها در بارداری چگونه تشخیص داده می شوند؟
عفونت ادراری با انجام آزمایش کشت ادرار تشخیص داده می شود. در این آزمایش وجود باکتری ها، گلبول های قرمز و گلبول های سفید در ادرار بررسی می گردد. این آزمایش معمولاً در سه ماهه اول انجام می شود و با آزمایش ادراری که برای تشخیص بارداری انجام می گیرد، متفاوت است.
انجام این آزمایش توسط پزشک توصیه می شود و برای دادن نمونه ی ادرار باید به آزمایشگاه مراجعه کنید. پس از آن نتایج آزمایش توسط پزشک بررسی می شود و در صورت ابتلا به عفونت، مصرف یک دوره آنتی بیوتیک تجویز می گردد.
تفسیر نتایج آزمایش
- باکتریوری بدون علامت: به معنای وجود باکتری در نمونه ی ادرار است. همانطور که اشاره شد، این وضعیت هیچ علائمی ایجاد نمی کند.
- سیستیت یا عفونت مثانه: در این وضعیت باکتری (معمولا اشرشیاکلی) در ادرار یافت می شود. سیستیت با علائم عفونت دستگاه ادراری تحتانی همراه است.
- پیلونفریت: اگر علاوه بر علایم فوق، علائم یا نشانه هایی از تب یا احساس بیماری دارید، ممکن است به عفونت دستگاه ادراری فوقانی مانند پیلونفریت مبتلا شده باشید.
پزشک شما نتایج آزمایش را تفسیر می کند و با توجه به آن، درمان مناسبی در پیش می گیرد.
روش درمان عفونت ادراری (UTIs) در بارداری چیست؟
عفونت ادراری در بارداری با استفاده از آنتی بیوتیک درمان می شود حتی اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد. عفونت های ادراری درمان نشده می توانند باعث ایجاد عفونت جدی کلیه شوند که به آن پیلونفریت می گویند. علاوه بر این می توانند خطر کم وزنی نوزاد در زمان تولد و زایمان زودرس را بالا ببرند.
نکته: در زمان مراجعه به پزشک، او را از بارداری خود مطلع کنید زیرا همه ی آنتی بیوتیک ها یا داروها برای دوران بارداری بی خطر نیستند.
روش های درمان عفونت ادراری در بارداری عبارتند از:
- پزشک شما آنتی بیوتیکی را تجویز می کند که مصرف آن در دوران بارداری بی خطر است. نیتروفورانتوئین رایج ترین آنتی بیوتیکی ست که مصرف آن در این دوران توصیه می شود. آنتی بیوتیک معمولاً در یک دوره 7 روزه تجویز می شود. برای جلوگیری از بازگشت مجدد بیماری، دوره ی درمان را تکمیل کنید.
- علائم شما باید طی چند روز پس از مصرف آنتی بیوتیک بهبود یابند. اگر بیش از 2 روز از شروع درمان گذشته است و همچنان علائم دارید یا بدتر شده اید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
- 1 هفته پس از اتمام مصرف آنتی بیوتیک ها، آزمایش ادرار انجام می شود تا از درمان کامل عفونت اطمینان حاصل گردد.
- در نهایت، آزمایش ادرار هر ماه تا پایان دوران بارداری انجام می گردد تا از عدم بازگشت آن اطمینان حاصل شود.
روش های خود مراقبتی در زمان ابتلا به عفونت ادراری
- برای تسکین درد از پاراستامول (استامینوفن) استفاده کنید (از کمترین دوز و در کوتاه ترین زمان ممکن استفاده نمایید).
- در دوران بارداری از هیچکدام از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن استفاده نکنید.
- به مقدار زیادی آب بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری کنید و باکتری ها را از بدن خارج نمایید.
- توجه داشته باشید که تاکنون در مورد تاثیر مصرف محصولاتی که ادرار را قلیایی می کند، اطلاعاتی یافت نشده است.
- مصرف آب ذغال اخته برای درمان عفونت ادراری توصیه نمی شود زیرا تاثیر آن در مطالعات بالینی اثبات نشده است.
بایدها و نبایدهای پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری
بایدها
- هنگام رفتن به توالت خود را از جلو به عقب بشویید و دستمال توالت را نیز به همین صورت (از سمت جلو به عقب) بکشید.
- سعی کنید هنگام ادرار کردن مثانه خود را کاملاً خالی کنید.
- مایعات زیادی بنوشید.
- بجای حمام کردن در وان، بصورت ایستاده دوش بگیرید.
- لباس زیر پنبه ای گشاد بپوشید.
- بعد از رابطه جنسی در اسرع وقت ادرار کنید.
نبایدها
- از حمام کردن در وان پر کف خودداری کنید و از صابون ها و پاک کننده های معطر استفاده نکنید.
- ادرار خود را نگه ندارید و در مواقع لزوم آن را سریعا تخلیه کنید.
- لباس زیرهای تنگ و حاوی الیاف مصنوعی (مانند نایلون) نپوشید.
- شلوار جین یا شلوار تنگ نپوشید.
حتما بخوانید: ۹ تا از نکات بارداری (قبل، حین و بعد از بارداری)
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
