خصوصیات کودکان 2 تا 5 سال (و روش تربیت آنها)
اگر کودک 2 تا 5 ساله ای دارید، به شما توصیه می کنیم که این مطلب را از دست ندهید چون در این پست نکات مهمی در مورد رشد، تربیت و حفظ ایمنی کودکان 2 تا 5 سال آورده شده است. پس با ما همراه شوید.
رشد کودکان در سن 2 تا 5 سالگی چگونه است؟
کودکان در سن 2 تا 5 سالگی از کودکان نوپای دست و پا چلفتی، به کاشفان کنجکاو محیط اطراف خود تبدیل می شوند. رشد کودکان 2 تا 5 سال بصورت زیر است:
- رشد فیزیکی: کودک در این سال ها قوی تر می شود و قد بلندتر و لاغرتر بنظر می رسد.
- رشد شناختی: کودک در این سن گام های بلندی در زمینه ی تفکر و استدلال بر می دارد. در این سال ها کودکان حروف، شمارش اعداد و رنگ ها را می آموزند.
- رشد عاطفی و اجتماعی: کودکان 2 تا 5 سال، به تدریج نحوه مدیریت احساسات خود را یاد می گیرند. در سن 5 سالگی، ارتباط با همسالان و پیدا کردن دوست اهمیت بیشتری پیدا می کند.
- مهارت های زبان: اکثر کودکان تا 2 سالگی می توانند حداقل 50 کلمه بگویند. کودکان تا رسیدن به سن 5 سالگی ممکن است هزاران کلمه را بدانند و بتوانند مکالمات خود را ادامه دهند و داستان بگویند.
- رشد حسی و حرکتی: اکثر کودکان در سن 2 سالگی می توانند از پله ها بالا بروند، به توپ ضربه بزنند و شکل های ساده ای با مداد روی کاغذ بکشند. از طرفی بیشتر کودکان تا سن 5 سالگی می توانند لباس های خود را بپوشند یا در بیاورند و حروف کوچک و بزرگ را بنویسند.
هر کودک با سرعت متفاوتی رشد می کند و بر مهارت های مختلف تسلط می یابد. برای مثال برخی کودکان ممکن است در زمینه ی مهارت های زبانی پیشرفت چشمگیری داشته باشند اما در زمینه های دیگر از همسالان خود عقب تر باشند. بنابراین این موضوع کاملا طبیعی ست و هیچ جای نگرانی ندارد.
دانستن مراحل طبیعی رشد کودک در سنین مختلف می تواند به شما کمک کند مشکلات موجود را سریعا تشخیص دهید و یا خیال خود را از بابت رشد و تکامل فرزندتان راحت کنید.
چرا مراجعه به پزشک برای کودکان 2 تا 5 سال توصیه می شود؟
برای بررسی مشکلات موجود و اطمینان از رشد و تکامل کودکان 2 تا 5 سال، لازم است که چندین بار به پزشک مراجعه شود. علاوه بر چکاپ های معمول، لازم است که برنامه های واکسیناسیون را نیز در نظر داشته باشید.
در این ویزیت ها، پزشک موارد زیر را انجام می دهد:
- معاینه فیزیکی انجام می دهد.
- برنامه ی واکسیناسیون کودک را چک می کند.
- وزن و قد کودک را اندازه می گیرد و میزان رشد او را با کودکان همسن خود مقایسه می کند.
- در مورد رفتار و رشد شناختی کودک سوال می پرسد.
- در مورد فعالیت ها و رشد مهارت های حرکتی کودک سوال می پرسد.
چکاپ های معمول فرصت مناسبی است تا با پزشک کودک در مورد تمام نگرانی های خود در زمینه ی سلامتی، رشد یا رفتار فرزندتان صحبت کنید. بین ویزیت ها نیز هر سوالی را که می خواهید دفعه بعد از پزشک بپرسید یادداشت کنید.
چه زمانی لازم است با پزشک تماس بگیرید؟
هر زمان که در مورد وضعیت سلامت جسمانی یا احساسی فرزندتان نگران شدید، با پزشک تماس بگیرید. در موارد زیر لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- اگر زمان رسیدن کودک به نقاط عطف رشد، کندتر از حالت معمول است.
- اگر کودک با سرعت ثابتی رشد نمی کند.
- اگر کودک مهارت های گذشته ی خود مانند صحبت کردن یا دویدن را از دست داده است.
- اگر فرزندتان بیش از حد پرخاشگر، خشن یا بد رفتار است.
- اگر فکر می کنید فرزندتان از لحاظ روحی یا جسمانی مشکلی دارد.
چگونه می توان به رشد و یادگیری کودکان 2 تا 5 سال کمک کرد؟
اطلاع از تغییرات رفتاری کودکان در سنین مختلف بسیار مهم است. برای مثال رفتارهایی مانند عصبانیت، عصبی شدن، مکیدن انگشت شست و دیدن کابوس های شبانه از مشکلات رایج کودکان 2 تا 5 سال است. بنابراین اطلاع از تمام تغییرات رفتاری می تواند به شما کمک کند تا صبور باشید و لحظات استرس زا را به راحتی پشت سر بگذارید.
بهترین کاری که می توانید برای فرزندتان انجام دهید این است که عشق و علاقه خود را نسبت به او نشان دهید. اما از راه های زیر هم می توانید به رشد و یادگیری فرزندتان کمک کنید:
- به کودک خود غذاهای سالم بدهید. از میوه ها، سبزیجات و میان وعده های سالم به میزان زیاد استفاده کنید.
- برای فعالیت فرزندتان وقت بگذارید. زمان تماشای تلویزیون و بازی با لپ تاپ یا تبلت را برای کودکان 2 تا 4 سال به کمتر از 1 ساعت در روز و برای کودکان بالای 4 سال به 2 ساعت در روز (یا کمتر) محدود کنید. بجای آن سعی کنید فرزندتان را به سرگرمی های پر تحرک مشغول کنید.
- برای فرزندتان کتاب بخوانید و با او صحبت کنید. این به کودکان کمک می کند مهارت های زبانی خود را توسعه دهند و از ایده های جدیدی استفاده کنند.
- به فرزندتان کمک کنید تا به اندازه کافی استراحت کند. کودکان 2 تا 5 ساله به حدود 11 تا 13 ساعت خواب در روز نیاز دارند.
- به فرزندتان کمک کنید تا با کودکان دیگر بازی کند. بازی های گروهی یا رفتن به مهدکودک برای بازی با کودکان دیگر، به یادگیری تعامل و توسعه ی مهارت های ارتباطی کودک کمک می کند.
- به فرزندتان مهارت های ضروری را بیاموزید. مهارت هایی مانند نحوه لباس پوشیدن و رفتن به توالت را به فرزندتان آموزش دهید.
- محدودیت هایی برای فرزندتان تعیین کنید. این به کودک کمک می کند تا در کنار احساس امنیت، به کاوش و کنجکاوی بپردازد.
چند نکته ی مفید برای والدین
اگر فرزند 2 تا 5 ساله ای دارید، استفاده از نکات زیر می تواند برای شما و فرزندتان بسیار مفید باشد:
- به کتابخوابی برای کودک ادامه دهید. با بردن فرزندتان به کتابخانه یا کتابفروشی علاقه ی او به کتاب بیشتر کنید.
- اجازه دهید فرزندتان در انجام کارهای ساده به شما کمک کند.
- کودک خود را تشویق کنید تا با بچه های دیگر بازی کند. اینکار به او کمک می کند تا ارزش تعامل و دوستی را درک کند.
- هنگام تنبیه فرزندتان، شفاف و ثابت قدم باشید. رفتاری که از او انتظار دارید را بطور کامل توضیح دهید. وظایف کودک را به او یادآوری کنید و در مواقع لازم به او “نه” بگویید.
- برای تقویت مهارت های زبانی کودک، با جملات کامل با او صحبت کنید و از کلمات متنوع و جدید استفاده نمایید. به او کمک کنید تا از کلمات و عبارات صحیح استفاده کند.
- اگر فرزندتان از چیزی ناراحت است، به او کمک کنید تا مشکل خود را حل کند.
- به فرزندتان اجازه دهید در مورد مسائل ساده تصمیم گیری کند (برای مثال در مورد اینکه چه چیزی بپوشد، چه موقع بازی کند و برای میان وعده چه بخورد، تصمیم بگیرد).
نکاتی برای حفظ ایمنی و امنیت کودک
از آنجا که فرزندتان بتدریج مستقل تر می شود و زمان بیشتری را در محیط بیرون از خانه سپری می کند، بسیار مهم است که او را از راه های ایمن ماندن مطلع کنید. در اینجا چند نکته برای محافظت از کودک آورده شده است:
- فرزندتان را از خطرات دویدن در خیابان یا جلوی ماشین ها آگاه کنید. به او بگویید در خیابان بازی نکند یا در مناطق خطرناک دنبال توپ ندود.
- به فرزندتان یاد دهید که در زمان دوچرخه سواری محتاط باشد. کودک را در پیاده رو و دور از خیابان نگه دارید و از او بخواهید همیشه از کلاه ایمنی استفاده کند.
- وسایل بازی پارک ها را به دقت بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که فرزندتان از وسایلی که قطعات شکسته یا تیز دارند استفاده نکند.
- همیشه مراقب فرزندتان باشید مخصوصاً وقتی بیرون از خانه بازی می کند.
- هنگام آب بازی یا شنا، مراقب کودک باشید. شنا کردن را به کودک بیاموزید اما در زمان هایی که در اطراف آب یا استخر است هم از او مراقبت کنید (این شامل استخر بچه ها نیز می شود).
- به فرزند خود بیاموزید که به افراد غریبه اعتماد نکند.
- برای ایمنی بیشتر کودک در ماشین، از صندلی ماشین استفاده کنید.
نکاتی برای حفظ سلامتی کودک در این سن
- در صورت امکان با کودک خود غذا بخورید. اجازه دهید فرزندتان شما را در حال لذت بردن از خوردن میوه ها، سبزیجات و غلات کامل در وعده های غذایی و میان وعده ها ببیند. میزان مصرف غذاها و نوشیدنی حاوی قند، چربی های جامد یا نمک را برای کودک محدود کنید.
- از قرار دادن تلوزیون در اتاق خواب کودک اجتناب کنید. مدت زمان استفاده از وسایل الکترونیکی را برای فرزندتان محدود کنید. همانطور که در بالا هم اشاره شد، این زمان باید برای کودکان 2 تا 4 سال، کمتر از 1 ساعت در روز و برای کودکان بالای 4 سال، 2 ساعت در روز (یا کمتر) باشد.
- از اسباب بازی های متناسب سن کودک استفاده کنید و اجازه دهید فرزندتان خودش تصمیم بگیرد که چه بازی کند. این باعث می شود که بازی و فعالیت، به کار لذت بخش و هیجان انگیزی برای فرزندتان تبدیل شود.
- از خواب کافی و باکیفیت فرزندتان اطمینان حاصل کنید.
حرف آخر…
تربیت کودکان 2 تا 5 سال می تواند کاری چالش برانگیز باشد. توجه داشته باشید که آنچه برای یک کودک 2 ساله مناسب است، ممکن است برای یک کودک 5 ساله مناسب نباشد. برای بالا بردن سطح اطلاعات خود می توانید کتاب هایی در زمینه ی رشد و تربیت کودکان در سنین مختلف مطالعه کنید و یا از افراد متخصص کمک بگیرید.
در ادامه بخوانید: ۶ عواقب محبت بیش از حد به کودک و ۵ روش جبران آن
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!