10 دلیل اصلی رشد نکردن کودکان چیست؟ چه باید کرد؟

وزن گیری ضعیف و عدم رشد کودک، یک مشکل رایج در میان بسیاری از کودکان است که در اکثر مواقع موجب نگرانی والدین می شود.

اگرچه همه ی کودکان با الگوی ثابت و معینی رشد نمی کنند و رشد برخی از بچه ها کندتر از کودکان دیگر است اما در بعضی موارد، ابتلا به یک اختلال رشد یا بیماری، می تواند دلیل عدم وزن گیری باشد. در این مطلب با مهمترین علل عدم وزن گیری کودکان و روش های درمان آن آشنا می شوید.

کاهش وزن در چه مواقعی نگران کننده است؟

درصورتیکه فرزندتان با کاهش ناگهانی و غیرمعمول وزن مواجه شده است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا از عدم ابتلا به بیماری های مختلف، اطمینان حاصل کنید.

نکته ی مهمی که باید در نظر بگیرید این است که شما باید وزن کودک را در مقایسه با قد او در نظر بگیرید. بعبارت دیگر وزن گیری کودک باید نسبت به قد، سنجیده شود.

افزایش قد در نوجوانی به چه عواملی بستگی دارد؟

همانطور که می دانید، همبستگی قد و وزن با استفاده از نمودار BMI (شاخص توده بدنی) محاسبه می شود.

بعضی اوقات، کودکان نوپای پرتحرک، وزن گیری ضعیفی دارند. در این شرایط ممکن است وزن کودک در مقایسه با قد او کاهش یابد اما کودک هنوز هم نسبت به سن خود، سرعت رشد طبیعی داشته باشد و همچنان به پیشرفت خود ادامه دهد. در این موارد جای نگرانی وجود ندارد.

دلایل رشد ضعیف کودک چیست؟

وزن گیری ضعیف و عدم رشد کودک می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که مهمترین آنها عبارتنداز:

1- عدم دریافت کالری کافی

علت عدم رشد کودکان در 90٪ موارد، عدم مصرف کالری کافی است. این ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که کودک به دلایل مختلف، علاقه ای به غذا خوردن نداشته باشد یا والدین ندانند که فرزندشان واقعاً به چه مقدار کالری نیاز دارد.

این اتفاق بیشتر در کودکان نوپای فعال که علاقه ای به غذا خوردن ندارند، ایجاد می شود.

نوزادان نیز در چند ماه اول زندگی به دلیل عدم دریافت شیر کافی یا مخلوط نامناسب شیرخشک، به این وضعیت دچار می شوند.

2- محدود بودن رژیم غذایی

گاهی اوقات ممکن است کودک به هر دلیلی، رژیم غذایی محدودی داشته باشد. یا مخلوط شیر خشک، نادرست و رقیق ساخته شود و برای تغذیه ی کودک کافی نباشد. همچنین ممکن است کودک در محیطی رشد کند که غذای کافی برای خانواده ها در دسترس نباشد.

این مشکل مختص کودکان و نوزادان نیست. گاهی اوقات نوجوانان نیز به دلیل مشکلاتی مانند بی اشتهایی عصبی یا ترس از اضافه وزن و چاقی، رژیم غذایی محدودی دارند و بخوبی تغذیه نمی شوند.

3- مشکلات دهان و دندان و اعصاب

اگر كودك دارای حساسیت دهانی یا مشکلات عصبی باشد، ممكن است نتواند بخوبی غذا بخورد. چنین مشکلاتی ممکن است توانایی بلعیدن کودکان را تحت تأثیر قرار دهد و ممکن است ناشی از شرایطی مانند فلج مغزی یا شکاف کام باشد.

4- استفراغ

گاهی کودک به دلیل استفراغ زیاد نمی تواند بخوبی غذا بخورد و مواد مغذی را بخوبی دریافت کند. این وضعیت ممکن است به دلیل ریفلاکس شدید اسید یا برخی مسائل عصبی و انواع دیگر اختلالات ایجاد شود.

بیشتر نوزادان مبتلا به ریفلاکس اسید، با روش های ساده ی درمانی بهبود می یابند و رشد آنها بدون مشکل ادامه خواهد یافت. در موارد نادر، استفراغ می تواند ناشی از عارضه ی تنگی پیلور باشد. پیلور عضله ای در قسمت پایین و خروجی معده است. در این وضعیت جریان مواد غذایی از معده به روده ی کوچک مسدود می شود و یکی از مشخصه های آن، استفراغ است.

5- مشکلات لوزالمعده

گاهی اوقات کودکان به دلیل عملکرد ضعیف پانکراس، نمی توانند غذا را به درستی هضم کنند و به این ترتیب وزن گیری خوبی ندارند. مراجعه به پزشک برای تشخیص این وضعیت ضروری است.

6- اختلالات دستگاه گوارش

اختلالاتی از جمله بيماری سلياك يا بيماري كرون كه بر پوشش روده تاثير مي گذارند نيز مي توانند باعث كاهش وزن در كودكان شوند. علائم بیماری سلیاک از زمانی شروع می شوند که غذاهایی که حاوی گلوتن هستند به رژیم غذایی وارد می شوند.

رشد قد در پسران تا چه سنی ادامه دارد؟ (جدیدترین تحقیقات)

7- مشکلات تیروئید و متابولیسم

کودکانی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند، کالری سوزی بالایی دارند و همین امر می تواند باعث کاهش وزن گیری آنها شود.

8- بیماری های قلبی

کودکان مبتلا به اختلال قلبی که به نارسایی قلبی منجر می شود، ممکن است با تنگی نفس و مشکل در تنفس مواجه شوند و همین امر باعث کاهش وزن آنها شود.

9- بیماری های کلیوی

در موارد نادر، نارسایی کلیه یا سایر اختلالات کلیه بر افزایش وزن (و همچنین افزایش قد) کودکان تأثیر منفی می گذارد.

10- اختلالات ژنتیکی

برخی از کودکان ممکن است به انواع مختلفی از اختلالات ژنتیکی مبتلا باشند و همین امر می تواند بر افزایش وزن آنها تأثیر منفی بگذارد. تشخیص این بیماری ها، به ارزیابی توسط یک متخصص نیاز دارد.

چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه شود؟

اگر نگران رشد ضعیف فرزندتان هستید یا به هر یک از موارد بالا مشکوک هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک از طریق معاینه ی فیزیکی و انجام تست های لازم تشخیص می دهد که عدم وزن گیری کودک به دلیل تغذیه ی ضعیف است یا ممکن است مشکل پزشکی وجود داشته باشد.

پزشک می تواند از روی خستگی، رنگ پریدگی، ضعف اندام ها، چین خوردگی پوست روی بازوها و ران ها و از بین رفتن چربی گونه ها به وضعیت فعلی کودک پی ببرد.

ممکن است لازم باشد نمودار BMI کودک بطور دقیق کنترل شود و به پیگیری های مکرر و بررسی وزن نیاز باشد.

پزشک همچنین ممکن است آزمایشاتی را برای بررسی کم خونی، وضعیت تغذیه و عملکرد کلیه توصیه کند. برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری سلیاک، بیماری کرون یا کمبود آنزیم پانکراس نیز ممکن است آزمایشات دیگری انجام شود. در صورت تشخیص بیماری سلیاک در کودک، داشتن رژیم غذایی بدون گلوتن ضروری خواهد بود.

شربت افزایش قد کودکان: همه نکات مهم که باید بدانید!

کودکان مبتلا به اختلال عملکرد پانکراس ممکن است به مکمل های آنزیمی گوارشی (بمنظور تقلید از اثرات آنزیم های گوارشی)، نیاز داشته باشند. پزشک کودک برای تشخیص دقیق و صحیح، می تواند از یک متخصص دیگر مانند متخصص گوارش یا متخصص تغذیه کودکان کمک بگیرد. توجه داشته باشید که برای درمان مشکلات قلبی، بیماری کرون، مشکلات تیروئید یا تنگی پیلور، باید از متخصصان کمک گرفت.

فرزند خود را از راه های زیر، در مسیر افزایش وزن قرار دهید…

اکثر کودکان برای افزایش وزن نیاز به افزایش کالری دریافتی دارند. فرآیند رشد، 5 تا 10 درصد از کل کالری دریافتی کودکان 6 ماهه و بالاتر را مصرف می کند.

بجای استفاده از غذاهای فاقد مواد مغذی و بی ارزش مانند چیپس، نوشیدنی های شیرین و دیگر تنقلات، از غذاهای پر انرژی، مغذی و پرکالری مانند کره، بادام زمینی، مغزها و لبنیات استفاده کنید. برای افزایش وزن فرزندتان می توانید از میوه هایی مانند موز، انبه و هلو و سبزیجاتی مانند اسفناج، لوبیا و هویج استفاده کنید. این مواد غذایی سرشار از ویتامین ها و موادمعدنی مورد نیاز بدن هستند.

غذاهایی مانند تخم مرغ، گوشت، مرغ و ماهی نیز برای رشد مغز کودک و برآورده کردن نیازهای غذایی او، لازم و ضروری می باشند. برای اضافه وزن فرزندتان می توانید از روغن های سالمی مانند روغن زیتون یا کره آب شده، استفاده کنید.

برخی از داروهایی که موجب تحریک اشتها می شوند نیز ممکن است در بعضی موارد کمک کننده باشند. در مورد مصرف این داروها، ابتدا با پزشک مشورت کنید.

تاثیر بارفیکس در افزایش قد کودکان و نوجوانان (تحقیقات جدید)

اگر فرزند شما علیرغم دریافت کالری بیشتر، همچنان وزن گیری ضعیفی دارد، ممکن است لازم باشد که توسط پزشک معاینه شود و آزمایشات لازم انجام گیرد. متخصص تغذیه نیز می تواند وضعیت تغذیه و رشد کودک را مورد ارزیابی قرار دهد. در موارد وخیمی که کودک قادر به غذا خوردن و قورت دادن نیست، از فرآیند لوله گذاشتن از راه بینی و شکم استفاده می شود. در این وضعیت، پزشک یک لوله ی پلاستیکی نازک را از طریق بینی وارد مری و سپس شکم می کند. این روش برای نوزادان نارس بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد و موجب رساندن غذا یا دارو به بدن آنها می شود.

مجددا توصیه می کنیم که اگر نگران رشد فرزندتان هستید یا به بیماری خاصی مشکوک هستید، به پزشک مراجعه کنید تا مراقبت ها و آزمایشات لازم انجام گیرد و هر چه سریعتر مشکل برطرف شود.

منبع1 منبع 2

---

زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!

---