در سالهای میانی دوران کودکی فرزندتان، تغییرات زیادی در خانواده اتفاق می افتد. فرزند شما نسبت به گذشته مستقل تر است، توانایی مراقبت از خود را دارد و همچنین توانایی سهیم شدن در کارها و سایر مسئولیت های خانواده را دارا می باشد. اکثر خانواده ها این را می دانند و متوجه می شوند که از بسیاری جهات، زندگی کودک مستقل تر شده است. با این حال، نوجوانان هنوز هم به نظارت و راهنمایی والدین احتیاج دارند.
بنابراین والدین باید در زندگی فرزندان خود کارآمدتر، هوشیارتر و همچنان مسئولیت پذیر عمل کنند تا بتوانند بر آنها نظارت و راهنمایی و پشتیبانی مؤثر داشته باشند.
در طی این سالها، ممکن است فرزند شما با اعتماد به نفس بیشتری روبرو شود و بر ترس و شک و تردید غلبه کند، به محدودیت های خود توجه کند، به وظایف خود پی ببرد، ارزشهای اخلاقی و معنوی را بیاموزد و به آنها ایمان داشته باشد. در سنین مدرسه ی فرزند، شما و بقیه اعضای خانواده باید به موارد زیر توجه ویژه ای داشته باشید:
۱- مدرسه
مدرسه نقش اساسی در زندگی نوجوان شما بر عهده دارد و بخش اعظم توجه و انرژی او را از خانواده دور می کند.
سالهای مدرسه ابتدایی او می تواند به دوران هیجان انگیزی در زندگی اش تبدیل شود. با یادگیری خواندن و نوشتن و همچنین تسلط بر دیگر مهارتهای آکادمیک، او عشق به یادگیری و افتخار را در دستاوردهای خود قرار می دهد.
حتما بخوانید: چگونه بصورت اصولی با فرزندانمان رفتار کنیم؟ +فیلم آموزشی
با این حال برای برخی از کودکان، مدرسه ممکن است باعث ناامیدی و استرس شود. ناتوانی های یادگیری می تواند در لذت یادگیری اختلال ایجاد کند. عادات ضعیف تحصیلی و یا عدم انگیزه می تواند مشکلات دیگری در زندگی ایجاد کند. بعضی اوقات ممکن است نوجوانان با معلمان خود رابطه ی خوبی نداشته باشند یا ممکن است اضطراب جدایی از والدین را داشته باشند. همه ی این موارد می تواند در حضور آنها در مدرسه اختلال ایجاد کند.
برای اینکه آموزش فرزندتان تا حد ممکن مثبت و مثمر ثمر باشد، موارد زیر را مد نظر بگیرید:
- پیشرفت تحصیلی و تعاملات اجتماعی وی را از نزدیک نظارت کنید.
- با معلمش آشنا شوید.
- با فرزند خود در مورد آنچه در کلاس یاد می گیرد صحبت کنید و از او بپرسید که در مورد مدرسه چه احساسی دارد.
- او را تشویق کنید که مهارتهای تازه آموخته خود را نشان دهد و آنها را با شما تمرین کند.
- تکالیف فرزندتان را بدانید و مطمئن شوید که او خودش را برای امتحانات آماده می کند.
- زمان تماشای تلویزیون را محدود کنید و او را به خواندن، نوشتن و ابراز خلاقیت از طریق سرگرمی و ورزش تشویق کنید.
- اگر او (یا معلمش) مشکلاتی را گزارش داده اند، با کارکنان مدرسه آشکارا ارتباط برقرار کنید.
۲- دوستی
به همان اندازه که خانواده برای کودک مهم است، دوستان و آشنایان دوران کودکی هم برای او مهم هستند.
او زمان بیشتری را با همسالان خود، چه در مدرسه و چه در خارج از مدرسه می گذراند. دوستان کودک، همبازی های او خواهند بود و فرزند شما احتمالاً از سوی دوستانش مورد پذیرش اجتماعی قرار می گیرد. او در این سن هم به پذیرش و هم به رسمیت شناختن نیاز جدی خواهد داشت. خانواده نیز باید با استرس های مرتبط با روابط فرزند با همسالانش مقابله کند.
- او هر از گاهی ممکن است با دوستان درگیری داشته باشد که می تواند عزت نفس او را تضعیف کند.
- ممکن است او از گروهی خارج شود که واقعاً می خواهد بخشی از آن باشد و این جدایی منجر به نارضایتی و تنهایی اش شود.
در طی این سالها:
- انتخاب دوستان فرزندتان را تحت نظر داشته باشید و بر آنها نظارت کنید، اما در فعالیت های وی دخالت نکنید.
- با والدین دوستانش آشنا شوید و مشاهدات خود را در مورد فعالیت های کودکان با آنها به اشتراک بگذارید. در صورت بروز مشکلاتی در روابط فرزندتان با همسالانش، از او پشتیبانی کنید، او را درک کنید و راهنمایی های لازم را ارایه دهید.
- هنگامی که یک درگیری رخ می دهد، سعی کنید درک کنید که کودک شما در مورد آن چه احساسی دارد و او چه عواملی را عامل این درگیری می داند. سپس در مورد چگونگی حل مسئله بحث کنید و با هم روشهایی برای پایان مناقشه بیابید.
- به خاطر داشته باشید که خانواده نمی تواند هرگونه مشکل مربوط به همسالان فرزند را حل کند. به عنوان مثال، شما نمی توانید به محوطه بازی بروید و هر زمان که درگیری ایجاد شد مداخله کنید. حتی با این وجود، می توانید با انتقال ارزش ها و انتظارات خود، از فرزندتان پشتیبانی و راهنمایی کنید.
۳- مراجعه های معمول به پزشک برای کودکان مدرسه ای
- در طی این مراجعات به پزشک، پزشک معالج شما چندین ارزیابی مانند اندازه گیری قد، وزن و فشار خون، بررسی عملکردهای حیاتی، غربالگری بینایی و شنوایی و معاینه کامل جسمی را انجام می دهد.
- پزشک اطمینان خواهد داد که واکسیناسیون کودک شما تکمیل است و در مورد رژیم غذایی فرزندتان، عادات ورزشی و الگوهای خواب او سؤال میکند. او همچنین می تواند شما را به سایر متخصصان بهداشتی ارجاع دهد.
- پزشک متخصص اطفال علاوه بر ارزیابی سلامت جسمی فرزند، به سلامت روانی و عاطفی او هم توجه نشان میدهد. با متخصص درباره نگرانی هایی از قبیل وضعیت مدرسه نوجوان، روابط با همسالان، مشکلات خانوادگی و استرس های روزانه بحث کنید.
کودک خود را تشویق کنید که عادت های بهداشت شخصی خوبی داشته باشد. برخی از این عادات عبارتنداز:
- حمام کردن مرتب.
- شستن دست ها قبل از خوردن غذا و بعد از رفتن به دستشویی. این روشی برای جلوگیری از شیوع بیماری های عفونی است.
- مسواک زدن دو بار در روز و نخ دندان کشیدن قبل از خواب.
با استفاده از این اقدامات پیشگیرانه می توانید خطر ابتلا به بیماری و جراحت فرزندتان را کاهش دهید و به این ترتیب هزینه های پزشکی را نیز کم کنید.
حتما بخوانید: بهترین درمانهای ترس در سنین کودکان دبستانی +نکات مهم
۴- عملکرد ورزشی و توانایی کودکان مدرسه ای
از فرزندتان انتظار نداشته باشید همه چیز را خیلی زود و بی نقص یاد بگیرد. توقعات خود را پایین بیاورید و به کودک اجازه دهید توانایی های خود را بیابد.
آموزش بصری و کلامی در جلسات کوتاه و منظم، یک رویکرد بسیار موفق تر است.
ورزش و فعالیت های با مهارت های پیچیده نیاز به ارزیابی سریع وضعیت، تصمیم گیری سریع و سطح بالای مهارت های انتقالی دارد. نمونه هایی از این ورزش های پیشرفته عبارتنداز فوتبال، بسکتبال، هاکی، والیبال، بیس بال، واترپلو، سافت بال، لاکروز و فوتبال.
به هر حال بچه ها می توانند در سنین نوجوانی اصول اولیه این ورزش ها را بیاموزند، اما انتظار عملکرد زیاد در این گروه سنی را نداشته باشید زیرا توسعه الگوهای حافظه و الگوهای تفکر پیچیده آنها هنوز محدود است.
طبق معمول، در هر مورد استثنائی وجود دارد. اگر فرزند شما یکی از موارد نادری ست که زودتر از سایر همسالانش همه چیز را یاد می گیرد، باید خوشحال باشید. اما در این مورد هم سعی کنید زیاده روی نکنید و به او فشار نیاورید.
به طور کلی، بیشتر کودکان در سن مدرسه باید تمرکز خود را در پیشرفت مهارت های اساسی و انتقالی، آمادگی عمومی و تکنیکی انجام دهند.
حتما بخوانید: اضطراب در کودکان دبستانی: علائم و بهترین راهکارهای موجود (تحقیقات جدید)
۵- کارهای روزمره کودکان مدرسه ای
آموزش نظم و ترتیب به کودکان مدرسه ای، لازم و ضروری است:
- به او یاد دهید کتابها و اسباب بازی هایش را در قفسه ها بگذارد و لباس ها را در جای خود مرتب کند.
- تهیه ی امکانات زیاد و داشتن یک اتاق مجهز، برای نوجوان ضروری نیست. سعی کنید اتاقی تهیه کنید که فرزندتان در آن احساس امنیت و راحتی داشته باشد و بتواند به راحتی در آنجا کتاب بخواند، به موزیک گوش دهد و خواب خوبی داشته باشد.
- با بزرگ تر شدن فرزند و رفتن به مقاطع بالاتر تحصیلی، زمان تعطیلات آخر هفته کمتر می شود و زمان کمتری برای وقت گذرانی با شما خواهد داشت.
- الگوهای خواب در کودکان مختلف متفاوت است. این به ساعات مورد نیاز خواب فرزند شما بستگی دارد.
- سعی کنید آخر هفته و روزهای تعطیل، به فرزندتان اجازه دهید بیشتر در رختخواب بماند. بخصوص اگر کودک، در طول هفته زود از خواب بیدار می شود.
۶- کتابهای مناسب کودکان مدرسه ای
اجازه دهید فرزندتان با توجه به علایق خود، کتابهای مورد نظرش را انتخاب کند. آنها ممکن است به کتابهای مختلفی از جمله کتابهای ورزشی، علمی، تخیلی، موسیقی و… علاقه نشان دهند.
در مورد کتابهایی که فرزند شما به طور مستقل و در مدرسه می خواند صحبت کنید و در مورد موضوعات و نویسندگان مورد علاقه اش بحث کنید. اگر نویسنده مورد علاقه ی کودکتان، کتاب های جدیدی نوشت، فرزند خود را تشویق کنید که همه آنها را بخواند.
انواع دیگر کتابهایی که بچه ها دوست دارند شامل این موارد است:
- زندگی نامه ی افراد مشهور
- کتابهایی در مورد کودکانی که با مشکلات سر و کار دارند
- کتاب های حاوی بازی زبان
- کتابهای اسرارآمیز
- داستان های علمی و تخیلی
۷- فعالیتهای خارج از خانه
در دوران نوجوانی فرزند، او به فعالیتهای خارج از خانه ازجمله رفتن به باشگاه ورزشی، موسیقی و وقت گذرانی با دوستانش علاقه نشان خواهد داد. بسیاری از این فعالیت ها به لحاظ زمانی و در برخی موارد مالی، به حمایت خانواده نیاز دارند. همچنین ممکن است کودک به صبر و تحمل والدین احتیاج داشته باشد زیرا کودکان قبل از پیدا کردن سرگرمی های دلخواه، برنامه های مختلفی را امتحان می کنند.
به طور کلی، خانواده (به ویژه والدین) باید ازعلایق، پیشنهادات و فعالیتهای گروهی کودک حمایت کنند.
حتما بخوانید: ۲۰ نکته بسیار مهم برای آموزش آسان ریاضی به کودکان پیش دبستانی و دبستان
۸- انتخاب اسباب بازی های بیخطر برای کودکان مدرسه ای
در اینجا چند دستورالعمل کلی برای خرید اسباب بازی های مناسب آورده شده است:
- اسباب بازی های استاندارد، باید عنوان هایی با نام مقاوم در برابر شعله یا آتش داشته باشند.
- اسباب بازی ها باید قابل شستشو باشند.
- اسباب بازی های نقاشی شده باید با رنگ بدون سرب، رنگ آمیزی شده باشند.
- مواد هنری باید غیر سمی باشد.
- مدادها و رنگها باید باکیفیت و فاقد مواد سمی باشند.
- از گرفتن اسباب بازی های قدیمی تر حتی از دست دوستان و خانواده، خودداری کنید. اسباب بازی های قدیمی ممکن است معیارهای ایمنی فعلی را رعایت نکرده باشند.
- مطمئن شوید که صدای اسباب بازی برای فرزند شما زیاد بلند نباشد. صدای برخی از اسباب بازی های الکترونیکی می تواند به اندازه بوق ماشین بلند باشد (اگر کودک آن را مستقیماً روی گوش قرار دهد بلندتر است) و می تواند به شنوایی آسیب برساند.
۹- ویدیوی زیر را حتما تماشا کنید
زبان یعنی آینده! اپلیکیشن آموزش زبان چرب زبان برای کودکان ایران کاملا رایگانه! همین الان دانلودش کن کلی وقت گذاشتیم فقط واسه کمک به ساخت آینده بهتر واسه فرزندان ایران عزیز!
سلام جناب حیدری عزیز، در مورد راه های عملی ایجاد یا افزایش خلاقیت در کودکان ابتدایی در کلاس درس چه کارهایی میتوان انجام داد؟