حقیقت روشنی که امروزه نه تنها در بین نوجوانان بلکه در جوانان و بزرگترها نیز به طور گسترده دیده می شود مشکل افسردگی است که چاشنی زندگی خیلی از افراد شده است. ولیکن ما این مطلب را به بررسی افسردگی در نوجوانان اختصاص می دهیم و جدیدترین و بهترین راههای درمان افسردگی مزمن وحاد نوجوانان (با دارو و بدون دارو) را به شما معرفی می کنیم. پس با ما همراه باشید.

مقدمه:

در حال حاضر بیماری افسردگی رتبه چهارم را در جهان دارد و تا ۱۰ سال آینده این بیماری در رتبه دوم بیماری ها قرار خواهد گرفت. فرسودگی ذهنی و عدم تمرکز، لذت نبردن از زندگی، بی حوصلگی و حواس پرتی، فراموشی، پر خوابی و احساس غمگینی نشانه های بارز افسردگی در افراد است. آنچه که مهم است درمان این بیماری است چرا که این مشکل فقط برای فرد افسرده مشکل آفرین نیست بلکه زندگی را برای اطرافیان وی غیر قابل تحمل و زجر آور می کند.

۱-قویترین درمان برای افسردگی بدون مصرف دارو(ویدئو):

۲- درمان وسواس و افسردگی – آیت الله تبریزیان پدر طب اسلامی:

حتماً بخوانید: جدیدترین راههای جلوگیری از افسردگی در کودکان و نوجوانان چیست؟

ابتدا با علائم افسردگی در نوجوانان آشنا شوید تا تشخیص و تسلط شما برای درمان، مطمئن تر واقع شود. موارد زیر نشان دهنده افسردگی در نوجوانان است:

• دیر آمدن به خانه
• فرار از مدرسه یا خانه
• عدم تمرکز و حواسپرتی
• گوشه گیری و انزوا طلبی
• فکر کردن به مرگ و خودکشی
• پریشانی،عصبانیت و بداخلاقی
• گریه های مکرر و کابوس شبانه
• استفاده بیش از حد از تلفن همراه
• احساس بی ارزشی و ترس از انتقاد
• گرایش به مصرف مواد مخدر و مواد الکلی
• بی مسئولیتی و نداشتن علاقه به فعالیت ها
• داشتن احساس خستگی، بی حوصلگی و نداشتن انرژی

درمان افسردگی شدید در نوجوانان بدون مصرف دارو:

بر طبق طب سنتی هر شخص افسرده ای می تواند با انجام کارهای زیر در ۴۰ روز مداوم افسردگی حاد خود را درمان نماید:

1. ترک سردی ها
2. نوشیدن جوشانده زعفران هر روز.
3. استشمام عطر محمدی در حالت خواب
4. نوشیدن یک لیوان عرق بهارنارنج هر شب.
5. خوردن یک قاشق عسل بصورت ناشتا هر روز صبح.
6. خوردن اسفند شبی یک قاشق غذا خوری (می توانید به کمک آب قورت دهید).

همچنین بخوانید: علائم افسردگی در نوجوانان و روش جدید تست آن چیست؟

• به آنچه در اطرافتان می‌گذرد، توجه نکنید و خوش باشید.

مهم نیست چه اتفاقات ناخوشایندی در اطرافتان رخ داده. آنچه مهم است این است که شما فقط باید خوش باشید و زندگی را به شادی بگذرانید.

•  پر جنب و جوش باشید!

پیاده روی و دوچرخه سواری از بهترین فعالیت هایی پر جنب و جوش هستند که روانشناسان توصیه به انجام آنها می کنند. پس روزانه در حد ممکن این فعالیت ها را انجام دهید.

• خودتان را سرگرم کنید!

فعالیت هایی را که قبلا باعث احساس لذت در شما می شدند ررا انجام دهید اینکار باعث بر انگیخته شدن احساس رضایت و فراموشی غم و غصه می گردد.

• هم صحبت پیدا کنید.

یک دوست خوب می تواند بهترین هم صحبت برای شما باشد. صحبت کردن با دیگران و بیان احساسات شخصی همیشه به شما کمک می‌کند تا احساس خوبی داشته باشید.

•  خوب گریه کنید!

اگر صحبت از مشکلات باعث بغض شما می‌شود، خوب گریه کنید. دکتر روبرت جاف می‌گوید: «گریه شما را کاملاً راحت می‌کند. مخصوصاً اگر علت آن را بدانید.»

• دلیل افسردگی را پیدا کنید.

مشخص کردن دلیل افسردگی باعث می شود که فرد به مشکل اصلی پی برده و اقدامات لازم را برای رفع آن انجام دهد.

•  کارهای نامشخص و بیهوده انجام ندهید.

دنبال کردن اهداف نامشخص می‌تواند، موجب افسردگی شود. در این شرایط فقط می‌توانید بگویید: «نهایت آنچه از دستم بر می‌آمد، انجام دادم و دیگر آن را انجام ندهید.»

• ورزش کنید.

ورزش کردن باعث خستگی بدن و از بین رفتن عصبانیت فرد افسرده می شود. یکی از آثار ورزش اکسیژن رسانی بهتر به مغز است که با رفع خستگی، باعث سرحال شدن فرد می گردد.

• نقاشی بکشید.

نقاشی کردن یکی ازکارهای هنری لذت بخش است که علاوه بر فراموش کردن ناراحتی ها، باعث ایجاد احساس لذت بعد از کشیدن طرح های جدید می شود.

• مشغول شدن به کار برای فراموش کردن غم و غصه

اگر چه در بیرون از خانه کار نمی کنید اما می توانید بامشغول شدن به انجام کارهای نظافتی داخل منزل و یا اتاق خودتان کمتر به مشکلات فکر کنید.

• نگرفتن تصمیم های مهم

به عهده نگرفتن تصمیمات تنش زا و پر چالش برای رهایی از استرس و اضطراب ناشی از آن، به افراد افسرده توصیه می شود.

• با دیگران به احترام رفتار کردن

شاید برای شما کمی سخت باشد ولی تا حد ممکن با دیگران با احترام رفتار کنید.

• قرار نگرفتن در موقعیت های پرتنش

مسئولیت هایی را به خوبی که از عهده انجام آنها برنمی آیید بر عهده نگیرید چرا که تشویش و نگرانی ذهن شما را بیشتر می کند.

درمان افسردگی با دارو:

هرچند توصیه روانشناسان استفاده کمتر از داروها و درمان افسردگی به روش طبیعی است، اما در صورت لزوم می توان با تجویز پزشک برخی از داروهای ضد افسردگی را مصرف کرد البته باید توجه کنید که در پایان به طور خودسرانه مصرف آن‌ها قطع نگردد. در حال حاضر دارو درمانی از جمله ارکان اصلی درمان افسرگی به خصوص در موارد شدید و در شرایطی محسوب می شود که نیاز به پاسخ دهی سریع باشد. افسردگی، بیماری ای است که می تواند بر اثر اختلال در میزان انتقال دهنده های عصبی در مغز رخ دهد. انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی هستند که باعث انتقال پیام ها در مغز شده و بعضی عملکردهای مغزی را بر عهده دارند. اختلال در میزان آن ها می تواند باعث به وجود آمدن نقص های شناختی، رفتاری و هیجانی در افراد شود. دو انتقال دهنده عصبی که در افسردگی دخیل اند، سرتونین و نور اپی نفرین هستند. در افسردگی، سرتونین و نور اپی نفرین کاهش می یابد و در مانیا (شیدایی) که در اختلال دو قطبی رخ می دهد، نور اپی نفرین افزایش می یابد. داروهای ضد افسردگی، انتقال دهنده های عصبی را در مغز تعدیل و متناسب می کنند. این دارو ها مانع از جذب شدن مجدد این انتقال دهنده ها عصبی در مغز شده و مقدار در دسترس آن ها را افزایش می دهند. در ادامه برخی از بهترین داروهای درمان افسردگی را به شما معرفی می نماییم:

۱- قرص نفازودون

به طور معمول این دارو روزی دو نوبت‌ به‌ مقدار مساوی مصرف‌ می‌شود و مصرف این دارو هر روز در یک ساعت معین اهمیت دارد. توجه داشته باشید که این‌ دارو ممکن است افکار خودکشی‌ را افزایش‌ دهد. بنابراین بهتر است بیمار را از این نظر تحت نظر داشته باشید.

عوارض: عوارض قرص نفازودون شامل سردرد، ضعف، خواب‌آلودگی، سرگیجه، یبوست، اسهال، احساس طعم نامطبوع در دهان، تاری دید، سرفه، خشکی دهان، تهوع، درد عضلانی و رویای غیرعادی می‌باشد.

۲- قرص دزیپرامین:

قرص دزیپرامین (Desipramine) در مواردی همچون افسردگی مزمن، درد مزمن و افسردگی ناشی از مصرف الکل تجویز می‌شود. دزیپرامین به شکل قرص ۲۵ میلی‌گرمی موجود می‌باشد و پس از تجویز خوراکی به سرعت و به طور کامل جذب می‌شود. به طور معمول برای درمان افسردگی در بزرگسالان میزان ۱۰۰ -۲۰۰ میلی‌گرم در مقادیر تقسیم‌شده یا یکجا هنگام خواب مصرف می‌شود. مصرف دزیپرامین در کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمی‌شود.

عوارض: عوارض دزیپرامین شامل خواب‌آلودگی، یبوست، خشکی‌دهان، تاری دید، تهوع، اشکال در ادرارکردن، آریتمی قلبی‌ (ضربان نامنظم قلب)، تعریق، کاهش میل جنسی، تغییرات قند خون، افزایش اشتها و افزایش وزن می‌باشد.

۳- قرص آمی تریپتیلین:

قرص آمی تریپتیلین (Amitriptyline) برای درمان افسردگی و مشکلاتی مثل شب ادراری تجویز می‌شود. این دارو در انواع ۱۰، ۲۵ و ۵۰ میلی‌گرمی موجود است. به طور معمول برای بزرگسالان در کنترل افسردگی، ابتدا ۲۵ میلی‌گرم ۴-۲ بار در روز، مصرف می‌شود و سپس به تدریج بر اساس نیاز و تحمل بیمار مقدار مصرف افزایش می‌یابد. توجه داشته باشید که این دارو در ابتدای مصرف ممکن است افکار خودکشی را تقویت نماید که این اتفاق در سنین زیر ۲۴ سال شایع‌تر است. به همین دلیل در هفته‌های اول درمان باید بیمار را تحت نظر قرار داد.

عوارض: عوارض قرص آمی تریپتیلین به عنوان قرص افسردگی شامل خشکی دهان، خواب‌آلودگی، تاری دید،‌ تهوع، اشکال در ادرار کردن، عوارض قلبی و عروقی، واکنش‌های ازدیاد حساسیت، اختلالات رفتاری، اختلالات حرکتی‌، تداخل در فعالیت جنسی، تغییرات قند خون، افزایش اشتها و افزایش وزن می‌باشد.

۴-قرص فلوکستین:

علاوه بر درمان اضطراب و افسردگی فلوکستین موارد تجویز متعددی دارد که البته به مقادیر مصرف آن و تحمل فرد بستگی دارد. به طور کلی دوز قرص‌های فلوکستین موجود در ایران معمولا ۱۰ و ۲۰ میلی‌گرم هستند که ابتدا با ۱۰ شروع می‌شود و در صورتیکه بدن بیمار به دوز بالاتری نیاز داشته باشد پزشک ۲۰ را تجویز می‌کند.

عوارض: عوارض قرص فلوکستین شامل تهوع، خواب‌آلودگی، سرگیجه، کاهش اشتها، خستگی، عرق کردن، ضعف، کاهش وزن، اختلال در میل جنسی و خشکی دهان می‌باشد.

۵- قرص ایمی پرامین:

قرص ایمی پرامین (Imipramine) برای کنترل و درمان افسردگی توسط پزشک تجویز می‌شود. خشکی دهان، تاری دید و یبوست از عوارض قرص ایمی پرامین می‌باشد. این دارو در درمان مشکلاتی از قبیل افسردگی، اضطراب، وسواس و مشکلات شب‌ادراری به خصوص در کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور معمول برای درمان افسردگی بزرگسالان، ۵۰-۲۵ میلی‌گرم سه یا چهار بار در روز مصرف می‌شود و سپس مقدار مصرف برحسب تحمل و نیاز بیمار تنظیم می‌گردد.

عوارض: عوارض قرص ایمی پرامین شامل خشکی دهان، تاری دید، کاهش ضربان قلب، یبوست، تأخیر در دفع ادرار، خواب‌آلودگی و گیجی می‌باشد.

۶- قرص سیتالوپرام:

قرص سیتالوپرام (Citalopram) با بالا بردن میزان ترشح سروتونین (ماده‌ای که به مغز برای حفظ تعادل کمک می‌دهد)، معمولا به عنوان دارویی برای بهبود مشکلات و بیماری‌‌های روحی و روانی مورد استفاده قرار می گیرد.

عوارض: عوارض قرص سیتالوپرام شامل لرزش بدن، احساس خواب‌آلودگی و مشکلات خواب، خشک شدن دهان، حالت تهوع، گیجی سر، تار شدن دید، عرق کردن بدن بیشتر از حد معمول، احساس درد در شکم، افزایش بزاق دهان، ایجاد سینوزیت و آبریزش بینی، تب، اسهال، کاهش اشتها، پایین آمدن فشار خون و کاهش میل جنسی می‌باشد.

انواع داروهای ضد افسردگی

۱-داروهای سه حلقه ای:

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای از جمله قدیمی ترین داروهای ضد افسردگی هستند و می توانند باعث افزایش سرتونین و نور اپی نفرین در مغز شوند. داروهای این دسته عبارتند از: دیسیپرامین، آمی تریپتیلین، ایمی پرامین، نور تریپتیلین.

۲- بازدارنده ها منو آمین اکسیداز (MAOI) :

مونو آمین اکسیداز ها همانند داروی سه حلقه ای باعث افزایش سروتونین و نور اپی نفرین در مغز می شوند و عبارتند از ترانیلسپیرومین، فنلزین، موکلوبمید.

۳-بازدارنده ها بازجذب سرتونین (SSRIs ) :

بازدارنده ها بر خلاف داروهای قبلی، تنها بر سرتونین تاثیر می گذارند، مانع از جذب این ماده شده و مقدار سروتونین را در مغز افزایش می دهند. این گروه دارویی شامل پروزاک یا فلوکستین، سیتالوپرام، سرترالین، پاروکستین هستند.

 ۴- سایر گروه های دارویی : نفازودون ، ونلافاکسین، لیتیوم، زولپیدم

قرص‌های ضد افسردگی – با بیشترین و کمترین میزان تاثیر

موثرترین:

• اگوملاتین (agomelatine)
• آمیتریپتیلین (amitriptyline)
• اسیتالوپرام (escitalopram)
• میرتازاپین (mirtazapine)
• پاروکستین (paroxetine)

با کمترین میزان تاثیر:

• فلوکستین (fluoxetine)
• فلووکسامین (fluvoxamine)
• ریباکستین (reboxetine)
• ترازودون (trazodone)

پیشگیری از افسردگی:

نکته مهم! روانشناسان همواره به این نکته تاکید دارند که افراد افسرده نباید صبر کنند تا بیماری آنها شدید شود و بعد به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنند بلمه قبل از اینکه بیمار شوند و بیماری آنها عود پیدا کنند باید به روانشناس مراجعه کرده و به عنوان مشاوره از آنها کمک بگیرند و با اینکار از بروز افسردگی در خود جلوگیری نمایند.

در بخش نظرات به سؤالات مرتبط شما پاسخ خواهیم داد.